Zoeken in collecties

Hertog Karel van Gelre verbleef in zijn laatste levensjaren regelmatig op zijn landgoed Hulkestein, dat aan de Rijn ten westen van de stad Arnhem gelegen was. In het begin van de jaren ’30 van de 16e eeuw liet de hertog de kapel op dit landgoed tot kerk vergroten. Om er een kapittel te vestigen, schonk hij vervolgens deze kerk aan het aan de Sint Walburgiskerk te Arnhem verbonden kapittel. Het aldus op Hulstein gestichte, aan Sint Salvator toegewijd kapittel telde naast de deken ten minsten zes kanunniken. Om het voortbestaan zeker te stellen van dit kapittel, dat nog onvoldoende gedoteerd was om goed te kunnen functioneren, liet voornoemde hertog in zijn testament een bepaling opnemen, die ertoe leidde dat na zijn dood in 1538 een stuk grond aan het kapittel in eigendom overging. Deze vergroting van het kapittelvermogen heeft vermoedelijk niet mogen baten, aangezien het kapittel kort daarna wegens gebrek aan middelen opgeheven werd. Met de kerkmeester raakte het kapittel in 1539 in conflict over het bezit van een aantal door de kerkmeesters opgeëiste inventarisstukken, waaronder een gouden kelk. De kapittelheren hadden deze kelk echter mede ter delging van hun schulden laten omsmelten. Hertog Willem van Gelre en Kleef, die als scheidsman in dit conflict optrad, bepaalde toen, dat betrokken inventarisstukken aan de kerkmeesters overgedragen moesten worden en dat aan hen voor de omgesmolten kelk een schadevergoeding moest worden betaald. Deze schadevergoeding nu, zou de financiële ondergang van het kapittel betekend hebben. Een andere lezing is, dat de geld verslindende oorlogen van Karel van Gelre en zijn weelderige hofhouding hem veel schulden hadden opgeleverd, waarvoor de schuldeisers na zijn dood in 1538 met het op Hulkestein plunderen en verwoesten van de kerk verhaal kwamen halen. Toen de kerk vanaf 1543 geleidelijk afgebroken werd, schonk landvoogdes Maria van Hongarije de afkomende bouwmaterialen aan het in Arnhem-Noord gelegen regularissenklooster Bethanië