Zoeken in collecties

Uw zoekacties: zzOUD Databestand kloosters in Nederland
beacon
23  zoekresultaten
gesorteerd op:
 
 
 
 
Kloosterorganisatie
Kloosterorganisatie: Alexianen (Cellebroeders)
Orde of congregatie:
Alexianen (Cellebroeders)
Alternatieve namen:
Alexianen; Cellebroeders; Lollarden
Latijnse naam:
Congregatio Fratrum Alexianorum
Afkorting:
CFA
Stichtingsjaar:
14e eeuw
Land van oorsprong:
Vermoedelijk Duitsland
Vestiging Nederland:
Late Middeleeuwen; 1914
Vertrek uit Nederland:
Reformatie; 1958
Patroonheiligen:
H. Alexius
Doelstelling:
Verzorgen van pestlijders; afleggen en begraven van doden; verzorgen van geesteszieken
Geschiedenis:
Van de orde der cellebroeders liggen de wortels vermoedelijk in het Duitse Rijnland, waar het zijn oorsprong vond in de laatmiddeleeuwse begardenbeweging en andere bewegingen die zich op min of meer semi-religieuze basis bezig hielden met apostolische taken. Een stichter en een stichtingsdatum zijn niet aan te wijzen. Vóór 1800 behoorden tot haar voornaamste taak, naast het verzorgen van pestlijders, het afleggen en begraven van doden, waarvoor ze in veel steden het alleenrecht verwierf. Met name vanaf de 18e eeuw nam de orde het verzorgen van geesteszieken op zich, dat toen tot haar belangrijkste taak ging behoren. Om vanaf de periode van de Zwarte Pest (1348-1352) aan de toen woedende pestepidemie het hoofd te bieden, gingen de cellebroeders zich hechter organiseren en in kloosters samenleven. Aangenomen wordt, dat de benaming cellebroeders toe te schrijven is aan het feit dat zij in cellen een afgezonderd leven leidden. Een andere verklaring is de afleiding van het Latijnse woord cella in de betekenis van grafkapel. De cellebroeders begeleidden de doden immers naar de cella, de laatste rustplaats. In 1472 werd de orde door paus Sixtus IV erkend. Vanaf toen legden ze de drie kloostergeloften af en volgden ze de regel van Augustinus. Cellebroeders werden na hun professie niet tot priester gewijd. Zielzorg en prediking rekenden ze dan ook niet tot hun taak. Hoewel ze inkomsten wisten te verwerven met bedelen, met de gelden verkregen voor hun diensten en ook wel met handwerk, waren zij toch in belangrijke mate aangewezen op subsidies, uitdelingen en schenkingen. Aan het eind 15e eeuw werden de cellebroeders naar hun schutpatroon, Alexius van Edessa, ook wel alexianen genoemd. In het huidige Nederland hebben de cellebroeders in de Middeleeuwen en in de 16e eeuw tot aan de Reformatie bestaan. Tegenwoordig zijn de alexianen gevestigd in Duitsland, België, Engeland, Ierland, de Filippijnen, Hongarije en de VS. In Nederland hadden ze van 1914 tot 1958 in Son een vestiging
Gebruikte bronnen:
S.M.C . Leupen, ‘De kloosters van de cellebroeders en -zusters in het graafschap Holland en Zeeland tot aan de Reformatie’ in “Historisch Tijdschrift Holland”, 30e jaargang 1998, nr. 2, p.64-68; J. Eijt, “Broeders van Barmhartigheid van St. Joannes de Deo 1875-2013” (Hilversum 2014), p.22/23; J. Smits, “Vademecum van religieuzen en hun kloosters in Noord-Brabant” (Alphen aan de Maas 2010). p.150/151; R.A Hoogland, ‘De Cellebroeders’ in “Jaarboek Oud-Utrecht 1974”, p.181/182-183/184/185/189; P.C. Broeren, ‘Een Cellebroeder in Princenhage 1661/2’ in “Jaarboek De Oranjeboom 16” (1963), p.33/34; L. Cleynhens, ‘Inventaris van het archief 1472-1990’
Website Internet Archive: Kadoc Katholieke Universiteit Leuven, https://web.archive.org/web/20230000000000*/http://kadoc.kuleuven.be/db/inv/978.pdf (14-04-2023), p.2-6; H. Levelt, “Het Cellebroedersklooster of De Bruers in de Nijeustrate” (Bergen op Zoom 1923); p.11-13
Gebruikte websites:
Website Alexian Brothers, http://www.alexianbrothers.org/aboutus/congregation-of-alexian-brothers-history/ (14-04-2023); Website ODIS, https://www.odis.be/hercules/toonOrg.php?taalcode=nl&id=3777 (14-04-2023); Website Internet Archive: Psychiatrisch Centrum Broeders Alexianen, https://web.archive.org/web/20120120021737/http://www.alexianenboechout.be/index.php/algemeen/geschiedenis.html (14-04-2023); Website Alexianen Zorggroep Tienen, https://www.alexianentienen.be/content/over-ons/geschiedenis (14-04-2023); Website Alexianer, https://www.alexianer.de/ (17-04-2023); Website Ordensgemeinschaft Alexianerbrüder, https://www.alexianerkloster.de/ (14-04-2023); Website Het Graafschap Loon, https://www.graafschaploon.be/religieus-erfgoed/benedictijnen-karthuizers-en-franciscanen/cellenbroeders-alexianen (17-04-2023); Website Heiligen.net, http://www.heiligen.net/wb/alexianen.php (17-04-2023); Website Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Alexianen (13-04-2023)
ENK Monasticon nummer:
B001
Toon op kaart Toon op kaart
 
