Zoeken in collecties

Uw zoekacties: Vestigingsplaats: Hasselt

zzOUD Databestand kloosters in Nederland

beacon
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Hasselt
Datering:
1397 - 1589
Orde of congregatie:
Tertiarissen
Naam van het klooster:
Op de Burgwal
Patroonheilige:
Maria
Plaatsnaam:
Hasselt
Provincie:
Overijssel
Parochie:
Hasselt
Destijds gewest:
Oversticht
Bisdom:
Utrecht
Stichting/eerste vermelding:
1397
Opheffing/laatste vermelding:
1589
Type:
Klooster, v
Geschiedenis:
In Hasselt aan de Baangracht, toen Borchwal geheten, had een gemeenschap van vrome vrouwen, die zonder kloosterregel samenleefden, een woning. Deze gemeenschap werd voor het eerst in 1397 vermeld toen overgegaan werd tot aankoop van een naast voormelde woning gelegen huis en hofstede. Het geheel groeide uit tot een klooster, dat in 1414 de derde regel van St. Franciscus aannam. Herhaaldelijk lagen de zusters van dit klooster met het stadsbestuur overhoop. Zo ontstond er een geschil toen het convent, kennelijk zonder het stadsbestuur daarin te betrekken, de clausuur had aangenomen. Naar aanleiding daarvan had het convent een privilege van de bisschop ontvangen waarmee het kerkelijke vrijheid was toegekend, wat verschillende fiscale en juridische vrijstellingen opleverde. Het standpunt huldigend, dat ook de zusters, net zoals andere burgers, voor de belastingbetaling dienden op te draaien en zich aan de jurisdictie van het stedelijk gerecht dienden te onderwerpen, maakte het stadsbestuur de clausuur ongedaan. De zusters, die hierdoor geen aanspraak meer konden maken op voormelde door de bisschop verleende privilege, werd de keuze gelaten om als onbesloten zuster in Hasselt te blijven of om als besloten zuster naar elders te vertrekken. In 1571 verzette het convent zich met andere tertiarissenconventen tegen de beslissing van Paus Pius V om het Kapittel van Utrecht, waarbij het zich aangesloten had, onder de jurisdictie van de minderbroeders te stellen. Tijdens de tachtigjarige oorlog had het klooster veel te lijden. Toch werd het nog een toevluchtsoord voor de benedictinessen uit zowel het klooster Dikninge als het Zwartewaterklooster. Pas in 1589 werd het geseculariseerd. In 1592 waren er nog tien zusters. Ze mochten in het klooster blijven wonen en ontvingen van stadswege alimentatie. De laatste zuster overleed in 1617. Het kloostergebouw, dat in de 17e en 18e eeuw voor diverse doeleinden gebruikt werd, raakte in verval. In de 19de eeuw werd het tenslotte afgebroken
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, Deel I, p. 103/104; Monasticon Batavum, Supplement, p. 74, Monasticon Batavum, Deel II, p. 87; H. Van Engen, “De derde orde van Sint-Franciscus in het middeleeuwse bisdom Utrecht. Een bijdrage tot de institutionele geschiedenis van de Moderne Devotie” (Hilversum 2006), p. 129/154; K. Goudriaan: ‘De derde orde van Sint Franciscus in het bisdom Utrecht: Een voorstudie’ in “Jaarboek voor Middeleeuwse Geschiedenis 1” (Hilversum 1998), p. 243; H. Engen, ‘Speciosus forma. Het Kapittel van Utrecht en de invoering van de clausuur’ in “Jaarboek voor Middeleeuwse Geschiedenis 5” (Hilversum 2002), p.225/228/238 bijlage 2; R. Stenvert, C. Kolman, B. Olde Meierink, J. ten Hove, M. Knuijt en B. Kooij, “Monumenten in Nederland. Overijssel” (Zwolle 1998), zie ook http://www.dbnl.org/tekst/sten009monu03_01/sten009monu03_01_0047.php (29-03-2017), p.161/163, J. Holthuis, “Stedenbouwkundige (eigen)aardigheden” in “Hasselt Historiael”, 29 (2012, nr. 1), p. 5/6
Gebruikte websites:
Website Archieven.nl: Historisch Centrum Overijssel, https://www.archieven.nl/nl/zoeken?mivast=0&mizig=210&miadt=141&miaet=1&micode=1365.1&minr=2280079&miview=inv2 (29-03-2017); Website Stichting Thomas a Kempis 1988, https://thomasakempiszwolle.nl/cms/index.php/thomas-a-kempis/moderne-devotie/328-2016-feb-hasselt.html (30-03-2017); Website Historische Vereniging Hasselt, http://historischevereniginghasselt.nl/historie/geschiedenis (29-03-2017)
ENK Monasticon nummer:
ME-Z207-063
VU Kloosterlijst nummer:
H45