Zoeken in collecties

Uw zoekacties: zzOUD Databestand kloosters in Nederland
beacon
38  beschrijvingen
gesorteerd op:
 
 
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Delft
Datering:
1380 - 1572
Orde of congregatie:
Tertiarissen
Naam van het klooster:
Agatha
Patroonheilige:
Sint Agatha
Plaatsnaam:
Delft
Provincie:
Zuid-Holland
Parochie:
Delft-Hippolytus
Destijds gewest:
Holland
Bisdom:
Utrecht
Stichting/eerste vermelding:
1380
Opheffing/laatste vermelding:
1572
Type:
Klooster, v
Geschiedenis:
Het Sint Agathaconvent vindt zijn oorsprong in 1380 toen een aantal vrouwen in Delft gingen samenwonen om een religieus leven te leiden. Als inspirator en initiator voor het tot standkomen van deze gemeenschap is de plaatsvervangend pastoor van de Oude Kerk, priester Jacob Jan, aan te merken. De gemeenschap betrok een pand tegenover de Geerweg, aan de huidige Kantoorgracht. In 1400 ging de gemeenschap over tot de derde orde van Sint Franciscus en sloot zich aan bij het Kapittel van Utrecht. Het convent verhuisde in 1403 naar een huis tegenover de Oude Kerk. In hetzelfde jaar kreeg het convent, zoals het stadsbestuur in 1402 al had gedaan, van de Utrechtse bisschop Frederik van Blankenheim toestemming om zich te laten besluiten. Ter gelegenheid daarvan verleende de bisschop aan de goederen van het convent de kerkelijke vrijheid. In de loop van de 15e eeuw verkeerde het klooster in grote welvarendheid. Het kloostercomplex werd meerdere malen uitgebreid en groeide aldus uit tot het grootste en rijkste klooster binnen de muren van middeleeuws Delft. In 1467 gaf de bisschop de zusters toestemming hun kapel af te breken en een nieuwe, grotere kapel te bouwen die in 1471 gereed kwam. Met name de belastingvrijstellingen, die het convent genoot, leidden op den duur tot veel kritiek. Het voor een afgesproken hoeveelheid land en renten vervallen hiervan wist het convent met het betalen van een bedrag ineens af te kopen. Van de grote brand in Delft in 1536 liep het klooster evenals van de beeldenstorm in 1566 weinig schade op. Toen Delft in 1572 in handen van de opstandelingen kwam, werd het klooster geconfisqueerd door de Staten van Holland en werd het convent opgeheven. De zusters mochten in de zuidelijke vleugel van het kloostercomplex blijven wonen. In de noordelijke vleugel nam Willem van Oranje zijn intrek en werd vanaf toen Prinsenhof genoemd. Nadat hij er in 1584 vermoord werd, deden de gebouwen voor tal van doeleinden dienst. Thans is er het stedelijk museum gevestigd
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, Deel 1, p. 51/52; Monasticon Batavum, Supplement, p. 39; Monasticon Batavum, Deel II, p. 44; G. Verhoeven, ‘Het Sint-Agathaklooster te Delft: een middeleeuws succesverhaal’ in “Delfia Batavorum”, dertiende jaarboek (2003), p. 57/59/62-64/67-75; H. van Engen, “De derde orde van Sint-Franciscus in het middeleeuwse bisdom Utrecht: Een bijdrage tot de institutionele geschiedenis van de Moderne Devotie” (Hilversum 2006), p. 246, voetnoot 39/313; K. Goudriaan: ‘De derde orde van Sint Franciscus in het bisdom Utrecht: Een voorstudie’ in “Jaarboek voor Middeleeuwse Geschiedenis 1” (Hilversum 1998), p. 242; M.K.A. van de Berg, “De Noordnederlandse historiebijbel” (Hilversum 1998), p. 79
Gebruikte websites:
Website Stichting Thomas a Kempis 1988, http://thomasakempiszwolle.nl/cms/index.php/thomas-a-kempis/moderne-devotie/399-2016-mei-md-delft.html (16-02-2017); Website WikiDelft, http://www.wikidelft.nl/index.php?title=Sint_Agathaklooster (16-02-2017); Website Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Prinsenhof_(Delft) (16-02-2017)
ENK Monasticon nummer:
ME-Z207-022
VU Kloosterlijst nummer:
D04
Toon op kaart Toon op kaart
 
 
 
