Zoeken in collecties

Uw zoekacties: Vestigingsplaats: Renkum

zzOUD Databestand kloosters in Nederland

beacon
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Renkum
Datering:
1405 - 1580
Orde of congregatie:
Reguliere Kanunnikessen van de H. Augustinus (Windesheim)
Patroonheilige:
Onze Lieve Vrouw
Plaatsnaam:
Renkum
Provincie:
Gelderland
Parochie:
Renkum
Destijds gewest:
Gelre
Bisdom:
Utrecht
Stichting/eerste vermelding:
1405
Opheffing/laatste vermelding:
1580
Type:
Klooster, v
Geschiedenis:
Het Renkumse Onze Lieve Vrouweklooster was gelegen aan de zuidoostkant van het Renkums beekdal. Oorspronkelijk stond hier een kapel, waarvan de vroegste vermelding uit 1183 dateert. Al in 1380 stond in deze kapel het miraculeus beeldje van Onze Lieve Vrouw van Renkum, dat daar door mensen van heinde en ver aanbeden werd en aldus tot een druk bezochte bedevaartsoord uitgroeide. In 1405 liet Hertog Reinald IV van Gelre bij deze kapel een klooster bouwen van reguliere kanunnikessen, dat aan Onze Lieve Vrouw toegewijd werd en daarom Onze Lieve Vrouwenklooster genoemd werd. Hij ondervond hierbij belangrijke steun vanuit het regularissenklooster Bethlehem in Zwolle, waarvan de prior met de zielzorg in het nieuwe Renkumse klooster belast werd. Hoewel het Kapittel van Windesheim in 1436 het pauselijk bevel ontving geen vrouwenkloosters meer aan te nemen, werd na die datum en wel omstreeks 1445 bij wijze van uitzondering alleen nog voormelde Renkumse regularissenklooster in dit kapittel geïncorporeerd. Het klooster werd regelmatig door Hertog Reinald IV en daarna door zijn opvolger, Arnold II, begunstigd. Voorts droegen de bijdragen in de vorm van land, bos, huizen, geld, etc van intredende kloosterlingen, die nagenoeg alle van goede afkomst waren, belangrijk bij aan het bezit van het Onze Lieve Vrouweklooster, waarvan de landerijen een oppervlakte besloegen van maar liefs ruim 400 hectaren. Wegens oorlogsgeweld zochten de zusters in 1574 hun toevlucht in het naburige Arnhem. Een jaar later keerden ze naar Renkum terug op last van het Generaal Kapittel van Windesheim. Na de Reformatie in 1580, toen de bezittingen van het Onze Lieve Vrouweklooster aan de Gelderse overheid vervielen, weken de overgebleven zusters uit naar Wageningen. Daar werden ze in 1596 eigenaar van een huis aan de Herenstraat, dat ze toen al enige tijd bewoonden. Kort voor 1635 hebben de laatste twee nonnen dit huis verlaten. De dan al vervallen kloostergebouwen in Renkum werden omstreeks 1710 gesloopt
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, Deel II, p. 156/202; K. Goudriaan, 'De observantie der conversinnen van Sint Augustinus' in “Monastiek observantisme en Moderne Devotie in de Noordelijke Nederlanden” onder redactie van H. van Engen en G. Verhoeven (Hilversum 2008), p. 171; W.F. Scheepsma, “Deemoed en devotie” (Amsterdam 1997), p. 35/36/231; R. Schaafsma, ‘De geschiedenis van de (katholieke) kerk en het Onze Lieve Vrouweklooster in Renkum’ op website Geloofsgemeenschap Onze Lieve Vrouw Ten Hemelopneming te Renkum, http://www.mariavanrenkum.nl/OLV%20kath.kerk+klooster%2001.pdf (02-10-2017); J. Tersteeg ‘“t Convent te Wageningen” (ca. 1585 - 1635) in “Oud Wageningen”, 18 (1990), nr. 1, p. 11/12/13/17
Gebruikte websites:
Website Meertens Instituut, http://www.meertens.knaw.nl/bedevaart/bol/plaats/620 (02-10-2017); Website Stichting voor Heemkunde Renkum, http://www.heemkunderenkum.nl/gebouwen/onze-lieve-vrouweklooster-renkum/ (02-10-2017); Website Stichting voor Heemkunde Renkum, http://www.heemkunderenkum.nl/gelderse-bedevaart-maria-van-renkum-druk-bezocht/ (02-10-2017); Website Aartsbisdom Utrecht, https://www.aartsbisdom.nl/home/bedevaarten/bedevaarten-binnen-aartsbisdom/renkum/ (02-10-2017); Website Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Onze_Lieve_Vrouw_Ten_Hemelopnemingkerk_(Renkum) (02-10-2017)
ENK Monasticon nummer:
ME-Z104-068
VU Kloosterlijst nummer:
R07