Zoeken in collecties

De op het einde van de 13e eeuw welvarende stad Aardenburg was door zijn befaamde Mariabedevaart uitgegroeid tot een belangrijk religieus centrum. Om die belangrijkheid te benadrukken zou de stichting in Aardenburg van een kapittel een logische stap zijn. Een eerste poging daartoe werd in 1295 ondernomen. Paus Bonifatius VIII gaf toen aan de bisschop van Doornik, onder wiens diocees de parochie van Aardenburg viel, en aan de abt van Sint-Baafs te Gent opdracht om naar de wenselijkheid en de mogelijkheden ter zake een onderzoek in te stellen. Dit leidde in 1296 tot het verheffen van de Onze-Lieve-Vrouwekerk te Aardenburg tot kapittelkerk. Uit het onderzoek was onder meer naar voren gekomen dat voornoemde parochiekerk over ruim voldoende inkomsten beschikte om daarmee een kapittel te kunnen onderhouden. Van het daadwerkelijk functioneren van dit kapittel, dat 16 kanunnikenprebenden en 2 vicarisprebenden zou omvatten, ontbreekt echter elk spoor. Hoe het ook zij, in 1358 werd voor een tweede keer getracht de Aardenburgse Onze-Lieve-Vrouwekerk tot kapittel om te vormen. Opdracht daartoe werd door paus Innocentius VI op verzoek van graaf Lodewijk van Nevers aan de bisschop van Kamerijk gegeven. Dit kapittel zou 12 kanunniken tellen, waarvoor de abt van Sint-Baafs de kandidaten mocht voordragen. Vier van deze kanunniken mochten dan door de graaf worden benoemd. Het benoemingsrecht voor de acht andere, waaronder de deken, kreeg de bisschop, die zich overigens alle bisschoppelijke rechten voorbehield, zoals het visitatierecht van kerk en kapittel, zijn geestelijke jurisdictie, zijn recht van toezicht op de kanunniken, zijn synodale rechten en zijn recht op bepaalde inkomsten. Ook deze tweede poging mislukte en liep uiteindelijk uit op slechts een koor van vicarissen, gerecruteerd uit de kapelaans en de parochiale geestelijkheid. Als taak had dit koor het zingen van de Zeven Getijden, het vervullen van allerlei fundaties en het op hoogtijdagen opluisteren van de diensten