Mijn Studiezaal (inloggen)DOC-MON Kloosters in Nederland
Vestigingsplaats: Geertruidenberg
Datering:
1310 - 1794
Orde of congregatie:
Seculiere kanunniken
Naam van het klooster:
Kapittel
Plaatsnaam:
Geertruidenberg
Provincie:
Noord-Brabant
Parochie:
Geertruidenberg
Destijds gewest:
Holland
Bisdom:
Luik
Stichting/eerste vermelding:
1310
Opheffing/laatste vermelding:
1794
Type:
Kapittel, m
Geschiedenis:
Het bezit van de gotische Geertruidskerk in Geertruidenberg, die een omstreeks 1100 gebouwde driebeukige romaanse tufstenen kerk als voorganger kende, kwam via de abdij van Nijvel in handen van de abdij van Thorn. In 1310 stichtte Margaretha van Petersheim, abdis van voornoemde abdij, een aan deze kerk verbonden kapittel. Deze stichting werd nog in datzefde jaar bevestigd door de bisschop van Luik, onder wiens docees de parochie van Geertruidenberg viel. In 1317 volgde de pauselijke goedkeuring en bevestiging. Onderhavig kapittel bestond aanvankelijk uit een college van acht kanunniken. Later volgde een uitbreiding met vier kanunniken, waarvan de aan hen toekomende prebenden, evenals de aan de eerste acht kanunniken voorbehouden prebenden, aan de abdis van de abdij van Thorn ter begeving stonden. De kanunniken woonden bij de kerk in de tegenwoordige straat Elfhuizen, waar elke kanunnik een eigen huis had. Het Geertruidenbergse Kapittel, waarvan de kanunniken, toen Geertruidenberg in handen van de geuzen viel, naar elders uitgeweken waren, wist zich tot de komst in 1794 van de Fransen te handhaven. Daarna werd het opgeheven
Gebruikte literatuur:
A.J.A. Bijsterveld, ‘Twee heerlijke kapittels in Rijnland’ in “In de voetsporen van Jacob van Maerlant: liber amicorum Raf De Keyser: Verzameling opstellen over de middeleeuwse geschiedenisen geschiedenisdidatiek” onder redactie van R. Bauer, M. de Smet, B. Meijns en P. Trio (Leuven 2002), pz. 207; H.J. Allard, ‘De stichting van ’t kapittel van Geertruidenberg ’ in “Taxandria; tijdschrift voor Noordbrabantsche geschiedenis en volkskunde”, 1 (1894), nr. 2, zie ook: https://www.delpher.nl/nl/tijdschriften/view?identifier=MMUBTB01%3A001545002%3A00001&query=kapittel+te+Geertruidenberg&coll=dts (22-06-2018), p. 13-18; H.J. Allard, ‘De stichting van ’t kapittel van Geertruidenberg ’ in “Taxandria; tijdschrift voor Noordbrabantsche geschiedenis en volkskunde” IV, 1 (1894), nr. 4, zie ook: https://www.delpher.nl/nl/tijdschriften/view?identifier=MMUBTB01%3A001545004%3A00006&query=kapittel+te+Geertruidenberg&coll=dts (22-06-2018); H.J. Allard, ‘De stichting van ’t kapittel van Geertruidenberg ’ in “Taxandria; tijdschrift voor Noordbrabantsche geschiedenis en volkskunde” Slot, 1 (1894), nr. 5, zie ook: https://www.delpher.nl/nl/tijdschriften/view?identifier=MMUBTB01%3A001545005%3A00004&query=kapittel+te+Geertruidenberg&coll=dts (22-06-2018), p. 41-44; P.J. Margry, ‘De topografische ontwikkeling van Geertruidenberg in de middeleeuwen’ in “Jaarboek De Oranjeboom”, 37 (1984), p. 120/121
Gebruikte websites:
Website Meertens Instituut, http://www.meertens.knaw.nl/bedevaart/bol/plaats/1355 (21-06-2018); Website Canon van Geertruidenberg, http://www.canon-geertruidenberg.nl/de-heilige-gertrudis/relatie-met-thorn/ (23-06-2018); Website Canon van Geertruidenberg, http://www.canon-geertruidenberg.nl/ridders-en-poorters/het-kasteel/ (23-06-2018); Website Canon van Geertruidenberg, http://www.canon-geertruidenberg.nl/godsdienst/moederkerk/ (23-06-2018); Website Nationaal Archief, http://www.gahetna.nl/collectie/archief/ead/container/sortering/periode/volgorde/oplopend/eadid/1.08.11/open/c01%3A5./nodes/YToxOntpOjA7czo2OiJjMDE6NS4iO30%3D/node/c01%3A5.c02%3A1./level/subseries (23-06-2018); Website Digitaal Oorkondeboek Noord-Brabant, http://www.donb.nl/database/weergave/oorkonde/13100509uitgaveDONB2011 (22-06-2018); Website Digitaal Oorkondeboek Noord-Brabant, http://www.donb.nl/database/weergave/oorkonde/13100809uitgaveDONB2012 (23-06-2018); Website Digitaal Oorkondeboek Noord-Brabant, http://www.donb.nl/database/weergave/oorkonde/13110609uitgaveDONB2012 (23-06-2018); Website Canon van Geertruidenberg, http://www.canon-geertruidenberg.nl/godsdienst/koorknaap/ (22-06-2018); Website Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Geertruidskerk (23-06-2018)
ENK Monasticon nummer:
ME-V019-018
VU Kloosterlijst nummer:
Kap16
Is onderdeel van:
laatste wijziging 15-08-2023
1 gedigitaliseerd
