Zoeken in collecties

Uw zoekacties: Vestigingsplaats: Brielle

zzOUD Databestand kloosters in Nederland

beacon
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Brielle
Datering:
1300-1310 - 1572
Orde of congregatie:
Seculiere kanunniken
Naam van het klooster:
St.Catharina-kapittel
Patroonheilige:
Sint Catharina
Plaatsnaam:
Brielle
Provincie:
Zuid-Holland
Parochie:
Aanvankelijk Munsterkerk, later Brielle-?
Destijds gewest:
Holland
Bisdom:
Utrecht
Stichting/eerste vermelding:
1300-1310
Opheffing/laatste vermelding:
1572
Type:
Kapittel, m
Geschiedenis:
Munsterkerk was een plaats gelegen in het ambacht Munsterkerk in het baljuwschap Zuid-Holland, even ten zuidoosten van Dordrecht nabij het huidige dorp Dussen. De parochiekerk in deze plaats was toegewijd aan Sint Filippus en Sint Jacobus. Ergens in het eerste decennium van de veertiende eeuw, de precieze datum is niet bekend, stichtte Willem van Wijtvliet, ambachtsheer van Vorenzaterwaard, een aan voornoemde parochiekerk verbonden kapittel. Dit kapittel bestond uit een college van twaalf kanunniken, wier prebenden werden gefinancierd uit de door Willem van Wijtvliet zelf ingebrachte goederen. Tijdens de Sint-Elisabethsvloed in 1421 verdween Munsterkerk in de golven. De kerk is toen waarschijnlijk verloren gegaan. In 1316, ruim een eeuw eerder, was voornoemd kapittel door heer Gerard van Voorne met toestemming van de bisschop echter al naar Brielle overgebracht. Aan deze overplaatsing lag een hoog opgelopen conflict tussen voornoemde Gerard van Voorne enerzijds en Nicolaas van Putten en diens nazaten anderzijds ten grondslag. In Brielle was het kapittel eerst in de gasthuiskapel, maar al spoedig daarna in de aan Sint-Catharina toegewijde parochiekerk gevestigd. Jan van Wijtvliet, erfgenaam van de Willem van Wijtvliet, de stichter van het Munsterkerkse kapittel, ondernam halverwege de veertiende eeuw via een bij de Heilige Stoel aanhangig gemaakte procedure nog wel een poging de overplaasting naar Brielle van het Munsterkerkse kapittel ongedaan te maken. Echter tevergeefs. Nadat Brielle in 1572 door de watergeuzen werd ingenomen, werd de toen aan de protestanten ter beschikking gestelde Catharijnekerk aan de rooms-katholieke eredienst onttrokken. Dit nu betekende het einde van het Brielse kapittel. De kapittelgoederen, die buiten de stadsvrijheid van Brielle waren gelegen, kwamen toen in beheer bij de Staten van Holland en werden tenslotte verkocht
Gebruikte literatuur:
J. Kuys, “Repertorium van collegiale kapittels in het middeleeuws bisdom Utrecht” (Hilversum 2014), p. 200-203; H. van Engen, ‘Gerard van Voorne en de Vijfde Partie van de Spiegel historiael’ in “De boeken van Velthe. Auteur, oeuvre en overlevering” onder redactie van B. Besamusca, R Sliederink en G. Warnar (Hilversum 2009), p. 40-43; W.G. Visser, Proefschrift ‘De classis Brielle 1574-1623' (Universiteit Utrecht 2013), zie ook: https://openaccess.leidenuniv.nl/bitstream/handle/1887/20582/04.pdf;jsessionid=4F37888454279ABB4593A8141BB74BDE?sequence=14 (30-06-2018), p. XVII; B. N. Leverland, “St. Pancras op het Hogeland: kerk en kapittel in Leiden tot aan de Reformatie” (Hilversum 2000), p. 36/37; C. Hoek, ‘Den Briel en Maerlant’ in “Holland, Regionaal Historisch Tijdschrift, 1 (1969), nr. 6, zie ook: http://tijdschriftholland.nl/wp-content/uploads/1969-01-06.pdf (30-06-2018), p. 195/197
Gebruikte websites:
Website Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Dussen (30-06-2018); Website Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Grote_of_Sint-Catharijnekerk (30-06-2018)
ENK Monasticon nummer:
ME-V019-011
VU Kloosterlijst nummer:
Kap33