Zoeken in collecties

Uw zoekacties: Vestigingsplaats: Venray

zzOUD Databestand kloosters in Nederland

beacon
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Venray
Datering:
1422 - 1802
Orde of congregatie:
Reguliere Kanunnikessen van de H. Augustinus (Windesheim)
Naam van het klooster:
Jeruzalem
Patroonheilige:
Sint Ursula en Sint Antonius
Plaatsnaam:
Venray
Provincie:
Limburg
Parochie:
Venray
Destijds gewest:
Gelre
Bisdom:
Luik
Stichting/eerste vermelding:
1422
Opheffing/laatste vermelding:
1802
Type:
Klooster, v
Geschiedenis:
Het klooster Jeruzalem te Venray vindt zijn oorsprong in een gemeenschap, die gevormd werd toen twee burgers van Venray in 1422 een huis kochten voor hun dochters en zich bij hen al spoedig andere vrouwen voegden. Vervolgens werd deze gemeenschap ingericht als een huis van zusters des gemenen levens. Omstreeks 1465 gingen de zusters als conversinnen over naar de regel van Sint Augustinus, terwijl in 1467 tot besluiting van de gemeenschap overgegaan werd. Uitbreiding van het Kapittel van Windesheim met vrouwenkloosters werd door de paus niet meer toegestaan. Het aan Sint Antonius Abt en aan Sint Ursula toegewijde klooster kwam toen onder supervisie en visitatie van de orde van het Heilig Kruis te staan. Later werden kloosters van deze orde ook met het biechtvaderschap belast. Voor de zusters van Jeruzalem betekende dit, dat hun biechtvader uit het midden van de kruisheren van Sint Agatha gekozen werd. Eenzelfde situatie als voormeld deed zich ook voor ten aanzien van de regularissenkloosters Bethlehem te Westerblokker en Nazareth te Idsega. Genoemde drie kloosters vormden feitelijk dan ook de vrouwelijk tak binnen de orde van het Heilig Kruis en is het gerechtvaardigd van kruiszusters of cruciferinnen te spreken. Jeruzalem heeft evenals Nazareth echter niet, zoals dat ten aanzien van Bethlehem wel het geval was, met het afstemmen van de statuten op die van de kruisheren een laatste stap gezet tot voeging van de zusters onder het gezag van de orde van het Heilig Kruis. In 1802 werd Jeruzalem op last van Napoleon opgeheven. De toenmalige rector kocht het kloostercomplex en bleef er met enkele overgebleven zusters wonen. Toen hij in 1835 stierf had hij het complex met alles wat ertoe behoorde bij testament vermaakt aan de Sint Petrus’ Bandenkerk te Venray onder voorwaarde dat het ten behoeve van de opvoeding van meisjes een bestemming zou krijgen. In 1838 vestigden zich er zusters uit het convent van de ursulinen van Tildonk, die er toen een meisjespensionaat stichtten
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, Deel II, p. 197/198; C. Schrickx, Proefschrift “Bethlehem in de Bangert: Een historische en archeologische studie naar de ontwikkeling van een vrouwenklooster onder de orde van het Heilig Kruis in het buitengebied van Hoorn, 1475-1572 (Universiteit Leiden), zie ook: https://openaccess.leidenuniv.nl/handle/1887/33034 (17-10-2017), p. 89/90/90 voetnoot 115/91/93/94/95/96/102/116/125/243/243 voetnoot 1/333; K. Goudriaan, 'De observantie der conversinnen van Sint Augustinus' in “Monastiek observantisme en Moderne Devotie in de Noordelijke Nederlanden” onder redactie van H. van Engen en G. Verhoeven (Hilversum 2008), p. 172; A. van Heijst, M. Derks en M. Monteiro, “Ex caritate Kloosterleven, apostolaat en nieuwe spirit van actieve vrouwelijke religieuzen in Nederland in de 19e en 20e eeuw” (Hilversum 2010), p. 73; M. van Dijk, Een rij van spiegels: de Heilige Barbara van Nicomedia als voorbeeld voor vrouwelijke religieuzen (Hilversum 2008), p. 54-56; L. Verschueren, 'Handschriften afkomstig uit het klooster Jerusalem te Venray' in "Publocations de la Société Historique et Archéologique dans Le Limbourg", 85 (1949), p. 693-730.
Gebruikte websites:
Website Medieval Memoria Online, http://memodatabase.hum.uu.nl/memo-is/detail/index?detailId=527&detailType=Monastery (18-10-2017); Website Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Jerusalem_(Venray) (16-10-2017)
ENK Monasticon nummer:
ME-Z104-088
VU Kloosterlijst nummer:
V10