Zoeken in collecties

Uw zoekacties: Vestigingsplaats: 's-Gravenhage
Kloosters in Nederland

U zoekt in een lijst van alle kloosters die in Nederland aanwezig zijn of waren, vanaf de middeleeuwen. U kunt zoeken:

 

  • Door het intypen van een woord in het zoekveld. U vindt dan resultaten als het woord letterlijk in de catalogus voorkomt.
  • Met behulp van de selectiefilters die onder het zoekveld staan (kloosterorganisatie, plaatsnaam, provincie).

U kunt de kloosters bekijken op een landkaart als u bij 'weergave' klikt op: Kaartweergave. U kunt dan in- en uitzoomen met de +/- tekens of met uw muisknop.

 

 
 

Handig om te weten: via 'Uitgebreid zoeken' kunt u zoeken naar kloosters in een bepaalde periode. Stel, u wilt op de kaart van Nederland zien waar in de vijftiende eeuw kloosters van de Dominicanen waren gevestigd:

 

  • U kiest bij de filter 'kloosterorganisatie' voor 'Dominicanen'.
  • U klikt op 'Uitgebreid zoeken', vult de periode 1400-1500 in en klikt op 'Zoek'.
  • U kiest bij 'weergave' voor 'kaartweergave'. 

 

beacon
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: 's-Gravenhage
Datering:
1367 - 1572
Orde of congregatie:
Seculiere kanunniken
Naam van het klooster:
Onze Lieve Vrouw-kapittel
Patroonheilige:
Onze Lieve Vrouw
Plaatsnaam:
's-Gravenhage
Provincie:
Zuid-Holland
Parochie:
's-Gravenhage
Destijds gewest:
Holland
Bisdom:
Utrecht
Stichting/eerste vermelding:
1367
Opheffing/laatste vermelding:
1572
Type:
Kapittel, m
Geschiedenis:
Bij de grafelijke hof in Den Haag bevond zich sinds het eind van de jaren tachtig van de dertiende eeuw een aan Maria gewijde kapel. In 1367 verbonden hertog Albrecht van Beieren, graaf van Holland, en zijn vrouw Margaretha van Brieg een kapittel aan deze hofkapel. Dit kapittel bestond uit een college van twaalf kanunniken, aan het hoofd waarvan een deken stond. De landsheer benoemde de kanunniken, die in de regel op hun beurt de deken uit hun midden verkozen. Voor elke kanunnik was er één prebende beschikbaar en voor de deken een dubbele, zodat het totaal aantal prebenden dertien bedroeg, waarvan er vier door voornoemde hertog bestemd werden voor de tot dusver aan de hofkapel verbonden kapelaans. Paus Gregorius XI, wees in de loop der jaren meerdere privileges toe aan het kapittel, aan de stichting waarvan hij in 1371 zijn goedkeuring gehecht had. Zo verleende hij aan het kapittel het recht van exemptie, waardoor het kapittel rechtstreeks onder het gezag van de Heilige Stoel viel. Voorts droeg hij aan de deken van het kapittel de cura op over de hertog en zijn hofgezin, die tot dusver door de pastoor van de Sint Jacobskerk uitgeoefend was. Ook machtigde deze paus de abt van Middelburg om namens hem de keuze van de deken van het kapittel te bevestigen. Tevens benoemde hij de abt van de abdij van Egmond, de abt van de Sint Baafsabdij te Gent en de deken van het dekenaat Kamerijk tot conservatoren van het kapittel. In of kort na 1572 werd het kapittel opgeheven. Het beheer van de bezittingen van het kapittel bleef aanvankelijk in handen van de rentmeester van het kapittel. Toen in 1581 de Staten van Holland besloten de kapittelgoederen met de domeinen te verenigen, kwam het beheer daarvan echter bij de rentmeester van Noord-Holland te berusten. Tot hun overlijden ontvingen de kanunniken, voor zover niet gevlucht, uit de opbrengsten van de kapittelgoederen alimentatie. Thans resteert van de hofkapel alleen nog het op de hoek bij het Mauritshuis gelegen oude torentje
Gebruikte literatuur:
J. Kuys, “Repertorium van collegiale kapittels in het middeleeuws bisdom Utrecht” (Hilversum 2014), p. 135-137;
Gebruikte websites:
Website Nationaal Archief, http://www.gahetna.nl/collectie/archief/ead/index/eadid/3.18.30.01/node/c01%3A2.c02%3A1.c03%3A11.c04%3A5. (26-06-2018); Website van de Haagse Geschiedenis, https://www.denhaag.wiki/index.php/nl/cultuur/kerken/402-hofkapel (26-06-2018)
ENK Monasticon nummer:
ME-V019-023
VU Kloosterlijst nummer:
Kap21