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Delft
Datering:
1445 - 1557
Orde of congregatie:
Reguliere Kanunnikessen van de H. Augustinus (Windesheim)
Naam van het klooster:
Magdalena
Patroonheilige:
Maria Magdalena
Plaatsnaam:
Delft
Provincie:
Zuid-Holland
Parochie:
Delft-Nieuwe Kerk
Destijds gewest:
Holland
Bisdom:
Utrecht
Stichting/eerste vermelding:
1445
Opheffing/laatste vermelding:
1557
Type:
Klooster, v
Geschiedenis:
Het Maria Magdalenaconvent in Delft lag aan de oostzijde van de Verwersdijk, ter plaatse van het tegenwoordige Doelenplein. Het werd voor het eerst vermeld in een oorkonde uit 1445. Het bestond echter al langer. Toen heette het, doordat de zusters de opvang en verzorging van armen tot hun taak rekenden, arme-zusterhuis. Uit een oorkonde uit 1448 blijkt, dat de zusters volgens de derde regel van Sint Franciscus leefden. Sinds wanneer dat het geval was, is niet bekend evenmin als de datum, waarop de zusters als conversinnen tot de regel van Sint Augustinus overgingen. De stadsbrand van 1536 legde de kloostergebouwen volledig in as. De zusters kregen toen steun van de cisterciënzerinnen van het klooster Leeuwenhorst in Noordwijk, die overigens in 1539/1540 nogmaals te hulp schoten. In 1557 werd Delft getroffen door een ernstige pestepidemie. Het Delftse stadsbestuur besloot toen het kloostercomplex van het Maria Magdalenaconvent ter beschikking te stellen als gasthuis voor pestlijders. De overgebleven tien zusters, kregen de taak om onder leiding van een chirurgijn of pestmeester de in dit gasthuis opgenomen patiënten te verplegen. In de middeleeuwen werden kloosters, die Maria Magdalena als patrones hadden, vaak bevolkt door ex-prostituees die tot inkeer waren gekomen. Of dat ten aanzien van het Delftse Maria Magdalenaconvent ook het geval was, is niet bekend
Gebruikte literatuur:
G. Verhoeven, “De derde stad van Holland: Geschiedenis van Delft tot 1795” (Zwolle 2015), p. 122/124; G. de Moor, “Verborgen en geborgen: het cisterciënzerinnenklooster Leeuwenhorst in de Noorwijkse regio (1261-1574)”, p. 440; S.M.C. Leupen, ‘Het Delftse Cellebroederskiooster’ in “Jaarboek 1993 Delfia Batavorum”
Gebruikte websites:
Website Historisch Platform WikiDelft, http://www.wikidelft.nl/index.php?title=Kloosters_in_de_Middeleeuwen (12-07-2017); Website Historische Vereniging Delfia Batavorum, http://www.geschiedschrijvingdelft.nl/blog/levend-begraven-in-het-pesthuis (12-07-2017); Website Stichting Thoma a Kempis 1988, https://thomasakempiszwolle.nl/cms/index.php/thomas-a-kempis/moderne-devotie/399-2016-mei-md-delft.html (12-07-2017)
ENK Monasticon nummer:
ME-Z104-024
VU Kloosterlijst nummer:
D51
Toon op kaart Toon op kaart
 
 
 
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Delft
Datering:
1441 - 1573
Orde of congregatie:
Reguliere Kanunnikessen van de H. Augustinus (Windesheim)
Naam van het klooster:
Anna
Patroonheilige:
Sint Anna
Plaatsnaam:
Delft
Provincie:
Zuid-Holland
Parochie:
Delft-Hippolytus
Destijds gewest:
Holland
Bisdom:
Utrecht
Stichting/eerste vermelding:
1441
Opheffing/laatste vermelding:
1573
Type:
Klooster, v
Geschiedenis:
Het Sint Annaconvent in Delft, dat in de Annastraat aan de rand van de stad lag, was een bescheiden convent zonder een rijke geschiedenis. Het kwam voort uit een gemeenschap van zusters des gemenen levens. Als stichteres wordt een zekere Geertruid Johansdochter genoemd, aan wie ook de stichting van de kloosters Sint Anna te ‘s-Gravenhage en Sint Michiel te Haarlem toegeschreven wordt. De stichtingsdatum is evenwel niet bekend. De vroegste vermelding van het convent dateert uit 1441. Aanvankelijk behoorde het convent tot de derde orde van Sint Franciscus. In of vóór 1464 gingen de zusters echter over op de regel van Sint Augustinus. Voorts stelde de Utrechtse bisschop David van Bourgondië het convent onder visitatie van het Kapittel van Sion. Toen de stadsbrand van 1536 een groot deel van Delft in as legde, bleef het Sint Annaconvent gespaard. In 1573 werden de kloostergoederen door de Staten van Holland geconfisqueerd. De zusters moesten toen hun klooster verlaten. Later werden het complex gesloopt om plaats te maken voor de bouw van particuliere woningen
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, Supplement, p. 39/40; Monasticon Batavum, Deel II, p. 43/44; E. Ypma, Proefschrift “Het Generaal Kapittel van Sion zijn oorsprong, ontwikkeling en inrichting” (Universiteit Nijmegen 1949), zie ook: http://repository.ubn.ru.nl/bitstream/handle/2066/107134/mmubn000001_07625660x.pdf?sequence=1 (10-07-2017), p. 86/119; G. Verhoeven en K.M. Rudy, ‘Eindelijk ... Delfts handschrift weer thuis” in “ Delf: Cultuurhistorisch magazine voor Delft”, 12 (2010), nr. 2, p. 4/6; K. Goudriaan: ‘De derde orde van Sint Franciscus in het bisdom Utrecht: Een voorstudie’ in “Jaarboek voor Middeleeuwse Geschiedenis 1” (Hilversum 1998), p. 242; A. Dlabacová, “Literatuur en observantie: De Spieghel der volcomenheit van Hendrik Herp en de dynamiek van de laatmiddeleeuwse tekstverspreiding” (Hilversum 2014), p. 173/176; S. Corbellini en G. Verhoeven, ‘Een Delftse boekencatalogus uit 1573’ in “Jaarboek voor Nederlandse boekgeschiedenis”, Jaargang 11 (Leiden 2004), zie ook: http://www.dbnl.org/tekst/_jaa008200401_01/_jaa008200401_01_0003.php (12-07-2017), p. 35
Gebruikte websites:
Website Nationaal Archief, http://www.gahetna.nl/collectie/archief/ead/index/eadid/3.18.10/node/c01%3A1.c02%3A0.c03%3A2./anchor/descgrp-context-bioghist (12-07-2017); Website Stichting Thoma a Kempis 1988, https://thomasakempiszwolle.nl/cms/index.php/thomas-a-kempis/moderne-devotie/399-2016-mei-md-delft.html (12-07-2017)
ENK Monasticon nummer:
ME-Z104-023
VU Kloosterlijst nummer:
D08
Toon op kaart Toon op kaart
 
