Zoeken in collecties

Uw zoekacties: Vestigingsplaats: Zaltbommel
zzOUD Databestand kloosters in Nederland
beacon
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Zaltbommel
Datering:
1303 - 1572
Orde of congregatie:
Seculiere kanunniken
Naam van het klooster:
St.Maarten-kapittel
Patroonheilige:
Sint Maarten
Plaatsnaam:
Zaltbommel
Provincie:
Gelderland
Parochie:
Zaltbommel
Destijds gewest:
Gelre
Bisdom:
Utrecht
Stichting/eerste vermelding:
1303
Opheffing/laatste vermelding:
1572
Type:
Kapittel, m
Geschiedenis:
Rond 1500 kwam de bouw gereed van de huidige Sint Maartenskerk te Zaltbommel, waarmee omstreeks 1450 begonnen werd. Op de plaats waar deze kerk gebouw werd, stond een romaanse kruiskerk, die Bernold, bisschop van Utrecht van 1027 tot 1054, liet bouwen. Aan deze kerk, die bij het Domkapittel geïncorporeerd was en tot de prebende van de Domthesaurier behoorde, werd een kapittel verbonden. De stichter van dit kapittel was Bernardus van Vuren, een kanunnik van het kapittel van Sint Pieter te Utrecht. Medestichter was de Domthesaurier. Door het Domkapittel was in 1303 toestemming verleend voor het stichten van dit kapittel, die toen tegelijkertijd door de bisschop erkend werd, maar waarvan de bevestigingsbrief echter niet meer aanwezig is. Bevestiging door de paus volgde pas in 1357. Voornoemd kapittel bestond uit een college van negen kanunniken met aan het hoofd een deken. In 1430 werd er met de prior van het regulierenklooster Sint Pieterswiel overeengekomen dat de biechtvader van dit klooster zich voor wat betreft het horen van biecht en het toedienen van het sacrament van het heilig oliesel zich zou beperken tot alleen de kloosterlingen en hun vaste gasten. De betreffende overeenkomst werd in 1547 vernieuwd. Toen van voornoemd klooster de oorspronkelijk buiten de stadsmuren van Zaltbommel gelegen kloostergebouwen in 1512 op last van de Zaltbommelse magistraat afgebroken werden, vestigde onderhavige kloostergemeenschap zich binnen de stad. Het Zaltbommelse kapittel kwam hiertegen in verzet, echter zonder succes. In 1572 werd Zaltbommel door de watergeuzen onder leiding van Dirck van Haeften ingenomen. De bezittingen van ook het Zaltbommelse kapittel werden toen in beslag genomen, hetgeen het einde van dit kapittel betekende
Gebruikte literatuur:
J. Kuys, “Repertorium van collegiale kapittels in het middeleeuws bisdom Utrecht” (Hilversum 2014), p. 360-362; B. N. Leverland, “St. Pancras op het Hogeland: kerk en kapittel in Leiden tot aan de Reformatie” (Hilversum 2000), p. 35; F. Gooskens, ‘De kanunniken verbonden aan de collegiale kerk te Breda (1303-1504)” in “Jaarboek De Oranjeboom”, 34 (1981), zie ook: https://deoranjeboom.nl/wp-content/uploads/2015/02/Jb-34-1981-02.pdf (12-07-2018), p. 16/17; A.J. Maris, ‘Vorming van kapittelen van seculiere kanunniken in Gelderland voor de Reformatie’ in “Nedelandsch Archievenblad”, 1 november 1966, zie ook: https://kvan.courant.nu/issue/NAB/1966-11-01/edition/0/page/56?query=kapittel%20Zaltbommel%20&sort=relevance (12-07-2018), p. 163-166
Gebruikte websites:
Website Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Grote_of_Sint-Maartenskerk_(Zaltbommel) (12-07-2018)
ENK Monasticon nummer:
ME-V019-061
VU Kloosterlijst nummer:
Kap61