Zoeken in collecties

Uw zoekacties: Vestigingsplaats: Eiteren

zzOUD Databestand kloosters in Nederland

beacon
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Eiteren
Datering:
1342 - 1362
Orde of congregatie:
Cisterciënzers
Patroonheilige:
Onze Lieve Vrouw
Plaatsnaam:
Eiteren
Provincie:
Utrecht
Parochie:
Eiteren
Destijds gewest:
Holland
Bisdom:
Utrecht
Stichting/eerste vermelding:
1342
Opheffing/laatste vermelding:
1362
Type:
Klooster, m
Geschiedenis:
In 1342 stichtten Gijsbrecht, heer van de hoge heerlijkheid IJsselstein, zijn zoon Arnold en diens vrouw Maria van Avesnes buiten de stad op eigen grond bij Eiteren ten noordwesten van IJsselstein een cisterciënzer klooster. Het werd onder gezag geplaatst van abdij Ebrach in Beieren, waarvan ook de abt en de monniken afkomstig waren. Het klooster, dat aan de Heilige Maagd Maria werd toegewijd, lag bij de kapel ter verering van Onze Lieve Vrouw van Eiteren, waar toen al pelgrims kwamen. Behalve voor de IJsselsteiners was het klooster dan ook tevens bedoeld als gasthuis voor deze pelgrims. Het klooster kon zeker niet rekenen op de welwillendheid van de Utrechtse bisschop Jan van Arkel vanwege diens oorlog met de pro-Hollandse Arnold van IJsselstein. Zo heeft de bisschop de stichting van het klooster zelfs nooit goedgekeurd. In 1349 werd het klooster in voormelde oorlog verwoest. Het werd omstreeks 1350 weer opgebouwd. Rond 1360 werd, zonder dat de reden daarvan bekend is, het klooster als communiteit opgeheven en in 1362 volgde de gedeeltelijke afwikkeling van de boedel. De gebouwen werden tot de grond toe afgebroken
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, Deel III, p. 135/136; H. Engen, “Monastiek observantisme en Moderne Devotie in de Noordelijke Nederlanden” (Hilversum 2008), p. 130, J.M. van Winter, “Middeleeuwers in drievoud: hun woonplaats, verwantschap en voeding” (Hilversum 2017), p. 168; A.M. Fafiani, ‘Mariënberg aan de IJsseldam, nieuwe gegevens over klooster en priorij’ in “Historische Kring IJsselstein” 37/38 (sept/dec. 1986), zie ook: https://dspace.library.uu.nl/handle/1874/299452 (28-05-2018), p. 364/367; C.L. Temminck Groll ‘De restauratie van Mariënberg, vijf woningen in het restant van een klooster’ in “Historische Kring Ijsselstein”, 31 (dec. 1982), zie ook: HKIJ_1984-31.pdf (28-05-2018), p. 201/202; M. Kocken, E. Ennen, S. Mudde en S. Stoop-Greijer, Van een andere orde. Cultuurhistorische Verkenning van het Kloosterplantsoen te IJsselstein (Amersfoort 2006), p. 21
Gebruikte websites:
Website Regionaal Historisch Centrum, https://rhcrijnstreek.nl/bronnen/lokale-historie/ijsselstein/ijsselstein/klooster-marienberg/ (28-05-2018); Website Archieven.nl, http://www.archieven.nl/nl/zoeken?mizig=210&miadt=39&micode=1197&minr=2844706 (06-03-2016)
ENK Monasticon nummer:
ME-P006-016
VU Kloosterlijst nummer:
E19