Zoeken in collecties

Uw zoekacties: Vestigingsplaats: Bergen op Zoom

zzOUD Databestand kloosters in Nederland

beacon
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Bergen op Zoom
Datering:
1462 - 1589
Orde of congregatie:
Reguliere Kanunnikessen van de H. Augustinus (Windesheim)
Naam van het klooster:
Dal van Josaphat
Patroonheilige:
Sint Margaretha
Plaatsnaam:
Bergen op Zoom
Provincie:
Noord-Brabant
Parochie:
Bergen op Zoom
Destijds gewest:
Brabant
Bisdom:
Luik
Stichting/eerste vermelding:
1462
Opheffing/laatste vermelding:
1589
Type:
Klooster, v
Geschiedenis:
Het Sint Margarietenklooster te Bergen op Zoom was aan de huidige Geweldigerstraat gelegen tussen de Minderbroederstraat en de Vischmark, het tegenwoordige Sint Catharinaplein. Dit convent vindt zijn oorsprong in een begijnhuis, dat door een aantal grauwzusters bewoond werd. In 1461 vroeg de heer van Bergen op Zoom, Jan II van Glymes, bijgenaamd Jan metten Lippen, en zijn vrouw Margaretha de Saint-Simon aan de bisschop van Luik, Lodewijk van Bourbon, dit begijnhuis onder de naam “Sint Margrietenklooster in het dal van Josaphat” om te vormen tot een convent, behorend tot de derde orde van Sint Franciscus. Daarop werden vanuit het tertiarissenklooster Catharinadal in Hasselt op verzoek van voornoemde bisschop zeven zusters naar Bergen op Zoom gestuurd. In 1470 nemen de zusters van het aldus gevormde convent de regel van Sint Augustinus aan. Paus Sixtus IV stond vervolgens toe, dat het convent deel ging uitmaken van het Kapittel van Windesheim, terwijl het convent een aantal jaren later, in 1486, onder het gezag van de prior van de Vlaamse augustijnenpriorij van Groenendaal kwam te vallen. In 1552 nam het convent de regularissen uit het klooster van Hildernisse op, nadat ze hun klooster wegens een overstroming hadden moeten verlaten. Bij de beeldenstorm in 1580 werden de zusters uit hun klooster verjaagd. Onder de bescherming van de magistraat van Bergen op Zoom konden ze echter spoedig weer terugkeren. In 1582 werd het buiten de Wouwsepoort gelegen Sint-Elisabethsklooster en het bijbehorende gasthuis afgebroken. De zusters en hun verzorgers werden toen in het Sint Margrietenklooster ondergebracht. Langzaam aan, geheel volgens de bedoeling van het stadsbestuur, stierf het convent uit. Van het kloostergebouw werd één van de slaapzalen als Lakenhal in gebruik genomen, terwijl het gedeelte dat aan de Minderbroederstraat grensde tot Pesthuis bestemd werd. De kapel, die enige tijd dienst deed als kerk voor de Engelse militairen, viel in 1747 aan oorlogsgeweld ten offer
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum. Deel I, p. 38; Monasticon Bataum, Deel II, p. 29/30; C.J.F. Slootmans, “Bergen op Zoom de stad der markiezen” Amsterdam (1949), p. 28/45/97/98; I. van Luijtelaar, Scriptie “Colofonconventies in middeleeuwse handschriften uit vrouwenklooster in de Nederlanden” (Nijmegen 2015), zie ook: http://theses.ubn.ru.nl/bitstream/handle/123456789/572/Luijtelaar%2C%20Inge%20van%204074025.pdf?sequence=1 (02-07-2017), p. 19/20, J. Kleyntjens en C. Slootmans, “Hervorming te Bergen op Zoom. Hare ontwikkeling en vestiging in de 16e eeuw (Bergen op Zoom 1933), zie ook: http://www.geschiedkundigekringboz.nl/site/wp-content/uploads/2015/11/Hervorming-te-Bergen-op-Zoom.pdf (04-07-2017), voetnoot 213; C.C.M. de Mooij, “Geloof kan Bergen verzetten: reformatie en katholieke herleving te Bergen op Zoom 1577-1795” (Hilversum 1998, p. 165/174/175/176
Opmerkingen:
Dit klooster werd ook wel Rijke Nonnen genoemd
ENK Monasticon nummer:
ME-Z104-016
VU Kloosterlijst nummer:
B06