Zoeken in collecties

Uw zoekacties: Vestigingsplaats: Amersfoort

zzOUD Databestand kloosters in Nederland

beacon
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Amersfoort
Datering:
1395 - 1581
Orde of congregatie:
Reguliere Kanunniken van Sint Augustinus
Naam van het klooster:
Sint-Janshuis
Patroonheilige:
Sint Johannes
Plaatsnaam:
Amersfoort
Provincie:
Utrecht
Parochie:
Amersfoort
Destijds gewest:
Nedersticht
Bisdom:
Utrecht
Stichting/eerste vermelding:
1395
Opheffing/laatste vermelding:
1581
Type:
Klooster, m
Geschiedenis:
Het Amersfoortse huis van broeders des gemenen levens werd rechtstreeks vanuit Deventer opgezet. Daartoe zond Florens Radewijnsz. op verzoek van vier Amersfoortse notabelen in 1395 drie broeders uit Deventer naar Amersfoort, die de helpende hand boden daar dit huis bij het Spui, achter het Sint Pieters- en Bloklandsgasthuis, naar voorbeeld van het Deventer Heer Florenshuis, te realiseren. Al in 1399 werd de overstap naar de derde orde van Sint Franciscus gemaakt door een deel van de broeders, dat aanvankelijk in voornoemd huis bleef wonen, maar in 1405 een nieuw klooster betrok dat buiten de stadsmuren in de Sint-Andrieskamp ten zuiden van de waterpoort Monnikendam gelegen was. Het andere deel van de broeders, dat toen in het broederhuis bij de Spui achterbeleef, verliet ook in 1442 dit huis en vestigde zich in een nieuw klooster, het Sint Jansklooster, dat gelegen was bij een kapelletje in de Kamp in het oosten van de stad, waar de Sint Jansbroeders, een broederschap van leken, sedert 1388 hun bijeenkomsten hielden. Eveneens in 1442 werd besloten dat de broeders in het nieuwe Sint Jansklooster in gemeenschap van goederen zouden leven en de leefregels zou volgen, zoals die ook voor de broeders des gemenen levens van het Heer-Florenshuis in Deventer en het Gregoriushuis te Zwolle golden. Uiteindelijk sloegen de broeders toch een andere weg in en besloten omstreeks 1457 hun gemeenschap tot collegiaal kapittel om te vormen. De verheffing tot kapittel liet echter op zich wachten en werd echter pas in 1469 gerealiseerd. Verdenking van ketterij had tot gevolg dat het convent in 1529 overging naar de regel van Sint Augustinus. Eveneens in hetzelfde jaar werden de regulieren van het Utrechtse klooster Vredendaal overgeplaatst naar het Amerfoortse convent en kwam dit convent onder toezicht te staan van de prior van Vredendaal. De gemeenschap werd in 1580 opgeheven
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, Deel II, p. 12/13/14; A.G. Weiler, “Volgens de norm van de vroege kerk. De geschiedenis van de huizen van de broeders van het Gemene leven in Nederland” (Nijmegen 1997), p. 61-66; L. van Beek, “Leken trekken tot Gods Woord: Dirc van Herxen (1381-1457) en zijn Eerste Collatieboek” (Hilversum 2009), p. 169/170; B.M.J. Speet, “Amersfoort” , aflevering 2 in de reeks “Historische Stedenatlas van Nederland” onder redactie van G. van Herwijnen, C. van de Kieft, J.C. Visser, J.G. Wegne. (Delft 1982), zie ook: https://repository.tudelft.nl/islandora/object/uuid:ab332612-634a-448f-b70a-5e9292d07b4b?collection=research (08-11-2017), pz. 8; J. Kuys, “Repertorium van collegiale kapittels in het middeleeuwse bisdom Utrecht” (Hilversum 2014), p. 22
Gebruikte websites:
Website Monastcon Trajectense, http://www2.fgw.vu.nl/oz/monasticon/detail.php?ID=150 (14-10-17); Website Medieval Memoria Online, http://memodatabase.hum.uu.nl/memo-is/detail/index?detailId=108&detailType=Monastery (25-05-2018)
ENK Monasticon nummer:
ME-P041-004
VU Kloosterlijst nummer:
A18