Zoeken in collecties

Uw zoekacties: Vestigingsplaats: 's-Hertogenbosch

zzOUD Databestand kloosters in Nederland

beacon
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: 's-Hertogenbosch
Datering:
1459 - 1629
Orde of congregatie:
Reguliere Kanunnikessen van de H. Augustinus (Windesheim)
Naam van het klooster:
Nazareth
Plaatsnaam:
's-Hertogenbosch
Provincie:
Noord-Brabant
Parochie:
's-Hertogenbosch
Destijds gewest:
Brabant
Bisdom:
Luik
Stichting/eerste vermelding:
1459
Opheffing/laatste vermelding:
1629
Type:
Klooster, v
Geschiedenis:
Van cellezusters was in ’s-Hertogenbosch voor het eerst sprake in 1335. Toen kocht een zekere Wunna van Utrecht voor haar en haar medezusters een huis op de Papenhulst vlakbij het Groot Begijnhof. Ze werden zwesteren genoemd, verwijzend naar hun Rijnlandse afkomst. De benaming cellezusters werd in ’s-Hertogenbosch in begin geheel niet en later slechts sporadisch gebruikt. Enkele jaren na hun vestiging bleek er in ’s-Hertogenbosch nog een comminiteit van cellezusters te bestaan. Hun huis stond eveneens bij het Groot Begijnhof. Na 1361 wordt er echter niets meer van deze zusters vernomen. Vermoedelijk was hun communiteit in het convent op de Papenhulst opgegaan. Met bedelen moesten de zusters in hun levensonderhoud voorzien, ofschoon ze ook inkomsten hadden uit cijnzen en pachten die ze ten geschenke kregen of kochten. Bij bul van paus Pius II kregen de zusters in 1459 toestemming geloften af te leggen en een kloosterregel aannemen. Ter uitvoering van deze bul verhief de bisschop van Luik in 1464 hun gemeenschap tot een klooster, voorzag hen van statuten, plaatste hen onder de regel van Augustinus en wees een visitator aan. In 1477 verleende de paus de zusters bovendien het privilege om in hun kapel over een vast altaar te beschikken, waaraan eens priester verbonden was. Ook mochten ze zelf een visitator kiezen. Om te voorkomen dat zo de rechten van het kapittel van Sint Jan te veel zouden worden ingeperkt, werden hiermee strikte afspraken gemaakt. Het klooster, dat de naam Nazareth kreeg, werd tussen 1514 en 1522 ingrijpend verbouwd. Toen in 1629 ‘s-Hertogenbosch door de Republiek der Verenigde Nederlanden werd ingenomen, vervielen hun goederen aan de Staat, die ze onder beheer van de rentmeester der Geestelijke Goederen stelde. Door het verbod novicen aan te nemen was het convent tot uitsterven gedoemd. In 1669 verlieten de twee laatste zusters op last van de regering hun klooster
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, deel II, p. 95/96; J.A.M. Hoekx, 'De Bossche kloosters tot aan de inname van de stad in 1629' in “Bossche Bouwstenen VI” (1983), zie ook: Website Bossche Encyclopedie, http://www.bossche-encyclopedie.nl/overig/kloosters/cellezusters.htm?p1=/overig/kloosters/_index.1.htm?title=Kloosters%20en%20religieus%20leven&t1=Kloosters%20en%20religieus%20leven&title=Vrouwenconvent%20Cellezusters%20of%20Zwartzusters%20(1420%20-%201669) (23-11-2016), p. 12-36; A.A.J.M. van de Meerendonk, proefschrift “Tussen reformatie en contrareformatie: Geest en levenswijze van de clerus in de stad en Meierij van ‘-Hertogenbosch en zijn verhouding tot de samenleving tussen can 1520 en ca. 1570” (Universteit Nijmegen 1967), p. 118; A.F.O. Sasse van Ysselt “De voorname huizen en gebouwen van 's-Hertogenbosch : alsmede hunne eigenaars of bewoners in vroegere eeuwen : aanteekeningen uit de Bossche schepenprotocollen loopende van 1500-1810" (’s-Hertogenbosch 1911), p. 549/550
Gebruikte websites:
Website Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC), http://www.bhic.nl/onderzoeken/archievenoverzicht?mivast=235&mizig=210&miadt=235&micode=1891&miview=inv2&milang=nl#inv3t1 (23-11-2016)
Opmerkingen:
Dit klooster werd ook Zwartzusters, Swesteren en op de Papenhulst genoemd
ENK Monasticon nummer:
ME-Z104-044
VU Kloosterlijst nummer:
H67