Zoeken in collecties

Uw zoekacties: Vestigingsplaats: Gouda

zzOUD Databestand kloosters in Nederland

beacon
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Gouda
Datering:
1466 - 1572
Orde of congregatie:
Clarissen
Patroonheilige:
Sint Clara
Plaatsnaam:
Gouda
Provincie:
Zuid-Holland
Parochie:
Gouda
Destijds gewest:
Holland
Bisdom:
Utrecht
Stichting/eerste vermelding:
1466
Opheffing/laatste vermelding:
1572
Type:
Klooster, v
Geschiedenis:
Het Goudse clarissenklooster is ontstaan uit een gemeenschap van tertiarissen, waarvan de vroegste vermelding uit 1466 dateert. Deze gemeenschap had op een terrein, dat aan de Turfmarkt lag, een huis betrokken. Toen in voornoemd jaar Karel de Stoute een bezoek aan Gouda bracht, kreeg het stadsbestuur van hem de opdracht om voor deze gemeenschap een klooster te laten bouwen. In 1468 werden aan het terrein aan de Turfmarkt zes geschonken percelen toegevoegd die aan de Nieuwehaven lagen. De zusters kregen in 1470 het voorrecht een kapel met toren te bouwen en een kerkhof aan te leggen. In 1475, er werd nog volop aan de bouw van het nieuwe klooster gewerkt, nam het stadsbestuur het klooster onder zijn bescherming. Dit echter onder de voorwaarde dat de zusters geen onroerende goederen, renten of bezittingen zouden hebben of verwerven, behalve het kloosterterrein zelf en zoveel land als ze nodig hadden om vee voor eigen gebruik te weiden. In 1480 vond de wijding van het kerkhof en een altaar plaats. Door verwerving van belendende percelen aan de Nieuwehaven kon het klooster in 1485 worden uitgebreid. De zusters gaven de wens te kennen hun klooster tot een clarissenklooster om te vormen. De paus stemde daarmee in en hij gaf in 1486 ter verwezenlijking daarvan opdracht aan de vicaris-provinciaal van de Keulse observanten, waaronder het Goudse klooster toen kwam te vallen. De zusters werden in 1489 door clarissen uit Antwerpen in de regels van de orde onderwezen. De officiële oprichting als clarissenklooster was in 1490. De Goudse clarissen waren “arme claren”. Ze volgden de Eerste Regel van Sint Clara, die hen volledige bezitloosheid oplegde. In 1573 werd het klooster geplunderd door scheepsvolk uit Dordrecht. De clarissen werden toen verdreven. Ze namen de wijk naar Utrecht en vandaar naar Antwerpen, Mechelen en Keulen. Enkele zusters bleven in Gouda achter en woonden in het klooster tot 1592 toen het verkocht werd. Het heeft langere tijd als stadswerkplaats dienst gedaan
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, Deel I, p. 79/80; Monasticon Batavum, Supplement, p. 56/57; R. Roggen, “De clarissenorde in de Nederlanden”(Sint Truiden 1995), p. 169-173; K. Goudriaan, ‘De verdwenen kloosters’ in “Gouda, De Nederlandse monumenten van geschiedenis en kunst” van W. Denslagen (Zwolle 2001), zie ook http://www.dbnl.org/tekst/dens002goud01_01/dens002goud01_01_0014.php (22-01-2018), p. 171/204-206; K. Goudriaan, ‘Fervente vroomheid in een bange tijd’ in “Duizend jaar Gouda. Een stadsgeschiedenis” onder redacrie van P.H.A.M. Abels, K. Goudriaan, N.D.B. Habermehl en J.H. Kompagnie ( Hilversum 2002), zie ook http://www.diegoude.nl/wp-content/uploads/2016/02/Duizend-jaar-Gouda-Religie.pdf (22-01-2018), p.199; J. Taal, Proefschrift “De Goudse kloosters in de middeleeuwen” (Universiteit Nijmegen 1960), zie ook http://repository.ubn.ru.nl/bitstream/handle/2066/107577/mmubn000001_360228704.pdf?sequence=1 (22-01-2018. p. 6/50/53/79/119/124/126/140/175/195; Website Monasticon Trajectense, http://www2.let.vu.nl/oz/monasticon/detail.php?ID=059 (22-01-2018); B. Roest, ‘De clarissen in de Noordelijke Nederlanden’ in “Monastiek observantisme en Moderne Devotie in de Noordelijke Nederlanden” onder eindredactie van H. van Engen en G. Verhoeven (Hilversum 2008), p. 54/55/61/62/63/64; H. van Dolder-de Wit, ‘De Clarissen of ‘grauwe Susteren’ aan de Nieuwehaven’ in “Tidinge van die Goude”, 17 (1999), zie ook http://www.diegoude.nl/wp-content/uploads/2016/01/Goudse-kloosters-8-1999-1.pdf (22-01-2018)
Blz. 1-4
Gebruikte websites:
Website Federatie van de heilige Clara, http://clarissen.nl/federatie/1350-1721.html (22-01-2018); Website Oudgouda, http://oudgouda.nl/website/in-beeld/portret-van-gouda/30-de-kleiwegsteeg/ (22-01-2018); Website Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Kloosters_in_Gouda#Clarissenklooster (20-01-2018)
ENK Monasticon nummer:
ME-Z019-007
VU Kloosterlijst nummer:
G21