Zoeken in collecties

Uw zoekacties: Vestigingsplaats: 's-Hertogenbosch

zzOUD Databestand kloosters in Nederland

beacon
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: 's-Hertogenbosch
Datering:
1309 - 1585
Orde of congregatie:
Tertianen
Naam van het klooster:
Bogarden
Plaatsnaam:
's-Hertogenbosch
Provincie:
Noord-Brabant
Parochie:
's-Hertogenbosch
Destijds gewest:
Brabant
Bisdom:
Luik
Stichting/eerste vermelding:
1309
Opheffing/laatste vermelding:
1585
Type:
Klooster, m
Geschiedenis:
In 1309 ontstond te 's-Hertogenbosch een gemeenschap van bogarden, vrome mannen die geen kloosterhabijt droegen, maar een genootschap vormden dat door handenarbeid de kost verdiende en een godsdienstig leven wilde leiden. In 1346 nam de gemeenschap de derde regel van St. Franciscus aan en sloot zich bij het Kapittel van Zepperen aan. Later werd overigens nog wel een poging ondernomen om zich van dit kapittel af te scheiden, hetgeen echter op niets uitliep. In 1398 was voornoemde gemeenschap gevestigd in een huis aan de Verwerstraat, waar zich later het Gouvernement bevond en waar thans het Noordbrabants Museum gehuisvest is. Tot groot ongenoegen van de linnenwevers van de stad, werkten de bogarden in de lakenindustrie. Doordat zij van accijns vrijgesteld waren, ontstond een ongelijke concurrentiepositie. Met het oog hierop verbood het stadsbestuur in 1515 omwille van het gilde van linnenwevers de bogarden het weven. Om in hun levensonderhoud te voorzien, hadden de bogarden tevens een convict voor jongens, die studeerden aan de Latijnse school in de stad. In 1467 sloot een achttal bogarden zich aan bij de orde van de kruisheren. Er ontstond toen een conflict over het eigendomsrecht van het kloostercomplex. Paus Paulus II besliste in 1469 ten gunste van de overgebleven bogarden. De naar de kruisheren overgegane bogarden moesten toen vertrekken. Al vanaf het eerste kwart van de 16e eeuw zette de neergang zich in, die erin resulteerde dat de gemeenschap in 1585 nog maar twee leden telden. Mede daardoor stemde paus Sixtus V in met de opheffing van het bogardenklooster. Tevens gaf hij toen toestemming aan de regularissen van het klooster Sint-Annenborg te Rosmalen, die in 1572 na de plundering van hun klooster naar ‘s-Hertogenbosch gevlucht waren, zich in de gebouwen van het bogardenklooster te vestigen, hetgeen drie jaar later zijn beslag vond. In 1613 moesten de zusters het complex echter afstaan aan de Jezuïten die zich in 1607 in 's-Hertogenbosch gevestigd hadden
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, Deel I, p. 110; Monasticon Batavum, Supplement, p. 81/82; A..J.M. van de Meerendonk, Proefschrift “Tussen Reformatie en Contra-Reformatie. Geest en levenswijze van de clerus in Stad en Meierij van 's-Hertogenbosch en zijn verhouding tot de samenleving tussen ca. 1520 en ca. 1570 “ (Universiteit Nijmegen 1967), zie ook http://repository.ubn.ru.nl/bitstream/handle/2066/107583/MMUBN000001_069339686.pdf?sequence=3 (31-05-2017), p. 32/117/119/122/126/150/183/214/215/282; F.J. van Lanschot, “De historische schoonheid van ’s-Hertogenbosch” (Amsterdam 1950), p. 108/109; J. Hoofs, ‘De zusters van Sinte-Annenborch’ in “Rosmalia”, 5 (1995), nr. 1, p.25/26/27; R. Janssen, “Oord van helder licht: 800 jaar Orde van het Heilig Kruis 1210-2010” (St. Agatha 2010, p. 122/123/124; R. Janssen: ‘De orde van het heilig kruis in de vijftiende eeuw, deel 2 : De kloosters die na 1410 en voor 1473 werden gesticht’ in “Clairlieu, tijdschrift gewijd aan de geschiedenis der kruisheren”, 28 en 29 (1970-1971), p. 162; E. Hupkens, ‘Mannelijke begijnen’ op website Bossche Encyclopedie, http://bossche-encyclopedie.nl/overig/kloosters/bogarden.htm (31-05-2017); P.Th.J. Kuyer, ‘Het gouvernementsgebouw” op website Bossche Encyclopedie, http://bossche-encyclopedie.nl/overig/kloosters/bogarden.htm (31-05-2017); G.J.W. Steijns (BHIC), ‘De Bogarden’ op website Bossche Encyclopedie, http://bossche-encyclopedie.nl/overig/kloosters/bogarden.htm (31-05-2017); Henny Molhuysen, ‘Oud Bogardenstraatje’ op website Bossche Encyclopedie, http://www.bossche-encyclopedie.nl/straten/oud%20bogardenstraatje.htm (31-05-2017)
Gebruikte websites:
Website Bossche Encyclopediehttp://bossche-encyclopedie.nl/overig/kloosters/bogarden.htm (31-05-2017)
ENK Monasticon nummer:
ME-P060-004
VU Kloosterlijst nummer:
H60