 
 
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Delft
Datering:
1403 - 1573
Orde of congregatie:
Reguliere Kanunnikessen van de H. Augustinus (Windesheim)
Naam van het klooster:
Dal van Josaphat
Patroonheilige:
Sint Agnes. Eerder Sint Clara ?
Plaatsnaam:
Delft
Provincie:
Zuid-Holland
Parochie:
Delft-Ursula
Destijds gewest:
Holland
Bisdom:
Utrecht
Stichting/eerste vermelding:
1403
Opheffing/laatste vermelding:
1573
Type:
Klooster, v
Geschiedenis:
Het Sint Agnesconvent in Delft stond op de hoek van Gasthuislaan en Oosteinde. Dit als zustergemeenschap in 1403 begonnen convent nam in 1415 de derde regel van Sint Franciscus aan. In 1420 ging het over tot de regel van Sint Augustinus. Voorts schaarde het convent zich onder het Kapittel van Sion. Bij de de stadsbrand van 1536, die een groot deel van Delft in as gelegd, bleef het Sint Agnesconvent gespaard. In 1573 werd door de Staten van Holland op de bezittingen van het convent beslag gelegd. De zusters moesten toen het kloostercomplex verlaten. In 1592 bood de stad Delft tapijthandelaar en wever François Spiering dit toen leegstaande complex gratis aan om er een tapijtweverij te beginnen. Het kreeg toen in de volksmond al gauw de naam Spieringsklooster. Later verrezen er woonhuizen
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, Deel II, p. 42/43, G. Verhoeven en K.M. Rudy, ‘Eindelijk ... Delfts handschrift weer thuis” in “ Delf: Cultuurhistorisch magazine voor Delft”, 12 (2010), nr. 2, p. 4; E. Ypma, Proefschrift “Het Generaal Kapittel van Sion zijn oorsprong, ontwikkeling en inrichting” (Universiteit Nijmegen 1949), zie ook: http://repository.ubn.ru.nl/bitstream/handle/2066/107134/mmubn000001_07625660x.pdf?sequence=1 (10-07-2017), p. 119; K. Goudriaan: ‘De derde orde van Sint Franciscus in het bisdom Utrecht: Een voorstudie’ in “Jaarboek voor Middeleeuwse Geschiedenis 1” (Hilversum 1998), p. 242; W. C. M. Wüstefeld, ‘Delftse handschriftenproduktie en de boeken van de familie Van Assendelft’ in “Jaarboek 1992 Delfia Batavorum” (Delft 1993), p. 14
Gebruikte websites:
Website Nationaal Archief, http://www.gahetna.nl/collectie/archief/ead/index/eadid/3.18.03/open/c01%3A0. (10-07-2017); Website Stichting Thomas a Kempis 1988, https://thomasakempiszwolle.nl/cms/index.php/thomas-a-kempis/moderne-devotie/399-2016-mei-md-delft.html (10-07-2017); Website WikiDelft, http://www.wikidelft.nl/index.php?title=Kloosters_in_de_Middeleeuwen (10-07-2017); Website WikiDelft, http://www.wikidelft.nl/index.php?title=Spiering,_Fran%C3%A7ois (10-07-2017)
ENK Monasticon nummer:
ME-Z104-022
VU Kloosterlijst nummer:
D06
Toon op kaart Toon op kaart