Zoeken in collecties

Kloosters in Nederland

U zoekt in een lijst van alle kloosters die in Nederland aanwezig zijn of waren, vanaf de middeleeuwen. U kunt zoeken:

 

  • Door het intypen van een woord in het zoekveld. U vindt dan resultaten als het woord letterlijk in de catalogus voorkomt.
  • Met behulp van de selectiefilters die onder het zoekveld staan (kloosterorganisatie, plaatsnaam, provincie).

U kunt de kloosters bekijken op een landkaart als u bij 'weergave' klikt op: Kaartweergave. U kunt dan in- en uitzoomen met de +/- tekens of met uw muisknop.

 

 
 

Handig om te weten: via 'Uitgebreid zoeken' kunt u zoeken naar kloosters in een bepaalde periode. Stel, u wilt op de kaart van Nederland zien waar in de vijftiende eeuw kloosters van de Dominicanen waren gevestigd:

 

  • U kiest bij de filter 'kloosterorganisatie' voor 'Dominicanen'.
  • U klikt op 'Uitgebreid zoeken', vult de periode 1400-1500 in en klikt op 'Zoek'.
  • U kiest bij 'weergave' voor 'kaartweergave'. 

 

beacon
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Gorinchem
Datering:
1401 - 1572
Orde of congregatie:
Tertiarissen
Patroonheilige:
Sint Agnes
Plaatsnaam:
Gorinchem
Provincie:
Zuid-Holland
Parochie:
Gorinchem
Destijds gewest:
Holland
Bisdom:
Utrecht
Stichting/eerste vermelding:
1401
Opheffing/laatste vermelding:
1572
Type:
Klooster, v
Geschiedenis:
Al voor 1401 nam Else, weduwe van de Gorinchemse schepen Floris Spronck met nog twee andere begijnen haar intrek in het begijnhof van Gorinchem. In 1401 verhuisde ze naar haar huis op de hoek van de Krijtstraat -de tegenwoordige Boerenstraat-, dat zij bij uiterste wil aan de priester Herberen Jansz. voor het huisvesten van behoeftige zusters vermaakt had. Later strekte het gebouwencomplex van het aldus ontstane klooster, dat aan Sint Agnes werd toegewijd, zich uit tussen de huidige Boerenstraat en Molenstraat en tussen Zusterhuis en Zusterstraat. Al in 1404 namen de zusters de derde regel van Sint Franciscus aan en sloot het convent zich bij het Kapittel van Utrecht aan. In 1407, toen het kloostercomplex aan de oostzijde aanzienlijk werd uitgebreid, werd de kapel van het klooster ingewijd. In 1412 volgde de besluiting van het convent. Vijfentwintig zusters vertrokken in 1449 onder leiding van voornoemde Herberen Jansz. naar Arkel en stichtten daar het convent Mariënhage, dat in 1453 overging naar de regel van Sint Augustinus. In 1566 werden de kloostergebouwen geplunderd en de kapel beroofd. Toen de watergeuzen onder leiding van Lumey in 1572 Gorinchem innamen, hadden de zusters het klooster reeds verlaten. Enkele zusters keerden terug toen de orde hersteld was. In 1578 bepaalden de Staten van Holland dat uit de aanvankelijk onder hun beheer gestelde conventsbezittingen de zusters onderhouden moesten worden. In 1581/1582 werden deze bezittingen door de stad beheerd, maar werden tenslotte tussen 1590 en 1600 aan de Hervormde Kerk overgedragen. De kloostergebouwen werden in 1584 grotendeels gesloopt. De kapel heeft onder meer als buskruitmagazijn dienst gedaan. Naast de straatnamen ‘Zusterhuis’, ‘Zustersteeg’ en ‘Zusterstraat’ herinnert een enkel restant van dit kloostercomplex, dat in op de hoek van Boerenstraat en Zusterstraat gelegen gebouw verwerkt is, nog aan het Sint-Agnesconvent in Gorinchem
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, Deel 1, p. 76/77; Monasticon Batavum, Supplement, p. 55/56; Monasticon Batavum, Deel II, p. 71; Monasticon Trajectense, http://www2.let.vu.nl/oz/monasticon/detail.php?ID=045 (23-02-2017); C.L. van Groningen, “De Alblasserwaard” (Zwolle 1992), zie ook http://www.dbnl.org/tekst/gron052albl01_01/gron052albl01_01_0007.php (23-02-2017), p. 146
Gebruikte websites:
Website Meertens Instituut, http://www.meertens.knaw.nl/bedevaart/bol/plaats/1131 (23-02-2017); Website Historische Vereniging Arkel en Rietveld, http://www.arkel-rietveld.nl/index_14.htm (23-02-2017)
ENK Monasticon nummer:
ME-Z207-040
VU Kloosterlijst nummer:
G10