DOC-MON Kloosters in Nederland
Vestigingsplaats: Amsterdam, Elandsstraat 177
Datering:
1851 - 1960
Orde of congregatie:
Broeders van Amsterdam
Naam van het klooster:
Huize Aloysius
Patroonheilige:
Aloysius van Gonzaga
Straat:
Elandsstraat 177
Postcode:
1016 SB
Plaatsnaam:
Amsterdam
Provincie:
Noord-Holland
Bisdom:
Haarlem
Stichting/eerste vermelding:
1851
Opheffing/laatste vermelding:
1960
Activiteiten:
Opvang van en onderwijs aan kansarme jongens
Geschiedenis:
Om voor behoeftige jongens een leerschool op te richten, schonk P. Cranenburgh, regent van de Heerenvereeniging van Weldadigheid van de Allerheiligste Verlosser, geholpen door een royale gift van een weldadige dame, in Amsterdam aan de Elandsstraat een paar huisjes met enige schuurtjes, die eerder deel uitmaakten van het complex van een voormalige suikerraffinaderij. Deze gebouwtjes werden in 1846 het onderkomen van vijf onverzorgde jongens uit de Jordaan. Het kreeg Sint Aloysiusgesticht als naam. Rector werd de priester Petrus Johannes Hesseveld, die in 1849 in het Sint Aloysiusgesticht voorgoed zijn intrek nam. Broeders van Maastricht namen de zorg voor de jongens op zich. In 1851 zetten ze daar een punt achter, hetgeen de directe aanleiding vormde voor het stichten van de Congregatie van de Broeders van Amsterdam, die zich vanaf toen van de zorg in het Sint Aloysiusgesticht kweet. Eveneens in 1851 werd de eerste steen gelegd voor de bouw naast het Sint Aloysiusgesticht van een school. In 1894 kocht de congregatie enkele huizen aan de Lijnbaansstraat voor nieuwbouw. Behalve dat er hierdoor onder meer aan de novicen een nieuw onderkomen kon worden verschaft, kon voor het totale gebouwencomplex van het Sint Aloysiusgesticht de gewenste carrévorm worden gerealiseerd. In 1917 werd het moederhuis van de congregatie van Amsterdam verplaatst naar de vestiging van de congregatie in de buurtschap Heibloem bij Heythuysen. Ook werd daar toen het noviciaat gevestigd. Na 1946 bood het Sint Aloysiusgesticht huisvesting aan schoolgaande, werkende en studerende jongens. In 1947 werd er een dagschool met tevens avondcursussen voor banketbakkersleerlingen geopend. De schoolgaande jongens verhuisden in 1958 naar Huize Eemland in Baarn. De werkende en studerende jongens werden toen ondergebracht in Huize de Brink, gelegen aan de De Lairessestraat in Amsterdam. Tot 1960 bleven de broeders wonen in het Sint Aloysiusgesticht, dat vanaf omstreeks 1950 Huize Aloysius heette
Gebruikte literatuur:
Bijdrage kloosterarchivaris n.a.v. inventarisatie medio juli 2008; E. Boerrigter, “In smarten geboren….Geschiedenis van een Broederscongregatie” (Amsterdam 1985), p.42/43/44/46/47/49/53/54/56/95/176/177/184/203/205/207/283/284/351; J. Derks, A.Th. Mertens en T. Rammelt, “Eeuwige jeugd. Een feestelijke uitgave over jongens , mannen en mannenbroeders bij het eerste eeuwfeest der Congregatie van de Broeders van Onze Lieve Vrouw van Zeven Smarten” (Amsterdam 1951), p.46; W. Nolet: Katholiek Nederland, Deel II ('s-Gravenhage 1932), p.103; R. Wols, ‘De Broedsr van O.L. Vrouw van Zeven Smarten", Website Brabants Hisrorisch Informatie Centrum; https://wierookwijwaterenworstenbrood.nl/ontdekken/verhalen/de-broeders-van-o-l-vrouw-van-zeven-smarten-csd (21-4-2023); J.P.A. van Vught, Proefschrift “Broeders in de katholieke beweging. De werkzaamheden van vijf Nederlandse onderwijscongregaties van broeders en fraters, 1840 – 1970” (Universiteit Nijmegen 1994), p.70;
Gebruikte websites:
Website Het Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis, http://resources.huygens.knaw.nl/zendingoverzeesekerken/RepertoriumVanNederlandseZendings-EnMissie-archieven1800-1960/gids/organisatie/466583808 (21-04-2023); Website Tussen taal en beeld, https://www.tussentaalenbeeld.nl/A60fa2a.htm (24-04-2023)
ENK Monasticon nummer:
MON-B002-003
Is onderdeel van:
laatste wijziging 03-10-2023