Zoeken in collecties

In een buiten de stadsmuren bij de Hessenberg gelegen huis vestigde zich in 1410 in Nijmegen een gemeenschap van begijnen, in casu zusters des gemenen levens. Dit huis werd voor het stichten van deze gemeenschap beschikbaar gesteld door een zekere Margaretha van Mekeren, die in dit huis woonde. Zij werd de eerste rectrix van de gemeenschap. In 1463 deed Catharina van Kleef, echtgenote van hertog Arnoud van Gelre, een schenking aan de gemeenschap. De gemeenschap werd toen omgevormd tot een besloten convent. In 1469 erkende de aartsbisschop van Keulen het convent, waarbij hij de inmiddels naar een aangelegen woning verhuisde zusters opdroeg de Derde regel van St. Franciscus te volgen. Tevens plaatste hij het convent, dat de naam Bethlehem droeg, onder toezicht van de reguliere kanunniken van Windesheim. In 1470 sloot Bethlehem zich echter aan bij het kapittel van Utrecht, dat hoofdzakelijk bestond uit vrouwenconventen, die allen de Derde regel van St. Franciscus volgden. In 1569 gingen de zusters over op de door de bisschop van Roermond opgelegde regel van St. Augustinus. Nadat Nijmegen zich in 1591 aan de Staatse leger overgeven had werd Bethlehem opgeheven. In 1601 moesten de zusters het huis verlaten. De meesten zullen toen in het naburige tertiarissenklooster Hessenberg onderdak gevonden hebben. De gebouwen, die in de volgende eeuwen voor tal van doeleinden werden gebruikt, werden bij bombardementen in de Tweede Wereldoorlog dusdanig zwaar beschadigd dat tot afbraak besloten werd

Aan de Langestraat in Nijkerk stond een huis van zusters, dat omstreeks 1452 gesticht werd. Toen de zusters in 1515 afstand deden van hun bezittingen bij wijze van een schenking onder levenden, werden ze officieel zusters des gemenen levens. Nadat ook in Nijkerk de Reformatie doorgevoerd was, werd hun convent in 1593 opgeheven. Hun goederen werden toen door het Kwartier van Veluwe in beslag genomen. In 1637 werd een deel van het huis als weeshuis in gebruik genomen. Enkele ruimtes in het resterende deel behielden de regenten voor eigen gebruik. De overige ruimtes werden verhuurd of verkocht

Tijdens het Utrechts Schisma moesten de zusters des gemenen levens uit het Buyskenshuis in Deventer de stad verlaten. In 1425 vertrokken ze naar Lochem, waar ze een nieuw huis stichtten, dat Kleine Convent genoemd werd. De ballingschap duurde tot 1432. Een aantal zusters keerde toen weer naar het Buyskenshuis terug. Het Lochemse Zusterhuis werd echter ook voortgezet. In 1595 werd het uiteindelijk opgeheven. De goederen werden toen aan de stad overgedragen. Voor herstelwerkzaamheden aan de in 1615 bij de stadsbrand beschadigde Lochemse Gudulakerk werden stenen gebruikt, die van de toen al vervallen gebouwen van het Kleine Convent afkomstig waren. Op de fundamenten van deze gebouwen werden vervolgens nieuwe huizen gebouwd

Het Grote of St. Agnes-convent te Lochem, dat aan de Achterstraat gelegen was, werd vermoedelijk tussen 1386 en 1397 gesticht. De zielzorg van de zusters van dit convent berustte bij het Heer Florenshuis te Deventer. Het convent bezat veel renten en onroerend goed, waaronder het goed Kelholt in Klein Dochteren en het goed Weppelinck in Zwiep. Toen omstreeks 1504 het convent uit het parochiale verband van de St. Gudulakerk losgemaakt werd, gingen de zusters over hetzij tot de derde orde van St. Franciscus, hetzij tot de reguliere orde van St. Augustinus. Toen in 1572 Staatse troepen onder aanvoering van graaf Willem IV van den Bergh de IJsselsteden veroverden, werden de gebouwen van het Grote Convent, waartoe ook een kapel en een zogenaamd kloosterhuis behoorden, verwoest. Dit was in 1582 opnieuw het geval, toen bij de belegering van Lochem door de Spanjaarden deze gebouwen in brand gestoken werden. Ook bij de grote stadsbrand in 1615, werden deze reeds door de zusters verlaten gebouwen, althans van wat er toen nog van over was, niet gespaard. Opmerkelijk is dan ook dat uit het verpondingskohier, waarin gegevens over grondbezit werden opgetekend ten behoeve van de betaling van grondbelasting, blijkt dat in het midden van de zeventiende eeuw van vorenbedoelde gebouwen de kapel tot school omgevormd was en het kloosterhuis aan particulieren verhuurd werd. Het kloostergebouw zelf werd in het kohier niet vermeld