Mijn Studiezaal (inloggen)BB-HS Bibliotheek Erfgoedcentrum, handschriften
70135 Verzamelhandschrift theologische teksten
Datering:
1438-1457
Titel:
Verzamelhandschrift theologische teksten
Toelichting:
ff. 3r-36r: Bijbel, Oude Testament; ff. 37r-86v: Sinte Franciscus ghesellen; ff. 87r-105r: Medesprake der reden unde der sele unde ere leringe - Adam Scotus; ff. 106r-110v: Traktaten over Job; ff. 111r-126r: De simonia ad beguttas - Geert Grote; ff. 127r-216v: Zeventien preken over psalm 90 "Qui habitat" - Bernardus van Clairvaux; ff. 217r-220r: Homilieën over St. Maria - pseudo-Anselmus van Canterbury
Inhoud:
Het handschrift opent met het Oude Testament wat wordt opgevolgd door een lijst met namen van de eerste metgezellen van Franciscus die hij tot zijn orde riep. Hierna volgt een van de preken van Adam Scotus (1140-1212). In zijn werken schrijft hij voornamelijk over vragen over het monastieke leven, contemplatie en ascetisme, zo ook in deze preek.
Vervolgens zijn traktaten over het boek Job toegevoegd aan dit verzamelwerk en De simonia ad beguttas. De laatste is door Geert Grote (1340-1384) geschreven en gaat over de simonie van de derde orde. Omdat de derde orde bezittingen heeft, soms gehuwd zijn en zich in het klooster inkopen, moet dat volgens Geert Grote als simonie gezien worden, ook wel het verhandelen van geestelijke goederen en ambten voor winst.
In de zeventien preken over Qui habitat staat het thema van de rouwmoed centraal en wordt het verbonden met het gebed. Een thema dat Bernardus van Clairvaux in meer van zijn teksten liet terugkomen. Het handschrift eindigt met homilieën, preken over Maria van de hand van pseudo-Anselmus van Canterbury
Vervolgens zijn traktaten over het boek Job toegevoegd aan dit verzamelwerk en De simonia ad beguttas. De laatste is door Geert Grote (1340-1384) geschreven en gaat over de simonie van de derde orde. Omdat de derde orde bezittingen heeft, soms gehuwd zijn en zich in het klooster inkopen, moet dat volgens Geert Grote als simonie gezien worden, ook wel het verhandelen van geestelijke goederen en ambten voor winst.
In de zeventien preken over Qui habitat staat het thema van de rouwmoed centraal en wordt het verbonden met het gebed. Een thema dat Bernardus van Clairvaux in meer van zijn teksten liet terugkomen. Het handschrift eindigt met homilieën, preken over Maria van de hand van pseudo-Anselmus van Canterbury
Vindplaats:
Hs-135
Taal:
Nederlands
Schrifttype:
1: f. 3r-126r: Littera cursiva, 1 kolom, 27-35 regels. 2: f. 127r-220r: Littera hybrida, 1 kolom, 27-31 regels
Decoratie:
Lombarden
Medewerkers:
Herman van Alen; broeder Ludeken
Aantal folia:
218 in twee boeken
Formaat:
21,5 x 15
Materiaal:
Papier, perkament
Band:
Kartonnen band, na-middeleeuws
Conditie:
Los in band
Herkomst:
Kloster Frenswegen
Oude code:
C9
Eigendomsnotities:
Schrijversnotitie op f. 105r: "Anno domini M cccc lv [1455] Hermannus Alen. [in andere hand]: Dyt boeck heft uns gescreven ons leve eerweerdige vader her Herman van Alen den got genedich moet sijn."
Schrijversnotitie op f. 216r: "Item dit boec heeft ghescreven broeder Ludeken in Zibekeloe een arm broetbidder der gheesteliker aelmyssen die de cleder draghet der gheesteliker menschen mer nycht dat leven, Gheeyndet int jaer ons hern M cccc ende lvij op sunte Symon ende Iudas avent [27 oktober 1457] tusschen neghen ende teen uren des avendes. Biddet voer den scriver om godes wille somwylen een Ave Maria"
Schrijversnotitie op f. 216r: "Item dit boec heeft ghescreven broeder Ludeken in Zibekeloe een arm broetbidder der gheesteliker aelmyssen die de cleder draghet der gheesteliker menschen mer nycht dat leven, Gheeyndet int jaer ons hern M cccc ende lvij op sunte Symon ende Iudas avent [27 oktober 1457] tusschen neghen ende teen uren des avendes. Biddet voer den scriver om godes wille somwylen een Ave Maria"
Documentatie:
MMDC; Stahl, 42
Opmerkingen:
Datering en medewerkers ontleend aan notities op f. 5r, 14v, 86v, 105r en het colofon op 216r. Deel 1 is gekopieerd door Herman van Alen (f. 105r) rector van de zusters van het gemene leven van St. Maria (Schüttorf).
Deel 2 is gekopieerd door broeder Ludeken die in het klooster Galilia Major, Sibculo woonde (f. 216r).
In 1907 aan de Kruisheren van Sint Agatha geschonken door pastoor Josef Berning. Berning nam het handschrift in de jaren ’60 van de negentiende eeuw mee uit het klooster Frenswegen. Handschrift is op omslag genummerd als ‘Tross 34’
Deel 2 is gekopieerd door broeder Ludeken die in het klooster Galilia Major, Sibculo woonde (f. 216r).
In 1907 aan de Kruisheren van Sint Agatha geschonken door pastoor Josef Berning. Berning nam het handschrift in de jaren ’60 van de negentiende eeuw mee uit het klooster Frenswegen. Handschrift is op omslag genummerd als ‘Tross 34’
Organisatietrefwoorden:
laatste wijziging 13-03-2024
