Zoeken in collecties

zzOUD Databestand kloosters in Nederland
Filter: Gravex
beacon
18  beschrijvingen
 
 
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Grave
Datering:
1459 - 1800
Orde of congregatie:
Tertiarissen
Naam van het klooster:
Mariagraf
Plaatsnaam:
Grave
Provincie:
Noord-Brabant
Parochie:
Grave
Destijds gewest:
Brabant/ eerder Gelre, heerlijkheid Cuijk
Bisdom:
Luik
Stichting/eerste vermelding:
1459
Opheffing/laatste vermelding:
1800
Type:
Klooster, v
Geschiedenis:
Aan het eind van de 13e eeuw vormde zich in Grave aan de Hoofschestraat een gemeenschap van begijnen, die leefden volgens de privileges en gebruiken van het Groot-Begijnhof in ’s-Hertogenbosch. In de hoedanigheid van de heer van Cuijk, voorzag Arnold van Egmont, die toen hertog van Gelre was, de begijnen in 1436 van nieuwe statuten, waarin hij hun aantal op 16 bepaalde. Tevens stelde hij toen de deken van Grave en de prior van de kruisheren van Sint-Agatha aan tot visitators. In 1459 ging een deel van de begijnen over naar de derde regel van Sint Franciscus. Ze vonden onderdak in een huis van Willem van Egmont, broer van voornoemde Arnold van Egmont. Het klooster, dat aldus ontstond, kreeg de naam Mariagraf. In 1475 verleende de bisschop van Luik aan de zusters toestemming tot het bouwen van een eigen kapel, die in 1526 ingewijd werd. In 1581 verschafte het convent onderdak aan zeven uit het klooster Bethlehem in Haren gevluchte nonnen. In 1588 volgden de overige zusters en vielen de bezittingen van Bethlehem toe aan Mariagraf. Die moesten weer worden teruggeven toen de zusters in 1642 naar hun klooster in Haren terugkeerden. Toen Grave in 1602 door prins Maurits veroverd werd, verordonneerde hij dat de zusters van Mariagraf hun religieuze leven mochten voortzetten, maar het hen verboden was novicen aan te nemen. Herhaaldelijk wisten de religieuzen ontheffing van dit verbod te krijgen, totdat in 1731 dit verbod definitief van kracht werd. Het convent, dat aldus tot uitsterven gedoemd was, zag echter zijn voortbestaan weer verzekerd toen stadhouder Willem IV als heer van het Land van Cuijk voornoemd verbod ophief en het convent weer novicen mocht aannemen. Een storm in 1800 bracht aan het kloostercomplex zoveel schade toe dat het onbewoonbaar was geworden. Het klooster werd toen opgeheven. De kloostergoederen werden verbeurd verklaard en vielen toe aan de Staat. Op de kapel na, die thans nog als protestantse kerk dienst doet, is er van de gebouwen niets meer over
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, Deel 1, p. 81/82; Monasticon Batavum, Supplement, p. 58; Croonen Adviseurs: “Beeldkwaliteitplan binnenstad Grave” (Rosmalem 2011), zie ook http://www.croonenburo5.nl/sites/default/files/bkp_historische_binnenstad_grave.pdf (24-3-2017); R. Wols, ‘Vrome vrouwen in Maria-Graf’ op website Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC), https://www.bhic.nl/ontdekken/verhalen/vrome-vrouwen-in-maria-graf (24-3-2017)
Gebruikte websites:
Website Open Monumentedag Grave, http://www.openmonumentendag.nl/monument/grave-protestantse-kerk/ (24-3-2017); Website Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Protestantse_kerk_(Grave) (24-3-2017);Website Regiocanons.nl, http://www.regiocanons.nl/noord-brabant/grave/begijnhof (24-3-2017)
ENK Monasticon nummer:
ME-Z207-042
VU Kloosterlijst nummer:
G24
Toon op kaart Toon op kaart
 
 
 
 
 
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Grave, St. Elizabethstraat 4
Datering:
1848 - 1980
Orde of congregatie:
Zusters van Liefde (Tilburg)
Naam van het klooster:
H. Joannes Nepomucenus
Patroonheilige:
H. Joannes Nepomucenus
Straat:
St. Elizabethstraat 4
Postcode:
5361 HK
Plaatsnaam:
Grave
Provincie:
Noord-Brabant
Historie adressering:
Verlengde Oliestraat 1
Stichting/eerste vermelding:
1848
Opheffing/laatste vermelding:
1980
Activiteiten:
Blindeninstituut; onderwijs; soepkokerij
Geschiedenis:
De vestiging werd op 4 augustus 1848 gesticht. In 1966 namen de zusters hun intrek in de nieuwbouw 'De Wijnberg' aan de St. Elisabethstraat 4. Op 1 augustus 1980 vertrokken alle zusters uit Grave
Gebruikte literatuur:
PA 1970; Kloosterarchivaris juli 2008
Opmerkingen:
Deze vestiging had ook De Wijnberg als naam
Onder onderwijs valt: kleuterscholen; taal- en handwerkschool; naaischool; lager onderwijs
ENK Monasticon nummer:
MON-Z153-044
Toon op kaart Toon op kaart
 
