Zoeken in collecties

De benedictijnen van abdij Adelbert te Egmond bezaten aan weerszijde van de rivier de Delf, die later Delftsche Schie ging heten, 19 hoeven, die Floris I, graaf van Holland van 1049 tot 1061, hen geschonken had. Deze hoeven vormden het aparte ambacht Abtsrecht. Voor het beheer van dit omvangrijke bezit stichtte voornoemde abdij een uithof. Daartoe verwierf de abdij een voor een belangrijke deel in steen opgebouwde woning. Deze, overigens buiten het ambacht Abtsrecht gelegen woning, stond in Abtswoude, thans een buurtschap van de tegenwoordige gemeente Delft. Abtswoude heette eerder Popswoude. Het feit, dat de abt van voornoemde abdij in de heerlijkheid Abtswoude de hoge en lage jurisdictie bezat, lag aan deze naamsverandering ten grondslag. Bij het verwerven van vorenbedoelde woning bleef deze woning, die de naam Heymwerf had, gedeeltelijk in handen van anderen. Vóór 1399 kreeg de abdij echter het volledig eigendom van de woning, waaraan in 1387 al het nodige vertimmerd was. Doordat, zoals gezegd, de rechtelijke macht in de heerlijkheid Abtswoude bij de abt van de Egmondse abdij berustte, had hij ter plaatse een eigen baljuw, die over het halsrecht beschikte en soms daadwerkelijk eigen gevangenen hield. Van voornoemde woning blijkt in 1507 dan ook een kerker deel te hebben uitgemaakt. Dit nu bezorgde de locatie hier waarschijnlijk de naam “Het Slot” en zou er de verklaring voor zijn dat op een kaart uit 1712 bij een van de boerderijen hier deze naam als de toponiem vermeld werd. De stad Delft, die er voortdurend op uit was het bestaan van het zelfstandige ambacht Abtsrecht te ondergraven, spande tegen de abt van Egmond een rechtszaak aan met als inzet het aan de abt onthouden van het recht om in de omgeving van Delft een versterkt huis te hebben. Dit echter tevergeefs. Een verklaring, dat onderhavige abtswoning buiten de grenzen van het ambacht Abtsrecht lag, is mogelijk de omstandigheid dat de abdij deze woning pas later van anderen heeft overgenomen