 
 
 
 
Kloosterorganisatie
Kloosterorganisatie: Begijnen
Orde of congregatie:
Begijnen
Alternatieve namen:
Begijnen; Begijnen van het H. Sacrament (Amsterdam)
Stichtingsjaar:
12e eeuw - ca. 1990
Vestiging Nederland:
13e eeuw
Geschiedenis:
De oorsprong van de begijnen is onduidelijk. Over de naamsafleiding is veel gespeculeerd. Vanaf de 12e eeuw treft men ze aan. In Nederland zijn er vanaf de 13e eeuw begijnen. De begijnen waren ongetrouwde vrouwen en weduwen, die de geloften van gehoorzaamheid en kuisheid aflegden. Ze leidden een religieus leven zonder formeel religieuzen te zijn. Persoonlijk bezit was toegestaan. Vaak woonden ze bij melaatsenhuizen en ziekenhuizen. In vele plaatsen waren er begijnhoven. In Nederland waren er nog tot eind jaren tachtig van de 20e eeuw begijnen te Amsterdam (Begijnen van het H. Sacrament) en Breda
Gebruikte bronnen:
KS; zie voor een schets de pdf-file ("fact sheet") van Rosadoc te Brussel; J. van Kuyk, Kerkelijke organisatie in het middeleeuwse bisdom Utrecht (Nijmegen 2004) 269-270 (lit.)
ENK Monasticon nummer:
Z010
Gevestigd in:
Toon op kaart Toon op kaart
 
 
 
 
 
