Zoeken in collecties

Uw zoekacties: Vestigingsplaats: Boxtel

zzOUD Databestand kloosters in Nederland

beacon
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Boxtel
Datering:
1472 - 1717
Orde of congregatie:
Clarissen
Naam van het klooster:
Elisabethsdal.
Plaatsnaam:
Boxtel
Provincie:
Noord-Brabant
Parochie:
Boxtel
Destijds gewest:
Brabant
Bisdom:
Luik
Stichting/eerste vermelding:
1472
Opheffing/laatste vermelding:
1717
Type:
Klooster, v
Geschiedenis:
In 1472 hechtte de bisschop van Luik, Louis de Bourbon, zijn goedkeuring aan de stichting van het Boxtelse tertiarissenklooster Sint Elisabethsdal. In dat jaar kwam het langs de Dommel aan de huidige Clarissenstraat in Boxtel gelegen goed Cronenborch definitief in handen van dit klooster, waaraan dit goed al in 1468 toegezegd was. Hendrik van Ranst, heer van Boxtel en Kessel, schonk in 1485 aan het klooster, waar destijds 40 zusters gehuisvest waren, enkele percelen die aan de Koppel in de nabijheid van het klooster lagen. Dit maakte een uitbreiding van het klooster voor nog eens 20 zusters mogelijk. In 1499 werd de kloosterkerk voltooid. Paus Julius II gaf het convent in 1504 toestemming over te gaan naar de orde van de clarissen. Hieraan werd pas in 1513 uitvoering gegeven. Een aantal clarissen uit Hoogstraten kwam toen naar Boxtel om er de zusters in de regels van de orde in te wijden. Zonder tot de coletinentak te behoren, werden de clarissen van Boxtel in de volksmond “arme claren” genoemd. Arm waren ze zeker niet. Ze wisten behalve in Boxtel ook in Waalre, Valkenswaard en Poppel talrijke landerijen te verwerven, die verpacht werden. Nadat de bij de grote brand in Boxtel in 1540 opgelopen schade was herstel, werden in 1543, toen de troepen van Maarten van Rossem Boxtel binnenvielen, klooster en kerk opnieuw verwoest. Het militaire geweld ontvluchtend, vestigden de clarissen zich in 1580 in ’s-Hertogenbosch in een huis op de Papenhulst, dat zij in 1595 in eigendom wisten te verwerven. Tijdens het Twaalfjarig Bestand keerden ze terug naar Boxtel, waar ze in 1611 hun klooster weer betrokken. Toen in 1648 in de Meijerij de meeste kloosters werden gesloten, mochten de clarissen in Boxtel blijven wonen. In 1717 werden de zusters gedwongen hun gebouwen te verlaten. Ze vonden toen onderdak bij de clarissen in Hoogstraten. Van daaruit vestigden zij zich in Megen, waar ze in 1725 hun, op de plaats van het kasteel van Megen nieuw opgetrokken klooster konden betrekken
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, Deel 1, p.42/43/145; Monasticon Batavum, Supplement, p. 33/34/113; R. Roggen, “De clarissenorde in de Nederlanden”(Sint Truiden 1995), p. 223-228
; B. Roest, ‘De clarissen in de Noordelijke Nederlanden’ in “Monastiek observantisme en Moderne Devotie in de Noordelijke Nederlanden” onder eindredactie van H. van Engen en G. Verhoeven (Hilversum 2008), p. 57/58/67; J.C.G.W. Coenen, “Baanderheren boeren & burgers. Een overzicht van de geschiedenis van Boxtel, Liempde en Gemonde” (Boxtel 2004), p. 100/101/183/184/185; W. Lampen, ‘Van Brabantse Clarissen’ in “Brabantia Nostra” (1935), website Heemkundekring Boxtel, http://heemkundeboxtel.nl/wp-content/uploads/2017/02/nostra-1935.pdf (18-01-2018); H. Hendriks, “Boxtelse klooster” (1938), website Heemkundekring Boxtel, http://heemkundeboxtel.nl/wp-content/uploads/2017/02/kloostershendriks.pdf (18-01-2018),p. 2; H. de Visser, ‘Gevolgen van de 80-jarige Oorlog voor de Clarissen te Boxtel’ in “Nieuwbrief Heemkunde Boxtel” (november 2017), zie ook: http://heemkundeboxtel.nl/wp-content/uploads/2017_11samen-1.pdf (18-01-2018), pz. 2; B. Ophof, ‘Heemkundige encyclopedie over Boxtel’ (Versie 6 nov. 2017), website Heemkundekring Boxtel, http://heemkundeboxtel.nl/wp-content/uploads/Encyclopedie-v6-fr.pdf (18-01-2018)
Gebruikte websites:
Website Heemkundekring Boxtel, http://heemkundeboxtel.nl/dorpsgeschiedenis/straten-spoor-waterlopen/straten/straten-alfabetisch/clarissenstraat/ (18-01-2018); Website Federatie van de heilige Clara, http://clarissen.nl/federatie/1721-nu.html (19-01-2018); Website Online Database voor Intermediaire Structuren (ODIS), http://www.odis.be/hercules/toonOrg.php?taalcode=nl&id=42025 (19-01-2018)
ENK Monasticon nummer:
ME-Z019-003
VU Kloosterlijst nummer:
B28