Zoeken in collecties

De omstreeks 1100 gestichte Sint Pieterskerk in Middelburg, die ook wel Noordmonster en na de Reformatie Oude Kerk genoemd werd, was aanvankelijk een eigenkerk van het kapittel van Sint Pieter te Utrecht. In 1310 werden door dit kapittel aan de graven van Holland en Zeeland al zijn patronaats- en tiendrechten in Zeeland, dus ook die van de Noordmonster, overgedragen. Een jaar later stichtte Willem III, die toen graaf van Holland en Zeeland was, in de Noordmonster een kapittel. De stichtingsoorkonde van dit kapittel werd gezamenlijk uitgevaardigd door de graaf en de bisschop van Utrecht, die daarmee zijn goedkeuring aan de oprichting van dit kapittel hechtte. Zowel de cura van de Noordmonster zelf als de parochiekerken van Brigdamme, Kleverskerke, Schellach, Zanddijk en Gapinge werden bij het kapittel geïncorporeerd. Het kapittel bestond uit een college van veertien kanunniken, die onder leiding stonden van een deken, die uit het midden van de kanunniken verkozen werd. Ook na de stichting kon het kapittel zich in de gunst van de landsheren verheugen. Voorts genoot het de bescherming van de stad, waarmee het echter menig maal met name over de stedelijke belastingen in conflict raakte. Toen na de herindeling van de bisdommen in 1559 de Noordmonster tot kathedraal van het nieuwe bisdom Middelburg verheven werd, verwierf het kapittel in 1561 de status van kathedraal kapittel. Het aantal van veertien kanunniken zou dan door aftreden en overlijden tot tien worden teruggebracht. Bij de koning als landsheer zou van zes en bij het kapittel van vier kanunniken het collatierecht berusten. Kort nadat, na een belegering van bijna twee jaar, Middelburg zich in 1574 overgaf aan de troepen van Willem van Oranje, hebben de meeste geestelijken, waaronder de kanunniken van het aan de Noordmonster verbonden kathedraal kapittel, de stad verlaten. Toen kwam er feitelijk een eind aan het bestaan van dit kapittel