Kloosterorganisatie
Kloosterorganisatie: Broeders van Huijbergen
Orde of congregatie:
Broeders van Huijbergen
Alternatieve namen:
Broeders van Huijbergen; Christelijke Broeders van de Onbevlekte Ontvangenis van de Allerheiligste Maagd en Moeder Gods Maria; Broeders van Sainte Marie
Latijnse naam:
Congregatio Fratrum Immaculatae Conceptionis Beatae Virginis et Dei Genetricis Mariae
Afkorting:
CFH
Stichter, stichteres:
mgr. Joannes van Hooydonk
Stichtingsjaar:
1854
Land van oorsprong:
Nederland
Plaats van oorsprong:
Huijbergen
Doelstelling:
Onderwijs, opvoeding, pastoraal werk, bejaardenzorg, sociaal werk, missie- en ontwikkelingswerk
Geschiedenis:
De Congregatie van de Broeders van de Onbevlekte Ontvangenis van de Allerheiligste Maagd en Moeder Gods Maria onder de bescherming van de H. Franciscus, gewoonlijk kortweg de Congregatie van de Broeders van Huijbergen genoemd, werd in 1854 opgericht door J. van Hooydonk, die toen bisschop was van het een jaar eerder opgerichte bisdom Breda. Sinds de middeleeuwen stond er in het dorp Huijbergen nabij de grens met België een klooster van de orde der Wilhelmieten. Het werd in 1840 bewoond door nog maar één monnik van deze orde, die na de Franse tijd op het punt stond om uit te sterven. Van Hooydonk besloot het klooster voor het bisdom te claimen en nam het in gebruik als tehuis voor weesjongens uit zijn bisdom, waarvan hij de zorg toevertrouwde aan de Congregatie van de Broeders van Oudenbosch, die echter in 1852 wegens een hooglopend geschil met Van Hooydonk zich hiervan terugtrok. Inmiddels had Van Hooydonk drie jongemannen, die voelden voor het kloosterleven, bereid gevonden de zorg voor voormelde weesjongens op zich te nemen. Vanaf 1854 volgden deze jongemannen de Regel van de Reguliere Derde Orde van de H. Franciscus van Assisië. Dit nu markeerde het begin van de Congregatie van de Broeders van Huijbergen, die het dienstbaar zijn aan de medemens door het verlenen van opvoeding en onderwijs aan de jeugd, met name aan de zwakkeren onder hen, als doel stelde. Door toedoen van de broeders kon vorenbedoeld weeshuis uitgroeien tot een indrukwekkend en gerespecteerd opvoedings- en onderwijsinstituut, dat Sainte Marie heette. De congregatie, waarvan de statuten uit 1888 stamden en nadien meerdere malen herschreven werden, had behalve in Nederland, onder meer in Huijbergen, Breda, Oosterhout, Bergen op Zoom en Hulst, ook vestigingen in Indonesië en Brazilië. In 1999 werd de congregatie, die in 1963 het decreet van Pauselijk Recht ontving, gereorganiseerd in de afzonderlijke provincies Brazilië, Indonesië en Nederland
Juridische structuur:
Pauselijk recht
Missielanden:
Indonesië (1921); Brazilië (1958)
Gebruikte bronnen:
J. Willemsen, “Nederlandse missionarissen en hun missiegebieden” (KDC, Nijmegen 2006), zie ook: https://docplayer.nl/4804632-Nederlandse-missionarissen-hun-missiegebieden.html (05-06-2023); J.P.A. van Vugt: Kloosters op schrift (tweede bewerkte uitgave, Nijmegen 2003),
Zie ook: https://repository.ubn.ru.nl/bitstream/handle/2066/134988/134988.pdf?sequence=1 (05-06-2023), p.174; W. Nolet: Katholiek Nederland, Deel II ('s-Gravenhage 1932), p.50-54; J. Smits, “Vademecum van religieuzen en hun kloosters in Noord-Brabant" (Alphen aan de Maas 2010), p.154/155; J.P.A van Vugt, Proefschrift “Broeders in de katholieke beweging : de werkzaamheden van vijf Nederlandse onderwijscongregaties van broeders en fraters, 1840-1970” (Universiteit Nijmegen 1994), p.87-89; R.Wols, ‘De Broeders van Huijbergen CFH’ op website Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC), https://www.wierookwijwaterenworstenbrood.nl/ontdekken/verhalen/de-broeders-van-huijbergen-cfh (19-10-2023)
Gebruikte websites:
Website Broeders van Huijbergen, https://www.broedersvanhuijbergen.nl/geschiedenis/; Website Het Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis, https://resources.huygens.knaw.nl/repertoriumzendingmissie/gids/organisatie/3932888546?highlight=Huijbergen (20-10-2023); Website Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Broeders_van_Huijbergen (16-10-2023)
ENK Monasticon nummer:
B011
Gevestigd in:
meer
Toon op kaart Toon op kaart
 
 
 
 
 
Kloosterorganisatie
Kloosterorganisatie: Broeders van Oudenbosch
Orde of congregatie:
Broeders van Oudenbosch
Alternatieve namen:
Broeders van de H. Aloysius Gonzaga; Broeders van Oudenbosch; Broeders van Saint Louis
Latijnse naam:
Congregatio Sancti Aloysii
Afkorting:
CSAL
Stichter, stichteres:
Willem Hellemons (OCist)
Stichtingsjaar:
1840
Land van oorsprong:
Nederland
Plaats van oorsprong:
Oudenbosch
Doelstelling:
Onderwijs; opvoeding; missiewerk
Geschiedenis:
De eerste opzet van de congregatie was godsdienstonderwijs en dagelijkse leiding van de Mariecongregatie. In mei 1840 meldde zich een interne leerling: het begin van het Internaat Saint Louis, dat nog bestaat
Missielanden:
Indonesië (1862); Tanzania (1959); Liberia (1971); Canada
Gebruikte bronnen:
KS, 147-149; PA 2004; NMM
ENK Monasticon nummer:
B016
Toon op kaart Toon op kaart