Zoeken in collecties

Uw zoekacties: Vestigingsplaats: 's-Hertogenbosch

zzOUD Databestand kloosters in Nederland

beacon
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: 's-Hertogenbosch
Datering:
1277 - 1629
Orde of congregatie:
Reguliere Kanunniken van Sint Augustinus
Naam van het klooster:
Elisabeth van Thüringen
Patroonheilige:
Sint Elisabeth van Thüringen
Plaatsnaam:
's-Hertogenbosch
Provincie:
Noord-Brabant
Parochie:
's-Hertogenbosch
Destijds gewest:
Brabant
Bisdom:
Luik
Stichting/eerste vermelding:
1277
Opheffing/laatste vermelding:
1629
Type:
Klooster, m/v
Geschiedenis:
Het in 1277 aan de Gasselstraat in ‘s-Hertogenbosch gelegen klooster was een dubbelklooster, dat aan de Heilige Elisabeth van Thüringen toegewijd was. De broeders en zusters van dit klooster wijdden zich aan het verzorgen en verplegen van zieken, die opgenomen waren in het toen nog bij hun klooster gelegen Grootziekengasthuis. In 1376 werd door Jan van Arkel, bisschop van Luik, het mannenconvent opgeheven en werd het vrouwenconvent beperkt tot zeven zusters, die de regel van Sint Augustinus aannamen en die hun taak in het gasthuis bleven uitoefenen. In 1520 werd getracht de zusters overbodig te maken door hen op vitale functies door burgerpersoneel te vervangen. De zusters protesteerden hier heftig tegen. Na beschuldigingen, dat de zusters hun werk niet goed zouden doen, stelde Karel V in 1530 een onderzoek in naar mogelijke onregelmatigheden, die zouden voortvloeien uit het niet door de zusters opvolgen van blijkbaar voor hen ongunstige besluiten. In 1530 besliste Paus Clement dat de zusters eerst dan zelf opvolgsters mochten aanwijzen indien het stadsbestuur in gebreke bleef dit binnen twee maanden na het overlijden van een zuster te doen. Eigen bezit en omgang met wereldlijke personen dreigden de tucht in het klooster te ondermijnen. In 1640 werd er een overeenkomst gesloten, waarbij het bestuur van het Grootziekengasthuis door de stad werd overgenomen en daarmee aan de kerkelijke overheid onttrokken werd. De zusters bleven ook nu hun werk doen. Dit was ook het geval toen, nadat ‘s-Hertogenbosch in 1629 door Frederik Hendrik ingenomen was, de katholieke godsdienst verboden werd. Het werd de zusters echter zo moeilijk gemaakt, dat zij met de gedachte speelden de stad te verlaten. Toch hebben zijn waarschijnlijk nog tot 1654 in hun klooster in ‘s-Hertogenbosch gewoond. Daarna is het klooster gebruikt als koestal, totdat het in 1772 wegens bouwvalligheid afgebroken werd
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, Deel II, p. 96; K. de Ruiter, 'Enkele grepen uit de historie van het Groot Ziekengasthuis te 's-Hertogenbosch' in "Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde", 118 (1974), nr 1, p. 733-735
Gebruikte websites:
Website Bossche Encyclopedie, http://www.bossche-encyclopedie.nl/overig/kloosters/groot%20ziekengasthuis.htm?p1=/overig/ziekenhuizen/_index.1.htm?title=Ziekenhuizen&t1=Ziekenhuizen&title=Zusterhuis (25-07-2017)
ENK Monasticon nummer:
ME-P041-027
VU Kloosterlijst nummer:
H63