Zoeken in collecties

Uw zoekacties: Vestigingsplaats: 's-Hertogenbosch

zzOUD Databestand kloosters in Nederland

beacon
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: 's-Hertogenbosch
Datering:
1228 - 1646
Orde of congregatie:
Franciscanen
Patroonheilige:
Johannes de Doper en Maria Magdalena
Plaatsnaam:
's-Hertogenbosch
Provincie:
Noord-Brabant
Parochie:
‘s-Hertogenbosch
Destijds gewest:
Brabant
Bisdom:
Luik
Stichting/eerste vermelding:
1228
Opheffing/laatste vermelding:
1646
Type:
Klooster, m
Geschiedenis:
Het minderbroederklooster in ‘s-Hertogenbosch, dat op de hoek van de Pensmarkt en de Minderbroederstraat gelegen was, werd kort na 1228 gesticht. Het is aannemelijk, dat het terrein, waarop het klooster stond, geschonken werd door Hendrik I, hertog van Brabant, en een gedeelte omvatte van de tuin van zijn aan de Markt gelegen kasteel. Het klooster, dat de eerste vestiging van de franciscanen in de Noordelijke Nederlanden was, ressorteerde aanvankelijk onder de custodie Brabant, maar kwam vanaf 1249 onder de custodie Holland te vallen. Doordat de bestaande kloosterkerk te klein was geworden, werd deze in 1256 gesloopt. Met hulp van de stad werd toen begonnen met de bouw van een nieuwe grotere kerk. Deze kerk werd in 1263 door Henricus van Vianden, bisschop van Utrecht, geconsacreerd. In 1355 volgde opnieuw een uitbreiding, dit keer van het klooster zelf. Bij de grote stadsbrand van 1463 werden de kloostergebouwen in as gelegd. Herstel van de schade volgde spoedig, hetgeen mede mogelijk gemaakt werd door de steun van Lodewijk van Bourbon, bisschop van Luik. In 1490 werd in het Bossche klooster de zogeheten coletaanse hervorming doorgevoerd. In 1517 werd er echter al overgegaan naar de observantie. Bij de beeldenstorm in 1566 werden klooster en kerk vernield. De schade werd op kosten van de stad hersteld. Toen prins Maurits in 1601 een tweede poging deed om ‘s-Hertogenbosch te veroveren, werd er weer schade geleden. Ook herstel van deze schade werd door de stad bekostigd. Na de overgave in 1629 van de stad aan de Staatse troepen moesten de observanten de stad verlaten. Een aantal van hen vond toen tijdelijk in Boxtel onderdak. In 1646 vestigden zij zich voorgoed in Megen. De geconfisqueerde kloostergebouwen werden in 1641 door de Raad van State verkocht, waarna sloop van deze gebouwen volgde. Op het terrein werden toen nieuwe wegen aangelegd, terwijl het sloopmateriaal werd gebruikt voor de bouw van enkele huisjes, die er tot na de tweede wereldoorlog hebben gestaan
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, Deel I, p. 42/106/107/108/144; Monasticon Batavum, Supplement, p. 33/80/112; J.A. de Kok, “Acht eeuwen minderbroeders in Nederland. Een orientatie” (Hilversum 2007), p. 11/37/44/48/110/148/149/156; P.A. Henderikx, “De oudste bedelordekloosters in het graafschap Holland en Zeeland” (Amsterdam 1977), p. 39; J.C.G. W. Coenen, “ Baanderheren boeren & burgers. Eeen overzicht van de geschiedenis van Boxtel, Liempde en Gemonde” (Boxtel 2004), p. 185; J.A.M. Hoekx, G. Hopstaken, A.M. van Lith-Drooglever Fortuijn en J.G.M. Sanders, Kroniek van Molius : Een zestiende-eeuwse Bossche priester over de geschiedenis van zijn stad ('s-Hertogenbosch 1992), zie ook: http://www.bossche-encyclopedie.nl/overig/kloosters/minderbroeders.htm (02-01-2018), p. 127; H.Buijks, “Minderbroeders naar "Assisi aan de Maas", website Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC), https://www.bhic.nl/ontdekken/verhalen/minderbroeders-naar-assisi-aan-de-maas (03-01-2018); Wolfgang Schmitz, “Het aandeel der Minderbroeders in onze middeleeuwse literatuur. Inleiding tot een bibliografie der Nederlandse Franciscanen” (Nijmegen/Utrecht 1936), zie ook: http://www.dbnl.org/tekst/schm036aand01_01/schm036aand01_01_0020.php (12-01-2018), p. 161
Gebruikte websites:
Website Meertens Instituut, www.meertens.knaw.nl/bedevaart/bol/plaats/649 (02-01-2018); Website Bossche Encyclopedie, http://www.bossche-encyclopedie.nl/overig/kloosters/minderbroeders.htm (02-01-2018); Website Bossche Encyclopedie, http://www.bossche-encyclopedie.nl/overig/kloosters/minderbroeders.htm (02-01-2018); Website Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Minderbroedersklooster_(%27s-Hertogenbosch) (02-01-2018)
ENK Monasticon nummer:
ME-P022-029
VU Kloosterlijst nummer:
H57