Zoeken in collecties

Uw zoekacties: Vestigingsplaats: Kerkrade

zzOUD Databestand kloosters in Nederland

beacon
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Kerkrade
Datering:
1104 - 1796
Orde of congregatie:
Reguliere Kanunniken van Sint Augustinus
Naam van het klooster:
Kloosterrade; Rolduc
Plaatsnaam:
Kerkrade
Provincie:
Limburg
Parochie:
Kerkrade
Destijds gewest:
Rode
Bisdom:
Luik
Stichting/eerste vermelding:
1104
Opheffing/laatste vermelding:
1796
Type:
Klooster, m
Geschiedenis:
De abdij Kloosterrade, later bekend onder de naam Rolduc, is gelegen in het stadsdeel Rolduckerveld in de gemeente Kerkrade. De stichting van deze abdij dateert uit 1104 toen Ailbertus, kanunnik te Doornik, zich hier in 1104 in een kleine woning met kapel vestigde. Wegens verschil van inzicht met een deel van zijn medebroeders besloot hij in 1111 naar elders te vertrekken. Aanvankelijk was de abdij een dubbelklooster. Hieraan kwam een eind met het zelfstandig huisvesten van de zusters in onder meer de abdij van Sinnich bij Teuven, het klooster Marienthal in het Ahrdal en het klooster Hooidonk in Nederwerten, alle drie dochterstichtingen van Rolduc, die zo in het midden van de twaalfde eeuw als kloostergemeenschap van reguliere kanunniken haar definitieve vorm vond. De abdij ontwikkelde zich tot een belangrijk godsdienstig en cultureel centrum. Onder haar gezag vielen de kloosters in Friesland, die de derde regel van Sint Augustinus volgden. In de loop der eeuwen wist de abdij een omvangrijk grondbezit te verwerven, dat een oppervlakte van ca. 3.500 ha. beliep. Daarmee was Rolduc waarschijnlijk, op abdij Aduard bij Groningen na, het grootste kloosterdomein binnen de grenzen van het huidig Nederlands koninkrijk. Ook speelde de abdij een belangrijk rol in de ontwikkeling van de exploitatie van steenkool. Zo nam zij in 1742 de mijnen op haar terreinen in eigen beheer. Voorts exploiteerde zij wijngaarden in het Ahrdal. De abdij had ook politieke invloed. Sinds 1598 berustte bij de abt van Rolduc het voorzitterschap van de Staten van Limburg en de Staten van het Land van Rode. De abdij, die in de 14e eeuw een forse neergang kende, die zich in de 15e eeuw voortzette, sloot zich niet aan bij het Kapittel van Windesheim, met als gevolg dat haar het gezag over voormelde Friese kloosters ontnomen werd. Toen de abdij In 1796 door de Fransen werd opgeheven, had ze veel plunderingen en verwoestingen overleefd. Naast grootseminarie is het abdijcomplex thans als hotel in gebruik

Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, Deel II, p. 161/162; K. v. Vliet, In kringen van Kanunniken. Munsters en kapittels in het bisdom Utrecht 695-1227 (Zutphen 2002), zie ook: https://pure.uva.nl/ws/files/3408119/24986_UBA002000708_11.pdf (02-08-2017), p. 350/350 voetnoot 1406/363, voetnoot 1476; L. Augustus, ‘Uit de geschiedenis van Rolduc’ in “Het land van Herle”, 14 (1964), nr. 5, zie ook: http://www.landvanherle.nl/editie/1964/196409.pdf (02-08-2017), p. 109-112; M.S. Polak en E.C. Dijkhof, “Oorkondenboek van de abdij Kloosterrade 1108 – 1381” (Den Haag 2004), zie ook: http://resources.huygens.knaw.nl/retrofiles/obnb/Kloosterrade.pdf (02-08-2017); C.E.P.M. Raedts, “De opkomst, de ontwikkeling en de neergang van de steenkolenmijnbouw in Limburg” (Assen 1974), zie ook: http://www.shclimburg.nl/sites/shclimburg.nl/files/maaslandse-monografieen/MM%2018%20def.pdf (02-08-2017), p. 10/11/14/31; J.A.K. Haas, ‘Abdij Kloosterrade (Rolduc), 1108-19e eeuw’ op website Archieven.nl: Regionaal Historisch Centrum Limburg, https://www.archieven.nl/nl/zoeken?mivast=0&mizig=210&miadt=38&miaet=1&micode=14.D004&minr=1289635&miview=inv2 (02-08-2017)
Gebruikte websites:
Website Medieval Memoria Online, https://memodatabase.hum.uu.nl/memo-is/detail/index?detailId=491&detailType=Monastery (02-08-2017); Website Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Abdij_Rolduc (01-08-2017)
ENK Monasticon nummer:
ME-P041-032
VU Kloosterlijst nummer:
K12