Zoeken in collecties

Uw zoekacties: Vestigingsplaats: Dordrecht
zzOUD Databestand kloosters in Nederland
beacon
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Dordrecht
Datering:
1367 - ca. 1572
Orde of congregatie:
Seculiere kanunniken
Naam van het klooster:
Onze Lieve Vrouw-kapittel
Patroonheilige:
Onze Lieve vrouw
Plaatsnaam:
Dordrecht
Provincie:
Zuid-Holland
Parochie:
Dordrecht
Destijds gewest:
Holland
Bisdom:
Utrecht
Stichting/eerste vermelding:
1367
Opheffing/laatste vermelding:
ca. 1572
Type:
Kapittel, m
Geschiedenis:
In 1367 stichtte Albrecht van Beieren, graaf van Holland, Henegouwen en Zeeland, een kapittel dat verbonden werd aan de Grote- of Onze-Lieve-Vrouwekerk te Dordrecht, waarvan het patronaatsrecht bij hem berustte. De stichting van dit kapittel werd in 1367 door de bisschop van Utrecht, in 1368 door de Domproostaartsdiaken en pas in 1399 door het Domkapittel bevestigd. Het kapittel bestond ten tijde van de stichting uit een college van twaalf kanunniken, waarvan er vier priester waren, vier diaken en vier subdiaken, die alle de priesterwijding binnen een jaar na hun benoeming tot kanunnik ontvangen moesten hebben. Al op voorhand verleende de bisschop toestemming het kapittel tot zestien kanunniken uit te breiden, indien dit wenselijk was en de financiën dat toelieten. Waarschijnlijk al omstreeks 1370, maar in ieder geval in 1410 was deze uitbreiding met zestien kanunniken al een feit. Tot meerdere keren toe werden er voor het Dordtse kapittel nieuwe statuten opgesteld. Opvallend was de herhaaldelijke aanscherping van de residentieplicht en van de regel voor deelname aan diensten en de processies. Mogelijk wijst dit erop dat de kanunniken in dat opzicht weinig discipline aan de dag legden. Het kapittel raakte in 1568 met de cellebroeders in conflict over door de cellebroeders op hun eigen kerkhof verzorgen van begrafenissen, dat voor hen dan een bron van inkomsten zou vormen. Het kapittel wist in deze kwestie de magistraat voor zijn karretje te spannen. De cellebroeders riepen de hulp van de bisschop in. Uiteindelijk werd dit geschil met het in 1572 tussen beide partijen sluiten van een overeenkomst bijgelegd. Bij de inname van Dordrecht in 1572 door de watergeuzen kwam er een eind aan de openbare uitoefening van de katholieke godsdienst in de stad. Kort daarna werden alle katholieke geestelijken uit Dordrecht verdreven. Vermoedelijk in de loop van 1573 kwam de Grote Kerk in gebruik bij de calvinisten. Nagenoeg gelijktijdig moet het Dordtse Kapittel toen ontbonden zijn
Gebruikte literatuur:
J. Kuys, “Repertorium van collegiale kapittels in het middeleeuws bisdom Utrecht” (Hilversum 2014), p. 91-93; J. van Herwaarden, D. de Boer, F. van Kan en G. Verhoeven, “Geschiedenis van Dordrecht tot 1572”(Hilversum 1996), p. 313/314/348
Gebruikte websites:
Website Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Grote_of_Onze-Lieve-Vrouwekerk_(Dordrecht) (21-06-2018)
ENK Monasticon nummer:
ME-V019-014
VU Kloosterlijst nummer:
Kap12