Zoeken in collecties

Uw zoekacties: Vestigingsplaats: Arnhem

zzOUD Databestand kloosters in Nederland

beacon
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Arnhem
Datering:
1420 - 1634
Orde of congregatie:
Reguliere Kanunnikessen van de H. Augustinus (Windesheim)
Naam van het klooster:
Agnes en Paulus
Patroonheilige:
Sint Agnes en Sint Paulus
Plaatsnaam:
Arnhem
Provincie:
Gelderland
Parochie:
Arnhem
Destijds gewest:
Gelre
Bisdom:
Utrecht
Stichting/eerste vermelding:
1420
Opheffing/laatste vermelding:
1634
Type:
Klooster, v
Geschiedenis:
In 1420 werd Gese Tytes van het Meester Geertshuis te Deventer uitgezonden om een gemeenschap van vrouwen in Arnhem, die al enige tijd samenwoonden in het huis van de priester Otte Willemsz., dat Ottenhuis werd genoemd, om te vormen tot een gemeenschap van Zusters des Gemenen Levens. Niet lang na 1427 betrok deze gemeenschap het door de zusters van Bethanië verlaten huis aan de Beek in de Nieuwstad te Arnhem. In 1452 verkreeg de dan uit het parochiale verband losgemaakte gemeenschap het recht om over een eigen kapel, een eigen klokkentoren en een eigen begraafplaats te beschikken. Uit een pauselijke bul uit 1459 blijkt, dat de gemeenschap overgegaan was tot de derde regel van Sint Franciscus en zich onder het Kapittel van Utrecht geschaard had. Wanneer dit precies plaatsgevonden heeft, is niet bekend. In voornoemde bul gaf de paus de bisschop van Utrecht machtiging de gemeenschap de regel van Sint-Augustinus te laten aannemen en vervolgens van het Kapittel van Windesheim deel te laten uitmaken. Om onbekende redenen is dit laatste echter niet doorgegaan. Wel kwam de gemeenschap onder sterke invloed van dit kapittel te staan. De gemeenschap werd een centrum van intens beleefde mystiek en spiritualiteit, waarvan het geestelijk leven zich op een zo'n hoog peil bewoog, dat het een inspiratie vormde voor groepen van bevlogen religieuzen elders in de Zuidoostelijke Nederlanden en het aangrenzende Rijnland. Na 1560 ging het bergafwaarts, vermoedelijk mede onder invloed van de Reformatie. Ook interne strubbelingen schijnen een rol te hebben gespeeld. In 1634 besloot het stadsbestuur het Sint-Catharinagasthuis in de kloostergebouwen te vestigen. De resterende zusters werden toen ondergebracht in een afdeling van dit gasthuis. De kapel werd vanaf 1751 in gebruik genomen door de Waals-Hervormde Gemeente, die in 1860 het eigendom daarvan wist te verwerven. Na in de Tweede Oorlog door bombardementen zwaar beschadigd te zijn, werd deze kapel in 1950-1952 gerestaureerd
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, Deel II, Blz. 23 (deels verwarring met Bethanië)/Blz. 25 (deels verwarring met Bethanië); K. Goudriaan: ‘De derde orde van Sint Franciscus in het bisdom Utrecht: Een voorstudie’ in “Jaarboek voor Middeleeuwse Geschiedenis 1” (Hilversum 1998)
Blz. 242; M. van Dijk. “Een rij van spiegels: de Heilige Barbara van Nicomedia als voorbeeld voor religieuzen” (Hilversum 2000), p. 53/54; G.B. Leppink met medewerking van R. C. M. Wientjes, “Het Sint Catharinae Gasthuis in Arnhem in de eerste vier eeuwen van zijn bestaan 1249-1636 (Hilversum 1996), p. 106/107; J.G.M Kienhorst, “Mystiek op schrift in vrouwenkloosters uit de traditie van de Moderne Devotie. Een oriënterende vergelijking van drie collecties: Arnhem, Geldern en Maaseik” in “Ons Geestelijk Erf”. 81 (2010), p. 39/51/53, P. Teunissen-Nijsse, Doctoraal scriptie “Van hoer tot heilige. Onderzoek naar de overlevering en het publiek van de Middelnederlandse legende Van Sunte Maria Magdalena bekeringhe. Deel I.”, Website Wijngaards Instutute For Catholic Research, http://www.womenpriests.org/nl/magdala/nijs_05.asp (01-07-2017)
Gebruikte websites:
Website Arneym, http://arneym.nl/kerkkloostergraf/00000097a90b0aacf/index.html (01-07-2017); Website Arneym, http://arneym.nl/kerkkloostergraf/00000097a90b0aacf/00000097a90b0bcd1/index.html (01-07-2017); Website Waalse Kerk Arnhem, http://www.waalsekerkarnhem.nl/index.php?option=com_content&lang=fr&month=8&view=archive&year=2009 (02-07-2017); Website Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Waalse_kerk_(Arnhem) (01-07-2017)
ENK Monasticon nummer:
ME-Z104-015
VU Kloosterlijst nummer:
A53