Zoeken in collecties

Het tertiarissenconvent Mariënkroon in Culemborg lag op de hoek van de Everwijnstraat en de Herenstraat. De vroegste vermelding van dit convent dateert uit 1425. In dat jaar verleende Johan van Culemborg aan de zusters meerdere voorrechten, waaronder vrijstelling van bepaalde belastingen. Tevens nam hij het convent onder zijn bescherming. Of het convent, dat deel uitmaakte van het Kapittel van Utrecht, vanaf het begin de derde regel van Sint Franciscus heeft gevolgd, is niet zeker. Wellicht vond Mariënkroon zijn oorsprong in een gemeenschap van zusters des gemenen levens. De zusters voorzagen met de verkoop van producten, die zij met name met spinnen en weven vervaardigden, in hun levensonderhoud. Een belangrijke bron van inkomsten vormden ook de opbrengsten uit het verpachten van gronden. In 1442 kregen de zuster het voorrecht om voor het toedienen van de sacramenten een eigen biechtvader te kiezen. Ook hadden ze een eigen kerkhof, waarop uitsluitend overledenen uit hun eigen convent begraven mochten worden. In 1467 werd de kapel door een nieuwe, grotere kapel vervangen. In 1532 ontstond er brand op het kloosterterrein, de zogeheten 'Bagijnenbrand', waardoor het convent veel schade opliep. Bij de beeldenstorm in 1566 werden de gebouwen opnieuw flink beschadigd. Toen in 1573-1574 de stad Culemborg door de Spanjaarden werd bezet, werden Spaanse soldaten op het kloostercomplex ingekwartierd. Het convent werd in 1580 opgeheven. De overgebleven zusters, die vanaf 1622 alimentatie ontvingen, mochten in de gebouwen blijven wonen. Nadat in 1634 de laatste zuster was overleden, vervielen alle bezittingen van het convent aan de graaf van Culemborg, die omstreeks 1645 het complex als woning voor zijn schoonmoeder inrichtte. In 1672 maakten de Franse bezetters het gebouw onbewoonbaar. Nadat het hersteld en verbouwd was, deed het tot 1720 onder de naam Nieuwe Hof dienst als residentie van de Culemborgse graven. Uiteindelijk vielen alle gebouwen aan de slopershamer ten offer