Zoeken in collecties

In 1251 werd in Maastricht nabij de Jeker, buiten de stadsmuren, tussen het Lang Grachtje en de Kleine Looiersstraat een begijnhof gesticht. Vanwege de drukte door de ligging vlakbij de zuidelijke stadspoorten en de overlast, die de in de winter overstromende Jeker veroorzaakte, verlieten de begijnen hun behuizing hier en vestigden zij zich op het terrein, waar nu de Tapijnkazerne staat en waarvan de gebouwen door de Universiteit Maastricht in gebruik genomen zijn of nog zullen worden. Ook dit terrein lag buiten de stadsmuren. Het begijnhof, dat hier verrees, kreeg de naam de Nieuwenhof, terwijl het hof, dat ze verlieten toen de Aldenhof genoemd werd. Vanwege de strategisch uiterst ongunstige ligging net buiten de stadsmuren werd in 1482 de Nieuwenhof in opdracht van de magistraat afgebroken. De weinige toen overgebleven begijnen, die aanvankelijk verspreid binnen de stad onderdak vonden, kregen de beschikking over het huis met toebehoren van hun pastoor, die een andere passende woning toegewezen kreeg. Deze woning vormde de kern van een nieuwe, door de stad bekostigde begijnhof, dat na 1483 binnen de stadsmuren gerealiseerd werd. Dit aan de Zwingelput gelegen begijnhof kreeg de naam Sint Catharina Bongart, maar werd doorgaans eveneens Nieuwenhof genoemd. In 1502 gelastte de bisschop van Luik de begijnen de derde regel van Sint Franciscus aan te nemen. De uiteindelijke omvorming tot een Derde Orde-klooster, inclusief de clausuur en het breviergebed duurde evenwel tot 1625. In 1652 werd het klooster uitgebreid en verbeterd, in 1788 ging het wegens wanbeheer failliet en in 1797 werd het opgeheven. Maastrichtse wezen en krankzinnigen kregen in laatstgenoemd jaar de Nieuwenhof ter beschikking. Van 1801 tot 1813 was het een werkplaats, waar gevangenen tewerkgesteld werden. Medio 19e eeuw volgde een verbouwing en ging het complex dienst doen als armenhuis voor wees- en voogdijkinderen. In 1981 kwam het in gebruik bij de Universiteit van Maastricht, die het in 1988 kocht