Zoeken in collecties

Toen Lebuïnus in 768 de IJssel overstak om de Saksen te bekeren, stichtte hij in Deventer een houten kerkje. Aan dit kerkje, dat door Liudger, nadat het tot tweemaal toe verwoest was, herbouwd werd, was een kanunnikenconvent verbonden. Daarheen verplaatste bisschop Odilbald in 879 zijn residentie, na bij de komst van de Noormannen eerst van Utrecht naar Sint Odiliënberg uitgeweken te zijn. Met hem moet toen een aantal kanunniken vanuit Sint Odiliënberg naar Deventer zijn overgekomen. Het was bisschop Balderik die kort na 925 de bisschopszetel naar Utrecht terugbracht. Waarschijnlijk is toen een groot deel van de kanunniken van Deventer naar Utrecht verhuisd, waar ze bij de Sint Salvatorkerk een nieuwe gemeenschap vormden. Deze gemeenschap bleef met de toen aanzienlijk gedecimeerde kanunnikengemeenschap in Deventer één kerk vormen en kende tot in het tweede kwart van de 11e eeuw daarmee een gemeenschappelijk goederenbezit. Tussen 1027 en circa 1040 werden de twee gemeenschappen gescheiden. Tevens werd een deel van de kanunniken van Utrecht naar Deventer overgeplaatst. Beide gemeenschappen telden vanaf toen elk 20 prebenden. Het initiatief tot deze scheiding wordt toegeschreven aan bisschop Bernold, die bij de plaats, waar voormelde kerkje van Lebuïnus stond, een basiliek liet bouwen. Aan deze basiliek, die de kern van de huidige Lebuïnuskerk vormt, werd het door bisschop Bernold tot zelfstandig kapittel verheven Deventer kanunnikengemeenschap verbonden, waarvan na de oprichting van het bisdom Deventer in 1559 de 20 prebenden tot 10 werden teruggebracht. Na de verovering in 1579 door de Staatsen was Deventer in 1587 weer in Spaanse handen geraakt. Aan de aanvallen van het leger van Prins Maurits kon het Spaanse garnizoen op den duur niet meer het hoofd bieden. De stad gaf zich in 1591 dan ook over aan de Staatse troepen. Er kwam toen een verbod op de openlijke uitoefening van de katholieke godsdienst. Dit nu betekende feitelijk het einde van het Deventer kapittel