Zoeken in collecties

Uw zoekacties: zzOUD Databestand kloosters in Nederland
beacon
31  beschrijvingen
gesorteerd op:
 
 
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Dordrecht
Datering:
1540 - 1587
Orde of congregatie:
Begijnen
Naam van het klooster:
Klein Begijnhof
Plaatsnaam:
Dordrecht
Provincie:
Zuid-Holland
Parochie:
Dordrecht-Onze Lieve Vrouw
Destijds gewest:
Holland
Bisdom:
Utrecht
Stichting/eerste vermelding:
1540
Opheffing/laatste vermelding:
1587
Type:
Hofjes en stiften, v
Geschiedenis:
Het Klein Begijnhof in Dordrecht werd in 1540 voor het eerst vermeld. Dit hof met kapel lag aan de Nieuwstraat. Het werd ten behoeve van de aanleg van de Hofstraat in 1587 aan de stad verkocht
Gebruikte literatuur:
M. Balen, “Beschryvinge der stad Dordrecht I” (Dordrecht (1677), p. 156; C.J.P. Lips, “Wandelingen door Oud-Dordrecht - Volume 2 –“ (Zaltbommel 1974), p. 433
ENK Monasticon nummer:
ME-Z010-015
VU Kloosterlijst nummer:
D47
Toon op kaart Toon op kaart
 
 
 
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Dordrecht
Datering:
1265 - 1621
Orde of congregatie:
Begijnen
Naam van het klooster:
Begijnhof
Plaatsnaam:
Dordrecht
Provincie:
Zuid-Holland
Parochie:
Dordrecht-Grote Kerk
Destijds gewest:
Holland
Bisdom:
Utrecht
Stichting/eerste vermelding:
1265
Opheffing/laatste vermelding:
1621
Type:
Hofjes en stiften, v
Geschiedenis:
Het Dordtse begijnhof werd vermeld in 1271 in een testament van Aleid van Holland als één van de instellingen die door haar bij dit testament begunstigd werden. Er waren echter al in 1265 begijnen in Dordrecht, die een kapel mochten vestigen in het oostelijk deel van de stad, dat oorspronkelijk onder de parochie Sliedrecht viel. Om hoogstwaarschijnlijk onder de gevolgen uit te komen van de maatregelen, waartoe wegens vermeende ketterijen onder de begarden en begijnen tijdens het in 1311/1312 gehouden concilie van Vienne besloten werd, gingen de Dordtse begijnen, waarschijnlijk echter niet alle, naar de derde regel van Sint Franciscus over. Het niet uitgesloten dat het slechts een tijdelijk overgang betrof, aangezien het hier om individueel in het begijnhof levende tertiarissen ging. Van de Dordrechtse begijnen, die nogal eens van aanzienlijk komaf waren, is maar weinig bekend. Het bestuur van het begijnhof berustte, onder toezicht van de door het stadsbestuur aangewezen begijnenmeesters of -vaders, bij de meesterse of mater. Of de begijnen voor hun zielzorg over een eigen priester konden beschikken of daarvoor op de pastoor van de parochie Sliedrecht aangewezen waren, is niet duidelijk. In 1457 werd het begijnhof door brand getroffen. Na de alteratie van Dordrecht in 1572 mocht het begijnhof blijven voortbestaan. Omstreeks 1625 werd er echter het Oude Vrouwenhuis gevestigd
Gebruikte literatuur:
P.A. Henderikx, “De oudste bedelordekloosters in het graafschap Holland en Zeeland”(Dordrecht 1977), p. 197; J. van Herwaarden, Dick de Boer, F. Kan en G.Verhoeven, “Geschiedenis van Dordrecht tot 1572” (Hilversum 1996), p. 32/166/334; H. van Engen, “De derde orde van Sint-Franciscus in het middeleeuwse bisdom Utrecht: Een bijdrage in de institutionele geschiedenis van de Moderne Devotie” (Hilversum 2006), p. 70/71; F. van Lieburg, ‘Geloven op vele manieren’ in “Geschiedenis van Dordrecht van 1572 tot 1813” onder redactie van  W. Frijhoff , H. Nusteling en M. Spies (Hilversum 1998), p. 271; J. Hoevenberg, ‘Graven in Dordrecht’, zie website Dordrecht Ondergronds, https://www.archeologiedordrecht.nl/nieuws-ouds (19-03 -2018); T.H.L. Hos, “Wouw! Ververijen! Onderzoeksgebied Elhuizen. Een bureauonderzoek en een definitieve opgraving in de binnenstad van Dordrecht”, zie ook https://www.archeologiedordrecht.nl/wijkensites.dordrecht/up/ZyavhbgJcV_0502_Elfhuizen_Dordrecht_Ondergronds_Rapport_3_definitief.pdf (19-03 -2018), p. 9
ENK Monasticon nummer:
ME-Z010-014
VU Kloosterlijst nummer:
D39
Toon op kaart Toon op kaart
 
