Zoeken in collecties

De oorsprong van de Congregatie van de Broeders van Barmhartigheid van Joannes de Deo is nauw verbonden met het levensverhaal van haar stichter Peter Lötschert, die in 1820 in Höhr in het Westerwald geboren werd. Na de lagere school voltooide hij een handelsopleiding in Hadamar. In dienst van een koopman in die plaats en aangemoedigd door de bisschop van Limburg am Lahn, bisschop Blum, rijpte bij hem de wens zijn leven te wijden aan de zorg voor zieken en armen. Om zieken op een verantwoorde wijze te kunnen verplegen ging hij in 1855 gedurende een half jaar in de leer bij de alexianen in Aken. Daarna vestigde hij zich met enkele gelijkgezinde jongemannen in Derbach. Behalve dat zij daar nader in het religieuze leven werden ingeleid, vond in 1856 er de inkleding plaats van de eerste vijf broeders onder wie Peter Lötschert, waarmee de nieuwe congregatie een feit was. Nog in hetzelfde jaar vestigde de congregatie zich in Hadamar, van waaruit de broeders tot thuisverpleging overgingen. Ten overstaan van bisschop Blum legden vier broeders, onder wie Peter Lötschert, in 1858 in de kapel van het Sankt Vincenz-Hospital in Limburg, de religieuze geloften af. Vanaf 1860 was het moederhuis van de aan de Heilige Joannes de Deo toegewijde congregatie gevestigd in Montabaur, een stadje nabij Koblenz. Naar dit stadje zijn de broeders in Duitsland bekend als Barmherzige Brüder von Montabaur. Met de goedkeuring in 1921 door paus Benedictus XV van haar constituties ontving de congregatie haar definitieve erkenning als religieuze gemeenschap van “pauselijk recht”. De congregatie, die zich onder druk van Bismarck’s Kulturkampf in 1875 in Nederland in Kaatsheuvel haar toevlucht zocht, stelde en stelt nog steeds onder de zinspreuk Caritas Christi Urget Nos, de Liefde van Christus spoort ons aan, zich ten doel de naasten door lichamelijke werken van barmhartigheid bij te staan en wel door zieken, bij voorkeur armen en ouden van dagen, in ziekenhuizen, in sanatoria of aan huis te verplegen

Voortgekomen uit een sinds 1491 te Dendermonde in België bestaande congregatie voor ziekenverzorging. In 1862 kwam er een aftakking van de Zwartzusters Augustinessen van Dendermonde naar Delft waar zij het bekende Hippolytusgasthuis beheerden. Op 27 juni 1888 werd een eigen Hollandse congregatie gesticht. Het moederhuis en noviciaat is vanaf 1948 in Heemstede gevestigd

In 1244 voegde paus Innocentius IV verschillende groepen Toscaanse eremieten samen tot één orde onder de regel van Augustinus. In 1256 werd deze orde op initiatief van paus Alexander IV verenigd met nog vier andere ordes. Ten tijde van deze magna unio (grote unie), die geldt als het ontstaansmoment van de augustijner orde, sloot het toenmalig huis van eremieten in Maastricht zich als enig huis op huidig Nederlands grondgebied bij de nieuwe orde aan. Na de unie werden er evenwel ook nieuwe kloosters van augustijner eremieten in de Noordelijke Nederlanden gesticht en wel in Dordrecht, Middelburg, Appingedam, Haarlem en Enkhuizen. Deze kloosters hadden bijvestigingen in andere steden, de zogeheten termijnhuizen, waar medebroeders verbleven als ze in de omgeving op bedeltocht gingen. In de 15e eeuw kwam een observantenbeweging op gang. Menig convent van augustijnen in de Nederlanden ging toen over naar de Saksische congregatie en vonden de ideeën van Luther, die ook tot deze congregatie behoorde, bij hen een brede weerklank. Tegen de jaren tachtig van de 16e eeuw werden in de Noordelijke Nederlanden alle huizen van de augustijner orde gesupprimeerd. De wereldwijde start, die de orde in de jaren tachtig van de 19e eeuw maakte, leidde in Nederland tot het stichten van kloosters en studiehuizen in onder meer Utrecht,Eindhoven en Witmarsum. Een belangrijk werkterrein van de Nederlandse augustijnen, die in 1895 een zelfstandige provincie werden, was het parochiepastoraat. Daarnaast hebben zij zich tevens verdienstelijk gemaakt op het gebied van vooral middelbaar onderwijs. Voorts riepen zij vormingcentra in het leven, begaven zij zich op het terrein van categoriaal pastoraat en maatschappelijk werk en verrichtten missiewerk in Bolivia, Chili en Indonesië. Ook richtten zij, met als doelstelling bekendheid te geven aan de werken en spiritualiteit van St. Augustinus, het Augustijns Instituut op en stonden zij aan de wieg van de lekengemeenschap Familia Augustiniana Nederland