Zoeken in collecties

Uw zoekacties: Vestigingsplaats: Leiden

zzOUD Databestand kloosters in Nederland

beacon
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Leiden
Datering:
1474 - 1572
Orde of congregatie:
Tertiarissen
Naam van het klooster:
Nazareth
Patroonheilige:
Sint Clara
Plaatsnaam:
Leiden
Provincie:
Zuid-Holland
Parochie:
Leiden-Sint Pancratius
Destijds gewest:
Holland
Bisdom:
Utrecht
Stichting/eerste vermelding:
1474
Opheffing/laatste vermelding:
1572
Type:
Klooster, v
Geschiedenis:
Het in 1474 gestichte Sint Claraconvent in Leiden, dat ook wel Nazareth of de Grauwe Zusters genoemd werd, lag op het terrein waar nu Hof Meermansburg ligt en dat begrensd wordt door de Oude Vest, Druckerstraat, Van der Werffstraat en Hekkenstraat. Pas in 1529 wordt voor het eerst vermeld dat het klooster, dat onder de jurisdictie van de minderbroeders viel, tot de derde orde van Sint Franciscus behoorde. In 1497 verkreeg het convent van het kapittel van Sint Pancras het recht op een kapel met begraafplaats en een eigen biechtvader. De bouw van klooster werd bekostigd door in de dorpen rondom Leiden daarvoor collecten te houden. Het stadsbestuur gaf hiervoor vergunning. Het convent was zo arm dat de zusters, om in hun levensonderhoud te kunnen voorzien, in het openbaar moesten bedelen. In 1550 ontving het convent van de benedictinessen van de Abdij van Rijsburg een bijdrage in de bouwkosten van een nieuw sacramentshuis en een kapel. Ondanks verzet moest de stad Vlaardingen gedogen, dat de tertiarissen van het Sint Ceciliaconvent in deze stad met hun goederen naar Leiden vertrokken om zich daar te verenigen met de zusters van het Sint Claraconvent, waarvan de financiële situatie hierna desondanks moelijk bleef. Toen in 1572 Leiden de zijde van Willem van Oranje koos, werd het convent opgeheven en werd het kloostercomplex door de stad geconfisqueerd. Het verschafte van 1576 tot 1593 onderdak aan leprozen, die eerder in het Sint Catharinaklooster gehuisvest waren, nadat zij in de aanloop naar het beleg van Leiden hun toevlucht in de stad gezocht hadden. Later werd er de Saaihal en daarna de Baaihal gevestigd. Omstreeks 1600 werden er op het terrein 63 huisjes gebouwd, vooral bedoeld voor de enorme stroom Belgische en Franse immigranten. In 1680 waren deze huisje al zo vervallen dat Maarten Meerman toestemming kreeg ze te slopen en hier zijn hof te bouwen
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, Deel I, p. 131; Monasticon Batavum, Supplement, p. 102, H. Van Engen, “De derde orde van Sint-Franciscus in het middeleeuwse bisdom Utrecht. Een bijdrage tot de institutionele geschiedenis van de Moderne Devotie” (Hilversum 2006), p. 162/166/247 voetnoot 39; K. Goudriaan: ‘De derde orde van Sint Franciscus in het bisdom Utrecht: Een voorstudie’ in “Jaarboek voor Middeleeuwse Geschiedenis 1” (Hilversum 1998), p. 243; Rudolph Ladan, “Gezondheidszorg in Leiden in de late middeleeuwen” (Hilversum 2012), p. 93; J. Terwen-de Loos, ‘De bouwgeschiedenis van het Hof van Meermansburg’ in “Jaarboekje 1952 Oud Leiden”
Gebruikte websites:
Website Erfgoed Leiden en Omstreken, https://www.erfgoedleiden.nl/collecties/archieven/archievenoverzicht/ead/xml/eadid/0503 (07-04-2017); Website Stichting Thomas a Kempis 1988, https://thomasakempiszwolle.nl/cms/index.php/thomas-a-kempis/moderne-devotie/316-2016-feb-md-delft.html (08-04-2017); Website Historische Canon van Leiden, http://www.deleidsecanon.nl/index.php?option=com_content&view=article&id=85:beschrijving-monumenten (08-04-2017); Website Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Meermansburg (08-04-2017),
Opmerkingen:
Dit klooster werd ook wel Grauwzusters genoemd
ENK Monasticon nummer:
ME-Z207-082
VU Kloosterlijst nummer:
L28