Zoeken in collecties

Deze congregatie werd gesticht te Granada in 1556, waar er al sinds 1540 in een hospitaal werd gewerkt. Sinds 1586 vormde men een pauselijke congregatie. Na een periode van verval is men in 1819 opnieuw begonnen, wat in 1823 in Frankrijk leidde tot een formele heroprichting. In Nederland is men te Ulestraten (Limburg) actief geweest van 1881 tot 1889

De oorsprong van de Congregatie van de Broeders van Barmhartigheid van Joannes de Deo is nauw verbonden met het levensverhaal van haar stichter Peter Lötschert, die in 1820 in Höhr in het Westerwald geboren werd. Na de lagere school voltooide hij een handelsopleiding in Hadamar. In dienst van een koopman in die plaats en aangemoedigd door de bisschop van Limburg am Lahn, bisschop Blum, rijpte bij hem de wens zijn leven te wijden aan de zorg voor zieken en armen. Om zieken op een verantwoorde wijze te kunnen verplegen ging hij in 1855 gedurende een half jaar in de leer bij de alexianen in Aken. Daarna vestigde hij zich met enkele gelijkgezinde jongemannen in Derbach. Behalve dat zij daar nader in het religieuze leven werden ingeleid, vond in 1856 er de inkleding plaats van de eerste vijf broeders onder wie Peter Lötschert, waarmee de nieuwe congregatie een feit was. Nog in hetzelfde jaar vestigde de congregatie zich in Hadamar, van waaruit de broeders tot thuisverpleging overgingen. Ten overstaan van bisschop Blum legden vier broeders, onder wie Peter Lötschert, in 1858 in de kapel van het Sankt Vincenz-Hospital in Limburg, de religieuze geloften af. Vanaf 1860 was het moederhuis van de aan de Heilige Joannes de Deo toegewijde congregatie gevestigd in Montabaur, een stadje nabij Koblenz. Naar dit stadje zijn de broeders in Duitsland bekend als Barmherzige Brüder von Montabaur. Met de goedkeuring in 1921 door paus Benedictus XV van haar constituties ontving de congregatie haar definitieve erkenning als religieuze gemeenschap van “pauselijk recht”. De congregatie, die zich onder druk van Bismarck’s Kulturkampf in 1875 in Nederland in Kaatsheuvel haar toevlucht zocht, stelde en stelt nog steeds onder de zinspreuk Caritas Christi Urget Nos, de Liefde van Christus spoort ons aan, zich ten doel de naasten door lichamelijke werken van barmhartigheid bij te staan en wel door zieken, bij voorkeur armen en ouden van dagen, in ziekenhuizen, in sanatoria of aan huis te verplegen

In de Duitse stad Goch werd in 1837 Arnold Janssen geboren. Hij studeerde in Münster natuur- en wiskunde en later ook theologie. In 1861 werd hij priester gewijd. Vervolgens werd hij leraar aan het Sint-George Gymnasium in Bocholt. In het bisdom Münster werd hij in 1869 directeur van het Apostolaat des Gebeds. Hij werd door een ontmoeting met de apostolische prefect van Hongkong, mgr. Timoleone Raimond, versterkt in zijn belangstelling voor de missie en de wetenschappelijke vorming van missionarissen. Hij vatte toen het plan op om voor Duitstalig Europa een missiecongregatie op te richten. Door de door Bismarck in het kader van de Kulturkampf uitgevaardigde antiklerikale wetten was dit echter in Duitsland niet mogelijk. Hij week uit naar Nederland. Hier richtte hij in 1875 in Steyl, vlak over de Duitse grens, (S)ocietas (V)erbi (D)ivini ofwel het Gezelschap van het Goddelijk Woord op. In een in Steyl gekochte herberg werd het missiehuis St. Michaël gevestigd. Al een jaar later, in 1886, werd ernaast begonnen met een bouw van een nieuw onderkomen dat in tien jaar tijd uitgroeide tot het gebouwencomplex van het huidige missiehuis St. Michaël in Steyl. Door toedoen van Arnold Janssen was dit missiehuis niet alleen een centrum van wereldomvattende missionaire activiteit, hij maakte het ook tot een brandpunt van geestelijke vernieuwing voor de kerk. De missiehuizen van de congregatie werden opengesteld voor retraites, geloofsverdieping en bezinning. Ook stimuleerde de congregatie haar leden om antropologische, etnologische en taalkundige studies te verrichten en deze te publiceren. Voorts werd door onder meer het drukken en verspreiden van boeken, periodieken en kalenders over de missie voorlichting gegeven en propaganda gemaakt. in 1911 werd in Uden het eerste Nederlandse missiehuis geopend van de Sociëteit van het Goddelijk Woord, die vanaf 1924 een Nederlandse provincie kende. Arnold Janssen overleed in 1909 in Steyl. Hij werd in 1975 zalig en in 2003 heilig verklaard

Behalve dat de jezuïeten, de grootste mannelijke religieuze orde in de Rooms-Katholieke Kerk, de geloften van kuisheid, armoede en gehoorzaamheid afleggen, beloven zij absolute gehoorzaamheid aan de paus, waardoor zij voor specifieke opdrachten geheel te zijner beschikking staan. Van deze orde, die brak met conventionele kloostertradities als verplichte religieuze kledij, koorgebeden en boetedoening, is Ignatius van Loyola, die leefde van 1491 tot 1556, de stichter. Als legerofficier raakte deze Spaanse edelman bij een slag om het Baskische Pamplona aan beide benen gewond. Maandenlang moest hij het bed houden. In die tijd, die hij met het lezen van veel geestelijke literatuur doorbracht, besloot hij zijn verder leven aan God te wijden. In vrijwillige armoede zwierf hij door West-Europa. Biddend en boetend deed en schreef hij in de grot van Manresa ten noorden van Barcelona zijn Geestelijke Oefeningen, die het hart van de spiritualiteit van de jezuïeten zouden vormen. In 1528 strandde Ignatius in Parijs. Daar richtte hij met een aantal studievrienden de Sociëteit van Jezus op, zoals de orde van de jezuïeten ook wel genoemd wordt. Om in een tijd, waarin de reformatie hoogtij vierde, het katholicisme een nieuwe opleving te geven, werd deze orde een voorvechter voor de contrareformatie. Gekenmerkt door zijn strakke organisatie, de strenge selectie en spiritualiteit die gericht is “tot meerdere eer van God,” zoals de lijfspreuk van Ignatius luidde, werd de orde in 1540 door paus Paulus III goedgekeurd. In 1774 werd de orde echter opgeheven onder druk van verschillende vorsten, die vonden dat de jezuïeten teveel macht naar zich toe getrokken hadden. Doordat keizerin Catharina II van Rusland en koning Frederik II van Pruisen weigerden het opheffingsbesluit uit te voeren, bleef de orde in die landen voortbestaan. In 1814 werd de orde door paus Pius VII opnieuw in het leven geroepen. In Nederland heeft de orde zich vooral sterk gemaakt op het gebied van zielzorg en onderwijs