Zoeken in collecties

Uw zoekacties: zzOUD Databestand kloosters in Nederland

zzOUD Databestand kloosters in Nederland

Filter: Den Burgx
beacon
2  beschrijvingen
gesorteerd op:
 
 
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Den Burg
Datering:
1438 - 1570
Orde of congregatie:
Tertiarissen
Naam van het klooster:
Agnes
Patroonheilige:
Sint Agnes
Plaatsnaam:
Den Burg
Provincie:
Noord-Holland
Parochie:
Den Burg (Texel)
Destijds gewest:
Holland
Bisdom:
Utrecht
Stichting/eerste vermelding:
1438
Opheffing/laatste vermelding:
1570
Type:
Klooster, v
Geschiedenis:
Het Agnietenklooster in Den Burg op het eiland Texel, dat toegewijd was aan Sint Agnes, lag op de hoek Burgwal-Parkstraat. Het werd voor het eerst vermeld in 1438. De zusters van dit bij het Kapittel van Utrecht aangesloten convent, die volgens de regel van der Derde Orde van Sint Franciscus leefden, kochten toen een stuk grond, dat ten noorden aan de Burgwal grensde. Bij het klooster behoorde een kapel, waarvan de stichting voor het grootste gedeelte te danken was aan een schenking van een zekere Gherijt Haikoz, die de erfenis van zijn moeder voor de bouw van deze kapel bestemde. Het is niet bekend of het een groot klooster was. In 1569 waren de zusters in elk geval slechts negen in getal, terwijl de laatste 15 jaar zich geen enkele postulante had aangemeld. In 1570 verlieten de zusters hun klooster en gingen naar Leiden waar ze zich verenigden met de tertiarissen van Sint Barbara. Dit echter zonder dat ze van Nicolaas van Nieuwland, bisschop van Haarlem, daarvoor toestemming hadden gekregen. Hij beval de zusters naar Den Burg terug te keren. Dit bleek echter onuitvoerbaar, aangezien in 1571 de watergeuzen onder aanvoering van Brederode Texel waren binnengevallen en onder meer de kloosterkapel hadden verwoest. In 1573 gaf Willem van Oranje aan burgemeesteren verlof, om het klooster en de daarbij behorende goederen in bezit te nemen en tot weeshuis in te richten. In 1945 werd het gebouw door granaatinslagen zo ernstig beschadigd, dat het moest worden afgebroken
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, Deel I, p. 178; Monasticon Batavum, Supplement, p. 148; Monasticon Batavum; Deel II, p. 181; H. van Engen, “De derde orde van Sint-Franciscus in het middeleeuwse bisdom Utrecht: Een bijdrage tot de institutionele geschiedenis van de Moderne Devotie” (Hilversum 2006), p. 146; K. Goudriaan: ‘De derde orde van Sint Franciscus in het bisdom Utrecht: Een voorstudie’ in “Jaarboek voor Middeleeuwse Geschiedenis 1” (Hilversum 1998), p. 244; K. van Empel, 'Kloosters in Texel' in "Uitgave van de Historische Vereniging Texel", nr 24 (1992), p. 3
Gebruikte websites:
Website Noord-Hollands Archief, http://noord-hollandsarchief.nl/bronnen/archieven?mivast=236&mizig=210&miadt=236&micode=403&milang=nl&miview=inv2#inv3t1 (17-02-2017); Website Stichting Thomas a Kempis 1988, http://thomasakempiszwolle.nl/cms/index.php/activiteiten/447-2016-sept-texte.html (17-02-2017)
ENK Monasticon nummer:
ME-Z207-025
VU Kloosterlijst nummer:
B42
Toon op kaart Toon op kaart
 
 
 
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Den Burg
Orde of congregatie:
Reguliere Kanunniken van Sint Augustinus
Naam van het klooster:
Uithof Klooster Ludingakerke
Plaatsnaam:
Den Burg
Provincie:
Noord-Holland
Destijds gewest:
Holland
Type:
Uithof, m
Geschiedenis:
In het begin van de 13e eeuw vestigden de regulieren van Ludingakerke in Den Burg op Texel een uithof in een op oorspronkelijk grafelijke domeingrond tussen de huidige Binnenburg, Zwaanstraat en Gravenstraat gelegen curtis, die de graaf ook al zelf omstreeks 1200 in bezit had. Ludingakerke verwierf het patronaatsrecht op de oorspronkelijk bij de curtis behorende Sint Sixtuskerk van Den Burg, zodat de kloosterlingen vanuit hun uithof, die de namen Monnikenhove en ook Graevendael had, de zielzorg in Den Burg konden uitoefenen om zo de daaraan verbonden inkomsten te kunnen opstrijken. Het verzet van Texelse boeren tegen het grafelijke gezag leidde omstreeks het midden van de 14de eeuw er toe, dat leenheer Jan van Beaumont, de broer van graaf Willem III, zijn greep op Texel verstevigde. Hij transformeerde toen de deels door hem gekochte, deels geconfisqueerde uithof van Ludingakerke tot een verdedigbaar administratief bestuurscentrum, dat later tot Den Burg, het grootste dorp van het eiland, zou uitgroeien
Gebruikte literatuur:
O.D.J Roemeling, Proefschrift “Heiligen en Heren : studies over het parochiewezen in het Noorden van Nederland vóór 1600” (Universiteit Leiden), zie ook: https://openaccess.leidenuniv.nl/bitstream/handle/1887/22940/Roemeling_-_Heiligen_en_Heren.pdf?sequence=1 (18-09-2017), p. 145; H. Schoorl, 'De uithoven van Ludingakerke op Texel,' in “De Vrije Fries”,  76 (1996), zie ook: http://images.tresoar.nl/wumkes/periodieken/dvf/DVF_1996_76.pdf (18-09-2017), p. 101, J.A. Mol,’Bisschop, graaf, kloosters en boeren. Ofwel, hoe komen we de bezits- en machtsverhoudingen in de 12e en 13e eeuw op het spoor?’, Website Westfries Genootschap, http://www.westfriesgenootschap.nl/geschiedschrijving/symposium/geschiedschrijving_symposium_bisschop.php (18-09-2017); G. Timmerman, ‘Burg ooit residentie van Friese krijgsheer: studie naar ontstaansgeschiedenis van Den Burg’ in “Texelse Courant” (februari 2003 ), zie ook: https://www.hetopenboek.nl/htm/tekstmiddeleeuwen1.htm (20-09-2017); J.A. Mol, ‘Friese kloosters en eilanden in de Middeleeuwen’, Website De Waddenacademie, https://www.waddenacademie.nl/fileadmin/inhoud/pdf/02_taken/Oerol_College_2013/Hans_Mol_Oerol_Friese_Kloosters_eilanden2.pdf (19-09-2017)
Gebruikte websites:
Website Stichting Thomas a Kempis 1988, https://www.thomasakempiszwolle.nl/cms/index.php/activiteiten/447-2016-sept-texte.html (18-09-2017); Website Wikipedia,
https://nl.wikipedia.org/wiki/Den_Burg (20-09-2017)
ENK Monasticon nummer:
ME-P041-013
VU Kloosterlijst nummer:
L34h
Toon op kaart Toon op kaart