Zoeken in collecties

Uw zoekacties: Vestigingsplaats: Medemblik

zzOUD Databestand kloosters in Nederland

beacon
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Medemblik
Datering:
1395 - 1572
Orde of congregatie:
Tertiarissen
Naam van het klooster:
Mariaconvent
Patroonheilige:
Maria
Plaatsnaam:
Medemblik
Provincie:
Noord-Holland
Parochie:
Medemblik
Destijds gewest:
Holland
Bisdom:
Utrecht
Stichting/eerste vermelding:
1395
Opheffing/laatste vermelding:
1572
Type:
Klooster, v
Geschiedenis:
In Medemblik bestond in 1395 een gemeenschap van “jonckvrouwen, maegden ende weduwen”, die Albrecht van Beieren onder zijn bescherming genomen had en waarvan de stichting, naar verondersteld wordt, ergens tussen 1385 en 1395 plaatsgevonden heeft. Hoewel dit in geen enkele bron expliciet vermeld wordt, is het voorts algemeen de opvatting dat deze gemeenschap de voorloper van het Mariaconvent in Medemblik was. Waar het klooster in de stad gelokaliseerd dient te worden, bestaat evenmin geen volledige duidelijkheid. Het moet zich in ieder geval even ten zuiden van de Sint Bonifaciuskerk bevonden hebben. Bij de stichting van dit convent heeft de Medemblikker priester Paulus Albertsz., die in de beginjaren van de Moderne Devotie in de hoogste kringen van deze beweging verkeerde, een belangrijke rol gespeeld. Uit de bronnen kan geconcludeerd worden, dat het Mariaconvent ook wel het Grote Convent heette. Waarschijnlijk al meteen na de oprichting in 1399 van het Kapittel van Utrecht, waarbij het zich aansloot, nam het convent de derde regel van Sint Franciscus aan, hoewel de vroegste vermelding daarvan eerst uit 1436 dateert. Toen in 1517 Medemblik door de Gelderse Friezen onder leiding van Grutte Pier en Wijerd Jelckama belegerd werd, is het Mariaklooster waarschijnlijk geplunderd en in brand gestoken. Aannemelijk is, dat het klooster bij de stadsbrand in 1555 nogmaals in vlammen opging. De kapel is toen vermoedelijk herbouwd. Mogelijk is het weeshuisgebouw op de hoek van de Muntstraat en Torenstraat aanvankelijk deze herbouwde kloosterkapel geweest. Het convent verwierf in en buiten Medemblik veel gronden. Het was zeker niet armlastig. Alleen al in Medemblik bezat het 35 morgen land, wat neerkomt op ruim 32 ha. In 1572 namen de geuzen de stad in. Het convent werd daarna opgeheven. De goederen van het convent kwamen in 1577 aan de stad. Hiervan had Willem van Oranje al in 1575 bepaald, dat de opbrengst daarvan aan het onderhoud van de weeskinderen ten goede moest komen
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, Deel I, p. 143/144; Monasticon Batavum, Supplement, p. 111; Monasticon Batavum, Deel II, p. 128; C. Schrickx, Bethlehem in de Bangert: Een historische en archeologische studie naar de ontwikkeling van een vrouwenklooster onder de orde van het Heilig Kruis in het buitengebied van Hoorn (1475-1572)” (Hilversum 2015), p. 61; Monasticon Trajectense, http://www2.let.vu.nl/oz/monasticon/detail.php?ID=116 (09-04-2017); K. Goudriaan: ‘De derde orde van Sint Franciscus in het bisdom Utrecht: Een voorstudie’ in “Jaarboek voor Middeleeuwse Geschiedenis 1” (Hilversum 1998), p. 243; C. Schrickx, ‘Het Mariaconvent in Medemblik Vondsten van een laat-middeleeuws klooster onder het Martinusgesticht aan het Bagijnhof’ in “Archeologie in West-Friesland 18 Gemeente Medemblik (2016); M.A. Raat, ‘Jonckvrouwen, maegden ende weduwen binnen onsen stede. De laatmiddeleeuwse klooster van Medemblik’, in “Jaaruitgave Oudheidkundige Vereniging Oud Medenblick”, 22 (2014), p. 8-14; C.P. Schrickx, Het Mariaconvent in Medemblik. Archeologisch onderzoek op de percelen Bagijnhof 35-37 in Medemblik in “West-Friese Archeologische Rapporten 95” (2016), p. 35-38/42/43; C. Schrickx, ‘Het Mariaconvent in Medemblik. Vondsten van een laat-middeleeuws klooster onder het Martinusgesticht aan het Bagijnhof’ in “Archeologie in West-Friesland 18 Gemeente Medemblik (2016), p. 3/4/6
Gebruikte websites:
Website Vereniging Westfries Genootschap, http://www.westfriesgenootschap.nl/archivering/themas/medemblik/jaartallen/medemblik_jaartallen_1401-1450.php (10-04-2017)
Opmerkingen:
Dit convent werd ook wel het Grote Convent genoemd
ENK Monasticon nummer:
ME-Z207-091
VU Kloosterlijst nummer:
M23