Zoeken in collecties

In Aalsum, een gehucht noordwestelijk van Akkrum, stond een klooster, waarvan in 1422 vermeld werd, dat dit klooster door broeders bewoond werd. Sinds 1435, is er evenwel ook sprake van zusters, die in dat jaar de derde regel van Sint Franciscus zouden hebben aangenomen. Gezien het vorenstaande kan aan dit klooster, dat "Maria's huis in Bethlehem" en ook wel “klooster van de graauwe susteren” genoemd werd, dan ook het karakter van een dubbelklooster toegeschreven worden. Aansluiting bij het Kapittel van Utrecht vond overigens niet plaats. Het klooster, dat in het gebied lag waar de strijd tussen de Schieringers en de Vetkopers hevig woedde, exploiteerde een grote boerderij met de naam "Kleasterpleats". In 1521 brandde het klooster af. Het werd echter weer herbouwd. Na de reformatie in 1580, toen er nog maar drie zusters woonden, werd het klooster opgeheven

Naast een eerste orde van minderbroeders en een tweede orde van clarissen ontstond er in de 13e eeuw een nieuwe, derde orde van tertianen en tertiarissen. Deze derde orde van Sint Franciscus, die in 1289 door paus Nicolaas IV met de bul Supra montem werd goedgekeurd, bood mannelijke en vrouwelijke penitenten de mogelijkheid zoveel mogelijk volgens de regels van Franciscus en Clara een devoot leven te leiden, maar niet in strikte of canonieke zin zoals dat het geval was in het kloosterleven van de eerste en tweede orde. Zij waren leken, die invulling gaven aan hun religieus en spiritueel leven zonder hun beroeps- en familiair bestaan te verlaten. Het waren met name vrouwen die voor deze leefwijze kozen. De derde-orde-beweging was dan ook vooral een vrouwenbeweging. Een groot deel van de Utrechtse conventen van tertianen en tertiarissen sloten zich aaneen in het Kapittel van Utrecht. In navolging daarvan vormden de tertianen en tertiarissen van het aartsbisdom Keulen het KeuIs Kapittel en die van het bisdom Luik en omgeving het Kapittel van Zepperen. Evenals de huizen van de broeders en zusters des gemenen levens en de augustijner mannen- en vrouwenkloosters, aangesloten bij het Kapittel van Windesheim en dat van Sion, waren de conventen van tertianen en tertiarissen integraal onderdeel van de Moderne Devotie. Vanaf het prille begin zijn de bij het Kapittel van Utrecht aangesloten conventen van tertianen en tertiarissen de weg opgegaan naar een kloosterleven zoals de eerste en tweede orde die kenden. Een belofte van kuisheid werd al vanaf het begin gevraagd van hen, die zich bij en gemeenschap van tertianen en tertiarissen wilden aansluiten. Later, in 1487, werden de kloosterbeloften kuisheid, armoede en gehoorzaamheid officieel verplicht gesteld . Allengs ging het merendeel van de tertiarissenconventen over tot clausuur en leidden de zusters binnen de muren van hun convent een contemplatief leven van gebed, meditatie, geestelijke oefeningen, collaties en handenarbeid