 
 
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Dordrecht
Datering:
1387 - 1626
Orde of congregatie:
Cellezusters
Naam van het klooster:
Bethlehem
Plaatsnaam:
Dordrecht
Provincie:
Zuid-Holland
Parochie:
Dordrecht-??
Destijds gewest:
Holland
Bisdom:
Utrecht
Stichting/eerste vermelding:
1387
Opheffing/laatste vermelding:
1626
Type:
Klooster, v
Geschiedenis:
In 1387 is er al sprake van dat Dordtse “brootsusters” door bisschop Floris van Wevelinckhoven bevestigd werden. Aangezien in Dordrecht de benamingen broodzuster en cellezuster toen door elkaar gebruikt werden, kan worden aangenomen dat met “brootsusters” hetzelfde bedoeld werd als cellezusters. Hiermee kende Dordrecht dan de vroegste vestiging van de cellezusters in Holland. Overigens werden de cellezusters in Dordrecht naast broodzusters ook grauwzusters genoemd. De zusters legden zich toe op het verplegen van met name pestlijders en het rouwen bij en begraven van overleden pestslachtoffers, waarbij het dan uitsluitend vrouwen betrof. In hun kosten van onderhoud voorzagen de zuster deels met aalmoezen, die zij aan de deuren inzamelden, en met het bedelen om brood. Aan dit laatste hadden ze de naam broodzusters te danken. Het klooster van de zusters, dat Bethlehem genoemd werd, lag in de Raamstraat. Van daaruit konden ze via een brug over de gracht hun kapel in de Lange Breestraat bereiken. Ook na de Reformatie bleven de zusters in hun klooster wonen. Dit in elk geval tot 1598. Er waren geen cellezusters meer in 1626. Hun goederen kwamen toen aan het "Oude Man- en Vrouwhuijs". Twee jaar later, in 1628, werd het klooster afgebroken. De kapel werd verhuurd en was tot 1680 als turfhuis in gebruik en daarna tot 1874 als stal voor de stadsmissie-karren en de paarden, die deze karren trokken
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, deel II, p. 60; S.M.C . Leupen, ‘De kloosters van de cellebroeders en -zusters in het graafschap Holland en Zeeland tot aan de Reformatie’ in “Historisch Tijdschrift Holland”, 30 (1998), p. 68/70/82;
Gebruikte websites:
Website Regionaal Archief Dordrecht, http://www.regionaalarchiefdordrecht.nl/archief/zoeken/?mivast=46&mizig=210&miadt=46&miaet=1&micode=101&minr=752740&miview=inv2&milang=nl (19-11-2016); Website Uw Stamboom Online, http://www.uwstamboomonline.nl/passie/sites/index.php?mid=221960&kid=2147&pagina=tekstpagina (20-11-2016)
Opmerkingen:
Ook had dit klooster Zwartzusters, Grauwzusters en Broodzusters als naam
ENK Monasticon nummer:
ME-Z003-006
VU Kloosterlijst nummer:
D44
Toon op kaart Toon op kaart