 
 
 
 
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Grave, Elisabethstraat
Datering:
1888 - 1931
Orde of congregatie:
Franciscanessen "Alles voor Allen"
Naam van het klooster:
St.Elisabeth-gasthuis
Patroonheilige:
St. Elisabeth
Straat:
Elisabethstraat
Postcode:
5361 HK
Plaatsnaam:
Grave
Provincie:
Noord-Brabant
Stichting/eerste vermelding:
1888
Opheffing/laatste vermelding:
1931
Activiteiten:
Bejaardenzorg; ziekenzorg
Geschiedenis:
Het gebouw werd in 1886 gebouwd en kreeg de naam Elisabeth Rustoord mee. In 1888 kwamen de zusters naar het St. Elisabeth Rustoord om te zorgen voor de hulpbehoeftige alleenstaande oude dames en heren en de zieken te verplegen. Het huis werd, net als het St. Catharina Gasthuis, bestuurd door het regenten-college. In 1931 vertrokken de zusters van het St. Elisabeth Rustoord naar Breda. De bewoners werden na die tijd gehuisvest in 'Maaszicht' (het vroegere blindeninstituut de Wijnberg) dat tegenover het St. Catharina Gasthuis gelegen was. Het St. Elisabeth Rustoord is inmiddels afgebroken. Een gedeelte van de 'Maaszicht' (de Wijnberg) bestaat anno 2008 nog
Gebruikte literatuur:
Uitgave t.g.v. het eeuwfeest (Br 18539); F. Oudejans "In het voetspoor van Franciskus", Breda 1976; Quirinus van Alphen OFMCap. "Alles voor Allen, etc.", Roosendaal 1947, p. 167; Kloosterarchivaris juli 2008; "Geschiedenis van Grave"; Archiefstukken 30 en 32 van het Maaszicht verzorgingshuis
Opmerkingen:
Deze vestiging werd ook wel Elisabeth Rustoord genoemd
ENK Monasticon nummer:
MON-Z049-014
Toon op kaart Toon op kaart
 
 
 
 
 
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Grave, Brugstraat
Datering:
1838 - 1932
Orde of congregatie:
Franciscanessen "Alles voor Allen"
Naam van het klooster:
St.Catharina's Gasthuis
Patroonheilige:
Catharina
Straat:
Brugstraat
Postcode:
5361 GT
Plaatsnaam:
Grave
Provincie:
Noord-Brabant
Stichting/eerste vermelding:
1838
Opheffing/laatste vermelding:
1932
Activiteiten:
Bejaardenzorg; ziekenzorg; zorg voor weeskinderen
Geschiedenis:
Grave kende vanaf 1290 het Catharina Gasthuis, in het leven geroepen door Jan I Heer van Kuyc (1254-1308). Na een beleg dat onder meer het gasthuis verwoestte, kwam er pas in 1838 een nieuw gasthuis met dezelfde naam, gebouwd door het Burgerlijke Armbestuur. De zorg werd vanaf datzelfde jaar door de zusters uitgeoefend. Het huis, bestemd voor behoeftige oude mannen, vrouwen en weeskinderen, werd door een regenten-college bestuurd. De zusters hadden een woon- en werkcontract met de regenten. In 1901 vond uitbreiding van het pand plaats door nieuwbouw aan de oostzijde van de Gasthuisstraat. De aanbouw was door een gesloten overloop verbonden met het hoofdgebouw en bevatte nieuwe ruimten voor bejaarden en een klein ziekenhuis met operatiezaal dat tot 1969 heeft gefunctioneerd. De aanbouw is na die tijd weer afgebroken [ergens in de periode na 1969 en vóór 2008]. De zusters vertrokken in 1932 uit het St. Catharina Gasthuis. De zorg werd overgenomen door de Duitse zusters Franciscanessen van O.L. Vrouw ter Engelen. Het bewoners van het gasthuis kwamen, samen met de bewoners van het St. Elisabeth Rustoord in het gebouw 'Maaszicht' te wonen. Het gebouw werd voorheen gebruikt door blindeninstituut de Wijnberg, maar werd te klein voor hun activiteiten. De regenten van het Gasthuis namen het gebouw over, maakten het geschikt voor bewoning en noemden het 'Maaszicht'. Een gedeelte van dit gebouw bestaat anno 2008 nog. De ingang is vernieuwd en ligt nu aan de Prinsenstal 2
Gebruikte literatuur:
Uitgave t.g.v. het eeuwfeest (Br 18539); F. Oudejans "In het voetspoor van Franciskus", Breda 1976; Quirinus van Alphen OFMCap. "Alles voor Allen, etc.", Roosendaal 1947, p. 167; Kloosterarchivaris juli 2008; "Geschiedenis van Grave"; Archiefstukken 30 en 32 van het Maaszicht verzorgingshuis
ENK Monasticon nummer:
MON-Z049-013
Toon op kaart Toon op kaart