Zoeken in collecties

In Alphen in Noord Brabant stond ooit de commanderij Ter Brake, die met de Tempelhof bij Zaamslag in Zeeuws-Vlaanderende deel uitmaakte van de meer dan 60 commanderijen waarover de Tempelorde in Vlaanderen, Brabant, Henegouwen en het prinsdom Luik beschikte. Aangenomen wordt, dat de commanderij Ter Brake gesticht werd door de heer van Breda in 1144. Een stichtingsoorkonde is echter niet voorhanden. De eerste vermelding van de commanderij is te vinden in een drietal oorkonden, waarvan er twee uit 1236 en één uit 1245 stammen. Deze oorkonden handelen allen over een conflict tussen de abdij Tongerlo en de tempeliers over een hoeve in Alphen. Tot de bezittingen van de commanderij behoorden van oudsher erfcijnzen en landerijen onder Breda, Oosterhout, Dongen, Alphen, Baarle en Chaam, die de heer van Breda aan de orde had geschonken. Tot de rechten van de commanderij behoorde ook de begeving van zowel het pastoorschap in Oosterhout en Alphen als rectoraten van verschillende altaren in de kerk van Oosterhout. In 1312 werd door paus Clemens V de Tempelorde opgeheven. Haar goederen werden toegewezen aan de Johannieter Orde. In 1313 werd ook de commanderij Ter Brake overgedragen aan de Johannieters, die het echter in 1616 verkochten aan de Prins Filips-Willem, de oudste zoon van Willem van Oranje en Baron van Breda. In 1816 werd het goederencomplex, dat in de volksmond “Princehoef” genoemd werd, toegewezen aan prins Frederik. Na diens dood in 1881 verviel het aan het rijk. Daarna werd het in 1887 aan een particulier verkocht