Zoeken in collecties

Uw zoekacties: Vestigingsplaats: Kampen

zzOUD Databestand kloosters in Nederland

beacon
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Kampen
Datering:
1300 - 1477
Orde of congregatie:
Franciscanen
Naam van het klooster:
Franciscanen I
Plaatsnaam:
Kampen
Provincie:
Overijssel
Parochie:
Kampen
Destijds gewest:
Oversticht
Bisdom:
Utrecht
Stichting/eerste vermelding:
1300
Opheffing/laatste vermelding:
1477
Type:
Klooster, m
Geschiedenis:
Wanneer de minderbroeders zich in Kampen hebben gevestigd, is niet precies bekend. Dat moet in elk geval voor 1300 geweest zijn, want uit dat jaar dateert de vroegste vermelding die een verklaring betrof inzake het terrein dat de minderbroeders toen in Kampen hadden. Hun klooster, dat aan de Burgel bij de Burgwal stond, ressorteerde aanvankelijk onder de custodie Holland maar kwam vanaf 1335 onder de custodie Frisia te vallen. In 1400 ontstond er tussen de broeders en de pastoor van Kampen een conflict over een aantal kerkelijke zaken, waarbij competenties in het geding waren. Dit conflict werd in 1425 door toedoen van het stadsbestuur beslecht. In 1455 en opnieuw in 1458 ondernam de volksprediker Johannes Brugman een poging om in het Kampense klooster de observante hervorming door te voeren, hetgeen beide keren op een mislukking uitliep. De burgers waren van de noodzaak van deze hervorming niet overtuigd. Ook binnen het stadsbestuur bestond er toen voor deze hervorming geen meerderheid. Anders was dat in 1472, toen het klooster afbrandde en het stadsbestuur de broeders te kennen gaf dat zij voor de herbouw alleen op hulp van stadswege konden rekenen als zij hervormingen zouden doorvoerden. Afhankelijk van deze hulp beloofden de broeders de martiniaanse hervorming volgens de regelverklaringen van paus Martinus V door te voeren. Deze belofte maakten ze echter niet waar. De broeders bleven gaudenten. Ze zouden een onstichtelijk en aanstootgevend leven leiden. Daarop diende in 1477 de raad van Kampen bij de Heilige Stoel een klacht in. Ook de Utrechtse bisschop David van Bourgondië wendde zich tot de paus, die toen opdracht gaf de beschuldigingen te onderzoeken, met als resultaat dat deze gegrond geacht werden. De broeders werden toen voor de keus gesteld om observant te worden. Slechts één broeder koos daarvoor. De anderen werden toen gedwongen het klooster te verlaten. Hun plaats werd ingenomen door onder de Keulse vicaris-provinciaal vallende observante franciscanen
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, Deel I, p. 121; Monasticon Batavum, Supplement , p. 92; F.A.H. van den Hombergh, ‘Brugman en het Broederklooster. De invoering van de Observantie te Kampen opnieuw bekeken’ in “Kamper Almanak” (1991), p. 182/183/184/185/186/187/189/190/191/193/194/196/197; M. Schaap, ‘Over “qwaclappers” en ander schadelijk volk: de laatmiddeleeuwse hervorming van Noord-Nederlandse minderbroederkloosters bezien vanuit de interne machtsstrijd binnen de orde’ in “Monastiek observantisme en Moderne Devotie in de Noordelijke Nederlanden” onder redactie van H. Engen en G. Verhoeven (Hilversum 2008), p. 24; C.L. Verkerk, “Kampen en de Franciscanen (een voorlopig verslag)”, Onuitgegeven doctoraalscriptie Universiteit van Amsterdam 1974, zie ook: http://www.dboverijssel.nl/archieven/10812 (05-01-2018), p. 26-28/37/38/39-41; Wolfgang Schmitz, “Het aandeel der Minderbroeders in onze middeleeuwse literatuur. Inleiding tot een bibliografie der Nederlandse Franciscanen” (Nijmegen/Utrecht 1936), zie ook: http://www.dbnl.org/tekst/schm036aand01_01/schm036aand01_01_0020.php (12-01-2018), p. 161
Gebruikte websites:
Website Entoen.Nu: Canon van Nederland, https://www.entoen.nu/nl/overijssel/salland/kampen/broederkerk 04-01-2018; Website Medieval Memoria Online, https://memodatabase.hum.uu.nl/memo-is/detail/index?detailId=312&detailType=Monastery 04-01-2018
ENK Monasticon nummer:
ME-P022-033
VU Kloosterlijst nummer:
K01