Zoeken in collecties

Uw zoekacties: Vestigingsplaats: Nederwetten

zzOUD Databestand kloosters in Nederland

beacon
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Nederwetten
Datering:
1146 - 16510
Orde of congregatie:
Reguliere Kanunnikessen van de H. Augustinus (Windesheim)
Naam van het klooster:
Hooidonk
Patroonheilige:
Maria en Sint Johannes de Evangelist
Plaatsnaam:
Nederwetten
Provincie:
Noord-Brabant
Parochie:
Nederwetten
Destijds gewest:
Brabant
Bisdom:
Luik
Stichting/eerste vermelding:
1146
Opheffing/laatste vermelding:
16510
Type:
Klooster, v
Geschiedenis:
Priorij Hooidonk, die in 1146 als dochterinstelling van de abdij Rolduc gesticht werd, lag in de Nederwettense buurtschap Hooidonk. Aanvankelijk was deze priorij een dubbelklooster. Vanaf 1242 werd het alleen nog door vrouwen bevolkt, die van adellijke afkomst waren en als reguliere kanunnikessen volgens de regel van Sint Augustinus leefden. De in 1148 door de bisschop van Osnabrück ingewijde houten kloosterkapel werd in 1244 door een stenen kapel vervangen. De inwijding daarvan vond plaats door Bonifatius, bisschop van Lausanne, die toen ook tot twee keer toe een daar aanwezig partikel van het Heilig Kruis onderzocht. Nadat hij de reliek enkele malen in water had ondergedompeld, vielen er bloeddruppels uit. Door dit mirakel werd priorij Hooidonk tot een bedevaartsoord. In de loop van de 14e eeuw kreeg de priorij te maken met geestelijk verval. In de 16e eeuw was dit weer het geval. Om hieraan een halt toe te roepen werden in 1545 nieuwe, strengere kloosterregels voorgeschreven. In 1564 woedde er brand in het klooster. In Breda gelegerde Staatse troepen verwoestten tijdens de Tachtigjarige oorlog de kloostergebouwen. In 1587 moesten de zusters tijdelijk naar Helmond uitwijken. Het klooster was armlastig geworden en een aantal zusters trad uit. In 1650 werden de zusters definitief uit hun bezittingen verdreven. Het klooster met al zijn bezittingen werd geconfisqueerd en verkocht. De meeste zusters vertrokken toen in ballingschap naar Lier. Rond 1800 was er van de kloostergebouwen niet veel meer over dan een ruïne. Op de plaats van het klooster, waarvan thans nog slechts een sterk vervallen bakstenen tongewelf resteert, werd in 1953 in een daartoe aangelegde processiepark een gedachtenis- en devotiekapel gebouwd. Dit in het kader van de kruisdevotie, die weer opbloeide toen in 1952 van het hierboven bedoeld partikel van het Heilig Kruis de helft door de parochiekerk van Waubach, waar het in 1793 terechtgekomen was, aan de parochiekerk van Nederwetten afgestaan werd
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, Deel II, p. 101/102; A.M. Frenken, ‘De voormalige Priorij van Hooidonk” In “Bossche Bijdragen; Bouwstoffen voor de geschiedenis van het bisdom ’s-Hertogenbosch”, deel XIX, aflevering 1, juni 1947, p. 1-93; N. Arts, ‘Een middeleeuws zegelstempel van de priorij van Hooidonk uit Genoenhuis te Geldrop’ in “Heemkronijk”, 33 (1994), zie ook: http://www.heemkundekring-hlz.nl/test-index-per-jaar/artikel-overzicht-1994/een-middeleeuws-zegelstempel-van-de-priorij-van-hooidonk (20-09-2017), p. 65 -70; K. Goudriaan, 'De observantie der conversinnen van Sint Augustinus' in “Monastiek observantisme en Moderne Devotie in de Noordelijke Nederlanden” onder redactie van H. van Engen en G. Verhoeven (Hilversum 2008), p. 171/172, voetnoot 21; J.A.K. Haas, ‘Abdij Kloosterrade (Rolduc), 1108-19e eeuw’ op website : Archieven Portaal Europa, https://www.archivesportaleurope.net/ead-display/-/ead/pl/aicode/NL-MtRHCL/type/fa/id/14.D004 (02-08-2017); W.A. van Ham, J.G.M. Sanders en J. Vriens, “Noord-Brabant tijdens de Republiek der Verenigde Nederlanden, 1572-1795: een institutionele handleiding” (Hilversum 1996), p. 417 
Gebruikte websites:
Website Meertens Instituut, http://www.meertens.knaw.nl/bedevaart/bol/plaats/356 (20-09-2017); Website Het Digitaal Oorkondenboek van Noord-Brabant, http://www.donb.nl/webquest/12440907.html (20-09-2017); Website Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Priorij_Hooidonk (20-09-2017)
ENK Monasticon nummer:
ME-Z104-060
VU Kloosterlijst nummer:
N03