Mijn Studiezaal (inloggen)BB-HS Bibliotheek Erfgoedcentrum, handschriften
70009 Calendarium (met necrologium van het klooster St. Agatha); Constituties van de kruisheren; Martyrologium van Usuardus
Datering:
1433-1464 of 1470-1482
Titel:
Calendarium (met necrologium van het klooster St. Agatha); Constituties van de kruisheren; Martyrologium van Usuardus
Toelichting:
ff. 1r-22v: necrologium van St. Agatha; ff. 23r-37v: constituties van de kruisheren; ff. 38r-135v: martyrologium; ff. 135r-148v: evangelistarium; ff. 149r-150r: regulaties met betrekking tot de donaten
Inhoud:
Dit handschrift opent met het necrologium van St. Agatha waarin alle doden van de religieuze gemeenschap zijn genoteerd om hen te herdenken op hun verjaardag of sterfdag. Hierna volgen de constituties van de kruisheren, de leefregel die zij grotendeels naar voorbeeld van de dominicanen hebben opgesteld.
Het volgende element, dat net als het necrologium is kalender vorm is opgesteld, is het martyrologium. Geordend volgens de kerkelijke kalender zijn hierin de martelaren van de Westerse kerk opgenomen. Het martyrologium van Usuardus is in de 9e
eeuw ontstaan naar aanleiding van het martyrologium van Hiëronymus. Daarna vormde het de basis voor het Romeinse martyrologium dat sinds 1548 de officiële catalogus vormt voor de katholieke kerk. Na het martyrologium volgen nog een evangeliarium en regulaties met betrekking tot donaten, begunstigers die hun bezittingen aan het klooster schenken.
Aan de folia is af te lezen dat het handschrift intensief gebruikt is. Vieze randen, kaarsvet en een versleten band vormen hiervoor het bewijs
Het volgende element, dat net als het necrologium is kalender vorm is opgesteld, is het martyrologium. Geordend volgens de kerkelijke kalender zijn hierin de martelaren van de Westerse kerk opgenomen. Het martyrologium van Usuardus is in de 9e
eeuw ontstaan naar aanleiding van het martyrologium van Hiëronymus. Daarna vormde het de basis voor het Romeinse martyrologium dat sinds 1548 de officiële catalogus vormt voor de katholieke kerk. Na het martyrologium volgen nog een evangeliarium en regulaties met betrekking tot donaten, begunstigers die hun bezittingen aan het klooster schenken.
Aan de folia is af te lezen dat het handschrift intensief gebruikt is. Vieze randen, kaarsvet en een versleten band vormen hiervoor het bewijs
Vindplaats:
Hs-009
Taal:
Latijn, Nederlands
Schrifttype:
Littera textualis en hybrida, 1 kolom, 26 regels
Decoratie:
Penwerk initialen, afwisselend rode en blauwe kapitalen; f. 23r, 38r en 41v: gedecoreerd initiaal: Rood-blauwe letter opgevuld en omgeven met rood getekende bloemen en arabesken, ingekleurd met groen. Decoratie loopt door in marge Op f. 133v: een groot initiaal maar ongedecoreerd.
f. 129r en 149r: rode initialen gedecoreerd door middel van uitsparingen
f. 129r en 149r: rode initialen gedecoreerd door middel van uitsparingen
Plaats vervaardiging:
Kruisherenklooster St. Agatha
Aantal folia:
151
Formaat:
31,6 x 23,3
Materiaal:
Perkament
Band:
Contemporaine band met blindstempel, rug is vernieuwd. Aan de voorkant ontbreekt een deel van het leer waardoor het houten plat zichtbaar is. Koperen aanzetten voor sloten aanwezig. Ander koper boekbeslag: op de voorkant in de vier hoeken grote knoppen, op de achterzijde nog drie knoppen en ijzeren stutten
Conditie:
Het handschrift is erg vies door het vele gebruik, vooral aan de randen. Sporen van kaarsvet; Tussen f. 2 en 3 is een blad weggesneden, tussen f. 7 en 8 zijn drie folia verwijderd en tussen f. 8 en 9 is een blad verwijderd
Herkomst:
Kruisheren, Sint Agatha
Oude code:
Hs Agatha 31
Eigendomsnotities:
Op binnenkant voorplat: ‘’Capittula dicenda ad primam’’ rest van het blad ook beschreven
Documentatie:
BNM; MMDC; H. Douma, Inventaris, nr. 80 bis; Clairlieu, 1987, p. 85-87
Opmerkingen:
Bij f. 60r en 106r is een smalle, dunne strook perkament toegevoegd als aanvulling. F. 151 is los achter in het boek gelegd.
Het evangelistarium is geannoteerd in de marges
Het evangelistarium is geannoteerd in de marges
Organisatietrefwoorden:
laatste wijziging 13-03-2024
