Zoeken in collecties

De abdij van Binderen werd in 1244 ten noordwesten van Helmond gesticht door Maria van Leuven, dochter van hertog Hendrik I van Brabant en weduwe van keizer Otto IV en graaf Willem I van Holland. Deze abdij, die bevolkt werd door zusters die veelal van adellijke afkomst waren, werd in 1246 definitief geïncorporeerd in de cisterciënzerorde en kwam onder geestelijk toezicht van de abt van Villers te staan. Door de vele giften werd de abdij een van de grootste grondbezitters van Helmond. De meeste grond werd door pachters bewerkt. Onder andere de hoeve Ter Kemenade, de Pannehoeve en de Bommeneesche Hoeve waren pachthoeven van de abdij. Na de dood in 1530 van abdis Elisabeth van Doerne kozen de zusters in de persoon van Agnes van Amelrode een eigen abdis. Aangezien dit tegen de zin van de abt van Villers was, werden alle nonnen geëxcommuniceerd. Hieraan kwam echter een eind toen de paus de verkiezing van Agnes van Amelrode bekrachtigde en ook de keizer hiermee akkoord ging, nadat er onder leiding van de abt-generaal van Citeaux een nieuwe verkiezing plaatsvond, die tot hetzelfde resultaat leidde. Vanwege het verzet dat het klooster bood tegen de hervormingen, die door Dionidius van Zeverdonck, abt van Villers, op last van het Hof te Brussel werden doorgevoerd, werden in 1533 de abdis en twintig zusters verdreven en door een twaalftal cisterciënzerinnen van de door hertog Hendrik I van Brabant gestichte abdij van Valduc vervangen. In 1543 toen Eindhoven door Maarten van Rossem werd ingenomen, werd klooster Binderen, om te voorkomen dat het in handen van de vijand zou vallen, in brand gestoken. In 1587 woedde er in Helmond een grote stadsbrand, aangestoken door de troepen van graaf Van Hohenlohe, waarbij de gebouwen van de abdij bijna geheel verloren gingen. Het in 1598 herbouwde klooster bleef bewoond tot 1650, toen de abdij als uitvloeisel van de in 1648 gesloten vrede van Münster ontbonden werd. De zusters vestigden zich toen in Venray waar ze tot en met 1701 bleven.

Met giften van zijn familie liet Deken Spierings van de Helmondse Lambertusparochie tussen 1873 en 1875 in Helmond een klooster bouwen aan de Zuid-Koninginnewal, die in die tijd nog Broederwal heette. De bedoeling was, dat de fraters van Tilburg zich in dit klooster zouden vestigen om er een rooms-katholieke jongensschool te beginnen. Doordat door het bisdom echter besloten werd de fraters van Tilburg, in plaats van in Helmond, in Oss in een nieuw klooster te vestigen, kwam het in 1875 in Helmond gereed gekomen klooster leeg te staan. De opvolger van Deken Spierings vond evenwel in 1880 de Congregatie van de Broeders van Maastricht bereid het rooms-katholieke onderwijs aan jongens in Helmond op zich te nemen en daartoe een communiteit van broeder-onderwijzers te vestigen in voormeld klooster aan Zuid-Koninginnewal, dat toen tevens als schoolgebouw dienst ging doen. Door de gestage groei van het aantal leerlingen bleek dit klooster-/schoolgebouw, dat St. Ludovicus als naam kreeg, al spoedig te klein. In 1898/1899 werd daarom in de Molenstraat in Helmond op het al jaren braakliggende terrein van het oude kerkhof een nieuw gebouw opgetrokken, dat uitsluitend als klooster dienst ging doen. In 1899 verhuisden de broeders naar dit toen gereed gekomen klooster. Het gehele gebouw aan de Zuid-Koninginnewal ging toen dienst doen als lagere jongensschool van de Lambertusparochie, die St.-Jozefschool ging heten. Van 1923 tot 1937 werd het gebouw gedeeltelijk verhuurd aan de Congregatie van de Zusters van de Goddelijke Verlosser. In 1940 kreeg het gebouw een nieuwe onderwijsbestemming als huishoudschool en industrieschool voor meisjes, die de naam Mater Dei kreeg, maar in de volksmond Mariahuishoudschool genoemd werd. Sinds 2001 zijn in het gebouw, dat ook bij het Ter Aa College in gebruik is geweest, appartementen en winkels gevestigd

Op een in 1958 aan de Ruusbroecklaan in het noordwesten van Helmond gekocht stuk grond liet het Generaal Bestuur van de Congregatie van de Broeders van Maastricht een nieuw klooster bouwen. In 1962 verhuisde de toen nog in het klooster aan de Molenstraat in Helmond gehuisveste communiteit van broeders van voormelde congregatie, naar dit nieuwe klooster. Deze communiteit, die op het gebied van het onderwijs mede door gebrek aan nieuwe en jonge broeder-onderwijzers haar meeste taken had moeten neerleggen, werd in 1999 opgeheven. Het kloostergebouw aan de Ruusbroecklaan was aanvankelijk een tijd lang in gebruik als pension voor gastarbeiders. In 2005 werd het ingrijpend verbouwd tot appartementsgebouw. Ook de kapel kreeg een woonbestemming

Vanaf 1880 verzorgden de broeders van de Congregatie van de Broeders van Maastricht in Helmond het rooms-katholieke onderwijs aan de lagere jongensschool, die evenals de broeders gehuisvest was in het tussen 1873 en 1875 in Helmond aan de Zuid-Koninginnewal opgetrokken gebouw. Door de gestage groei van het aantal leerlingen bleek dit gebouw, al spoedig te klein. Daarom liet het kerkbestuur van de St.-Lambertusparochie in 1898/1899 in de Molenstraat in Helmond op het al jaren braakliggende terrein van het oude kerkhof een nieuw gebouw optrekken, dat uitsluitend als klooster dienst ging doen. In 1899 verhuisden de broeders naar dit toen gereed gekomen klooster, dat evenals het gebouw aan de Zuid-Koninginnewal St. Ludovicus ging heten. In 1907 verrees naast dit klooster een nieuwe school. In 1911 werd overgegaan tot de bouw van een ulo-school op de Heuvel in Helmond. In andere wijken van Helmond kwamen later nog meer scholen. In november 1943 werd het klooster, dat in 1930 met een tweede verdieping verhoogd was, door de eenheid Sonderkommando Fähre van de Duitse Luftwaffe bezet. Toen in september 1944 alle Luftwaffe-onderdelen in het zuiden van ons land opdracht kregen zich te verplaatsen naar het oosten kwam een eind aan deze bezetting, die aan het gebouw aanzienlijke schade had aangericht. Op een in 1958 aan de Ruusbroecklaan in het noordwesten van Helmond gekocht stuk grond liet het Generaal Bestuur van de Congregatie van de Broeders van Maastricht een nieuw klooster bouwen. In 1962 verhuisden de broeders vanuit het klooster aan de Molenstraat, dat later afgebroken werd, naar dit nieuwe klooster