Zoeken in collecties

In 1397 bestemden Regelant Groenloch en Styne van Griet hun woning aan het Oude Wand bij de Komsteeg in Zutphen voor vrouwen, die een vroom leven wilden leiden. Een belendend huis werd in 1398 door het echtpaar Henrick Adaman van Vorden en Geese Blommenaersdochter voor eenzelfde doel beschikbaar gesteld. Al spoedig werden beide huizen samengevoegd tot een huis van zusters des gemenen levens. Dit huis werd doorgaans Adamanshuis genoemd, maar stond naar St. Agnes, aan wie het huis toegewijd was, ook als het Agnietenconvent bekend. Bij akte van 1456 deden de zusters afstand van al hun roerende en onroerende goederen op de wijze van een schenking onder levenden. In 1461 volgde de bevestiging van de Utrechtse bisschop David van Bourgondië. Hij verleende de zusters onder meer het recht een eigen kapel te hebben. Voor de bouw van deze kapel, die in 1465 gereed kwam, kochten de zusters in 1462 een tuin en boomgaard, gelegen op de hoek van het Oude Wand en de Komsteeg. De zusters legden zich toe op spinnen en weven. Hierdoor ondervonden de Zutphense wevers in hun ogen oneerlijke concurrentie. De Zutphense magistraat besloot toen de zusters slechts toe te staan niet meer dan acht weefgetouwen in bedrijf te hebben en niet anders dan de wol van hun eigen schapen te gebruiken. In de loop van de 16e eeuw ging het bergafwaarts met het convent. Na door Willem IV van den Bergh, zwager van Willem van Oranje, verdreven te zijn, kregen de Spanjaarden Zutphen in 1583 weer in handen. Dit voor korte tijd. In 1586 werd Zutphen weer door de Staatsen ingenomen. Deze tijd van oorlogsgeweld verliep voor het Agnietenconvent door plundering, inkwartiering van krijgsvolk en opgelegde schattingen rampzalig. In 1612 werd het convent opgeheven. De gebouwen kregen de bestemming van paardenstal, school, spinnerij of glasblazerij. Andere delen werden verbouwd tot deftige huizen voor stedelijke notabelen. De kapel deed achtereenvolgens dienst als ammunitiehuis, tapijtfabriek en militair kledingmagazijn

In het midden van de 15de eeuw vestigde zich in de Kloosterstraat in Wamel een gemeenschap van zusters des gemenen levens. Dit werd mogelijk gemaakt doordat Lambert de Haze, een bemiddelde Wamelnaar, daartoe aan het St. Agnietenklooster te Deventer, van waaruit het huis in Wamel, dat de naam Mariënhof kreeg, bevolkt werd, een stuk grond, een huis en een jaarlijkse bijdrage ter beschikking stelde. Vanwege voortdurend oorlogsgeweld verhuisden de zusters in 1587 naar Nijmegen. Nadat deze stad in Staatse handen gevallen was, vertrok een aantal zusters naar Kleef. Toen in 1704 de Protestantse gemeente in Wamel een muur om hun kerkhof wilde bouwen, werd toestemming verleend hiervoor stenen te gebruiken afkomstig van de tot ruïne vervallen gebouwen van Mariënhof. Ook voor de herbouw van de woningen, die in de Kloosterstraat in 1874 bijna allemaal door brand werden verwoest, werden waarschijnlijk resten van Mariënhof aangewend

IIn 1435 vestigde zich een groot deel van de Bossche zusters van Ten Orthen in ’s-Hertogenbosch in een huis in Vught. Dit om daar de linnenweverij, waarmee de zusters in hun levensonderhoud voorzagen, te kunnen voorzetten. Daarmee wilden ze het besluit van de Bossche magistraat omzeilen, dat hen het weven in stad ‘s-Hertogenbosch verbood. De concurrentie, die de Bossche linnenwevers van de zusters ondervonden, lag aan dit besluit ten grondslag. Het huis in Vught bleef met het huis in ’s-Hertogenbosch één gemeenschap vormen. In 1473 wilde de Vughtse zusters zich echter van het huis in ’s-Hertogenbosch afscheiden. Ze werden toen naar ’s-Hertogenbosch teruggeroepen. Hun huis werd nog hetzelfde jaar door de zusters van Ten Orthen verkocht aan de kartuizers, die daartoe in de gelegenheid werden gesteld door omvangrijke schenkingen van het echtpaar Arnt van Herlaar en Aleid Pieck. Omdat het hier de verkoop van een geestelijk goed betrof, werd de zusters van Ten Orthen evenwel de opbrengst daarvan door toedoen van de prins-bisschop van Luik ontnomen

Vóór 1462 vestigden zich zusters uit Ten Orthen, een gemeenschap van zusters des gemenen levens te ’s-Hertogenbosch, op het huidige landgoed Pettelaer onder Sint Michielsgestel, waar zij reeds de hoeven Patersberg en Mariaweide bezaten. In 1462 verkregen zij van Louis Bourbon, prins-bisschop van Luik, het recht daar een kapel te bouwen. Op de plaats, waar eertijds hun huis stond, bouwde de stad ’s-Hertogenbosch in 1623 het militaire fort Saint Michèl, dat doorgaans de Pettelaarse Schans werd genoemd