Zoeken in collecties

Uw zoekacties: Vestigingsplaats: Utrecht

zzOUD Databestand kloosters in Nederland

beacon
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Utrecht
Datering:
1267 - 1289
Orde of congregatie:
Zakbroeders
Patroonheilige:
Twaalf Apostelen
Plaatsnaam:
Utrecht
Provincie:
Utrecht
Parochie:
Utrecht-Buurkerk
Destijds gewest:
Nedersticht
Bisdom:
Utrecht
Stichting/eerste vermelding:
1267
Opheffing/laatste vermelding:
1289
Type:
Klooster, m
Geschiedenis:
Volgens Antonius Matthaeus, rechtshistoricus en hoogleraar rechten in Utrecht en Leiden, zou blijkens een oorkonde uit 1246 het klooster van de zakbroerders aan de Oudegracht in Utrecht in dat jaar gesticht zijn. Deze datering is echter twijfelachtig, aangezien deze oorkonde, naar later bleek, pas in 1286 uitgevaardigd werd. De vroegste werkelijk betrouwbare vermelding stamt uit 1267, toen de Utrechtse bisschop Hendrik I van Vianden de zakbroeders van Utrecht met een legaat begunstigde. Behalve hij, bedacht ook Aleid van Holland, zuster van Willem II van Holland, het klooster in haar in 1271 opgemaakt testament met een legaat. In 1274 werd bij het Tweede concilie van Lyon tot ontbinding besloten van de Orde van de boete van Jezus Christus, zoals de orde van zakbroeders officieel heette. De Utrechtse zakbroeders waren van mening, zo blijkt uit een in 1289 met het kapittel van Sint Marie te Utrecht gesloten verdrag, dat zij tegen betaling van huur toch in het klooster in Utrecht konden blijven wonen. Een jaar later, in 1290, verlieten ze echter alsnog om onbekende reden het klooster, dat echter niet lang leeg bleef staan. Al in hetzelfde jaar was het klooster al weer bewoond, nu door regulieren van het klooster Bethlehem bij Doetinchem. Het in het licht van de Reformatie door het stadsbestuur van Utrecht in beslag genomen klooster werd in 1582 door het Sint Elisabethsweeshuis in gebruik genomen. De aan de Twaalf Apostelen gewijde kloosterkapel, was nog tot 1800 in gebruik en stond bekend als de Weeskerk
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, deel II, p. 186/187; J.J. de Geer van Oudegein, ‘Het voormalige klooter der zakbroeders binnen Utrecht’ in “Bijdragen en Mededelingen van het Historische Genootsehap 1” (1877), p. 287; M. Dolfin, E.M. Kylstra, J. Penders, “Utrecht. De huizen binnen de singels. Beschrijving”(Den Haag 1989), zie ook http://www.dbnl.org/tekst/dolf001utre01_01/dolf001utre01_01_0005.php (13-07-2016), p.19; Frances Andrews, “The other Friars: the carmelite, augustinian, sack and pied friars in the middle ages” (Woodbridge 2006), p. 185/200/221; Kasper Elm, ‘Ausbreitung, Wirksamkeit und Ende der provencalischen Sackbrüder’ in ”Francia. Forschungen zur westeuropäischen Geschichte”, band 1 (1972), zie ook http://www.mgh-bibliothek.de/dokumente/a/au11491.TXT (14-07-2016), blz. 270/271/303/304
Blz. 270/271
Gebruikte websites:
Website Gemeente Utrecht, https://www.utrecht.nl/ondernemen/vastgoedaanbod/panden-in-uitgifte/oudegracht-245/kern-gebouwen-en-geschiedenis (13-07-2016); Website Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Regulierenklooster_(Utrecht) (13-07-2016); Website Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Zakbroeders (13-07-2016); Website Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Oudegracht_245 (13-07-2016)
ENK Monasticon nummer:
ME-P061-003
VU Kloosterlijst nummer:
U12