Mijn Studiezaal (inloggen)DOC-MON Kloosters in Nederland
Vestigingsplaats: Anjum
Datering:
1256 - 1580
Orde of congregatie:
Reguliere Kanunniken van Sint Augustinus
Naam van het klooster:
Mariënberg
Patroonheilige:
Onze Lieve Vrouw
Plaatsnaam:
Anjum
Provincie:
Friesland
Parochie:
Anjum
Destijds gewest:
Friesland
Bisdom:
Utrecht
Stichting/eerste vermelding:
1256
Opheffing/laatste vermelding:
1580
Type:
Klooster, m/v
Geschiedenis:
Het klooster Mariënberg, dat in 1256 gesticht werd als een dubbelklooster van reguliere kanunniken en kanunnikessen, stond in het tegenwoordige buurtschap Klooster Anjum, dat gelegen is in de gemeente Menaldumadeel in het noordwesten van de provincie Friesland tussen de dorpen Berlikum en Ried. De stichting van dit klooster, waarbij de parochiekerk van Anjum geïncorporeerd werd, was voornamelijk een familieaangelegenheid. Onder de stichters worden naast Wibrand, pastoor van het dorp Anjum, onder meer vijf personen uit dezelfde familie genoemd. Behalve uit het pastoriefonds van de parochie bestond de dotatie bij de start van het klooster dan ook uit een particulier bezitscomplex van één of meer boerderijen. Het convent stond onder toezicht van de abt van Ludingakerke bij Harlingen, die tot 1429 op zijn beurt onder het gezag van de abt van Kloosterrade bij Kerkrade viel. In 1439 sloot het convent zich aan bij het Kapittel van Windesheim. Toen het convent vijf jaar later, in 1444, bij dit kapittel werd geïncorporeerd, bestond het uitsluitend nog uit reguliere kanunniken. In Marssum, Oosterleek, Ried, Wierum en mogelijk in Hauwert had het convent een uithof. Omstreeks 1520 volgden twee kanunniken Luther en vertrokken naar Wittenberg. Een gedeelte van de Spaanse troepen had in 1572 in de kloostergebouwen veelal hun legerplaats, van waaruit ze in de omgeving roofden, moordden en plunderden. In 1580 werd het convent opgeheven
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, Deel II, p. 20/21; J.A. Mol, ´Het succes van een late Windesheimse reformatie: Haskerconvent 1464-1521´in “Jaarboek voor Middeleeuwse Geschiedenis 2” (Hilversum 1999), p. 162/163/168; O.D.J. Roemeling, Proefschrift “Heiligen en Heren : studies over het parochiewezen in het Noorden van Nederland vóór 1600” (Universiteit Leiden), zie ook: https://openaccess.leidenuniv.nl/bitstream/handle/1887/22940/Roemeling_-_Heiligen_en_Heren.pdf?sequence=1 (19-09-2017), p. 111/116; J.A. Mol, ‘Graaf Willem IV, de Hollands-Friese oorlog van 1344/1345 en de Friese kloosters” in “Negen eeuwen Friesland-Holland : geschiedenis van een haat-liefdeverhouding” onder redactie van Ph.H. Breuker en A. Janse (Zutphen/Leeuwarden 1997), zie ook: https://pure.knaw.nl/portal/files/459940/Hollands-Friese_oorlog.pdf (20-09-2017), p.98/99; C. Schrickx, Proefschrift “Bethlehem in de Bangert: Een historische en archeologische studie naar de ontwikkeling van een vrouwenklooster onder de orde van het Heilig Kruis in het buitengebied van Hoorn, 1475-1572 (Universiteit Leiden), zie ook: https://openaccess.leidenuniv.nl/handle/1887/33034 (19-09-2017), p. 45/46; W. Bergsma, “Tussen Gideonsbende en publieke kerk: een studie over het gereformeerd protestantisme in Friesland 1580-1650” (Hilversum 1999), p.412; A. Koers, “De alde dyk. De geschiedenis van Fryslân. Deel 1”, http://hethistorischportaal.nl/wp-content/uploads/DE-ALDE-DYK-1.pdf (19-09-2017), p.388; H. Lambooij, “Sibrandus Leo en zijn abtenkronieken van de Friese premonstratenzerkloosters Lidlum en Mariëngaarde” (Hilversum 2008), zie ook: https://openaccess.leidenuniv.nl/bitstream/handle/1887/12982/Lambooij.Sybrandus%20Leo.pdf?sequence=1 (19-09-2017), p. 154/244
Gebruikte websites:
Website Medieval Memoria Online, http://memodatabase.hum.uu.nl/memo-is/detail/index?detailId=910&detailType=Monastery&browse=Where+(location+of+original+institution)%3F%4010%25What%3F%40Original+institutions%25When+(until)%3F%40%3C1650%25Where+(type+of+original+institution)%3F%40Monastery (19-09-2017); Website Tresoar, http://vanderaa.tresoar.nl/index.php?sub=Menaldumadeel (19-09-2017); Website Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Klooster_Anjum (19-09-2017)
ENK Monasticon nummer:
ME-P041-006
VU Kloosterlijst nummer:
A44
Is onderdeel van:
laatste wijziging 15-08-2023
1 gedigitaliseerd
