Zoeken in collecties

Omstreeks 1850 raakte het Geneeskundig Gesticht Reinier van Arkel in ‘s-Hertogenbosch overvol. In hun zoektocht naar meer ruimte lieten de psychiaters Van den Bogaert en Pompe het oog vallen op het Landgoed Coudewater. Op dit aan de Berlicumseweg in Rosmalen gelegen landgoed stond een villa, die in vroegere tijden een dubbelklooster was van birgittijnen en birgittinessen. In 1870 wist de door voormelde psychiaters opgerichte “Maatschappij tot verpleging van Krankzinnigen op het platteland” het landgoed te verwerven. De villa ging na aanpassing fungeren als hoofdgebouw. Daarachter werd een kruisvormig gebouw opgetrokken. In de jaren daarna werden er meerdere paviljoens gebouwd. Meteen al in 1870 kwamen de eerste patiënten naar Coudewater. Mannen en vrouwen werden strikt van elkaar gescheiden. De vrouwen verbleven rechts op het terrein. Het linker gedeelte was bestemd voor mannelijke patiënten, waarvan broeders van de Congregatie van de Broeders van O.L. Vrouw van Lourdes, die toen nog Congregatie van de Broeders van Goede Werken heette, in 1871 de zorg en verpleging op zich namen. In 1885 werd Coudewater overgenomen door het College van Regenten van de Godshuizen. Tussen dit college en voormelde congregatie ontstond een geschil zowel over het aantal door de congregatie voor de verzorging van de mannelijke patiënten aan te wijzen broeders als over de hoogte van de daarvoor verschuldigde vergoeding. Dit gevoegd bij het conflict over het door de broeders naar eigen inzicht toepassen van dwangmiddelen deed voormeld college besluiten om ingaande 1919 geen gebruik meer te maken van de diensten van de broeders, die toen vertrokken. Daarmee kwam er grotendeels een einde aan de verpleging van de mannelijke patiënten. In 1985 kwam Coudewater in het bezit van GGZ Oost Brabant, die in 2015 tot sluiting overging, waarmee er voorgoed een einde kwam aan de psychiatrische zorg op deze plek. Om er woningbouw te realiseren, werd Coudewater in 2019 verkocht aan een projectontwikkelaar