DOC-MON Kloosters in Nederland
Vestigingsplaats: Veere
Datering:
1467-1469 - 1572
Orde of congregatie:
Seculiere kanunniken
Naam van het klooster:
Onze Lieve Vrouw-kapittel
Patroonheilige:
Onze Lieve Vrouw
Plaatsnaam:
Veere
Provincie:
Zeeland
Parochie:
Veere
Destijds gewest:
Zeeland
Bisdom:
Utrecht
Stichting/eerste vermelding:
1467-1469
Opheffing/laatste vermelding:
1572
Type:
Kapittel, m
Geschiedenis:
In 1332 werd begonnen met de bouw van de Onze-Lieve-Vrouwekerk te Veere, die parochiekerk werd van de in 1348 van de Zanddijkse parochie afgesplitste Veerse parochie. Op verzoek van Hendrik II van Borssele, heer van Veere, gaf paus Nicolaas V in 1452 toestemming deze kerk tot kapittelkerk te verheffen. Omdat om bepaalde, niet genoemde redenen het kapittel toen niet tot stand kwam, verleende paus Paulus II in 1466 opnieuw toestemming. Uit het feit, dat bisschop David van Bourgondie vervolgens op verzoek van Hendrik II van Bosselen instemde met het stichten van een getijdencollege, blijkt, dat er ook toen niet onmiddellijk van een volwaardig kapittel sprake was. Het kapittel zou bij de stichting een aantal van 12 prebenden omvatten, welk aantal tot 24 verhoogd zou worden, zodra de heer van Veere de daarvoor benodigde vaste inkomsten zou hebben aangewezen. In 1484 werd door de paus aan Wolfert VI van Borssele, de toenmalige heer van Veere, toestemming verleend om ook aan de kapel van het kasteel Zandenburg te Veere een kapittel te verbinden, dat eveneens 12 prebenden zou tellen. Van deze 12 prebenden werden 7 prebenden overgeheveld van de toen ten aanzien van het aan de Onze-Lieve-Vrouwekerk verbonden kapittel vergeven 19 prebenden. De dan resterende 5 prebenden betroffen nieuw gestichte prebenden. Voorzien was dat bij het aan de Onze-Lieve-Vrouwekerk verbonden kapittel de kerken van Biggekerke, Nisse, Zanddijk, Oud-Vlissingen, Oost-Souburg, Hogelande en West-Souburg geïncorporeerd zouden worden. Hiertegen protesteerde echter de abt van het Middelburgse norbertijner abdij bij wie van deze kerken, op de twee eerst genoemden na, het collatierecht berustte. In 1455 werd toen door paus Calixtus III bedoelde incorporatie van deze kerken herroepen. Nadat Veere in 1572 in handen van de Staatsen was gevallen, werd de toen aan de protestanten ter beschikking gestelde Onze-Lieve-Vrouwekerk aan de katholieke eredienst onttrokken. Dit nu betekende het einde van het Veerse kapittel
Gebruikte literatuur:
J. Kuys, “Repertorium van collegiale kapittels in het middeleeuws bisdom Utrecht” (Hilversum 2014), p. 341-343; H.W. Fortgens, ‘De Latijnse scholen te Veere en te Arnemuiden’ in “Archief, vroegere en latere mededeelingen voornamelijk in betrekking tot Zeeland”, 1955-1945, zie ook: https://tijdschriftenbankzeeland.nl/issue/arc/1944-01-01/edition/0/page/3?query=kapittel%20Veere&sort=relevance (10-07-2018), p. 52; F. Fagel, ‘Onze Lieve Vrouw Ter Seeuw: De grote kerk te Veere” in “Zeeuws Tijdschrift”, 25 (1975), nr. 5, zie ook: https://tijdschriftenbankzeeland.nl/issue/zet/1975-09-01/edition/0/page/1?query=kapittel%20Veere&sort=relevance (10-07-2018), p. 139/140; W. Hugenholtz, “De Grote Kerk te Veere”in “Zeeuws Tijdschrift”, 7 (1957)’ nr. 4, zie ook: https://tijdschriftenbankzeeland.nl/issue/zet/1957-07-01/edition/0/page/1?query=kapittel%20Veere&sort=relevance (10-07-2018), p. 105; Artikel ‘De dom van Veere. II’ in “Zeeuws Dagblad”, 4 (1948), nr 912, zie ook: https://krantenbankzeeland.nl/issue/zda/1948-04-03/edition/0/page/5?query=kapittel%20Veere%20Hendrik&sort=relevance (09-07-2018)
Gebruikte websites:
Website Medieval Memoria Online (MEMO), https://memodatabase.hum.uu.nl/memo-is/detail/index?detailId=852&detailType=Chapter (09-07-2018); Website Stichting Monumenten Bezit, http://monumentenbezit.nl/grote-kerk-veere/ (09-07-2018); Website Encyclopedie van Zeeland, https://encyclopedievanzeeland.nl/Joannes_Brouckhoven (09-07-2018); Website Encyclopedie van Zeeland, https://encyclopedievanzeeland.nl/Kapittelkerk (09-07-2018); Website Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Grote_Kerk_(Veere) (10-07-2018)
ENK Monasticon nummer:
ME-V019-056
VU Kloosterlijst nummer:
Kap57
Is onderdeel van:
laatste wijziging 15-08-2023
1 gedigitaliseerd